seis poemas galegos - Consello da Cultura Galega

Blanco-Amor está de volta en Galicia, do 10-17 de setembro, e, despois
de pasar por Ourense e Vigo, será nestes días cando presumiblemente
compoña en Santiago á man con letra de caixa «Danza da lúa en Santiago»
164 . Tería que deixar Santiago precipitadamente, segundo vimos na carta
que lle envía a Lorca desde Logroño, de data 22-IX-35:
«...Tu libro lo dejé en marcha; y si no hubiera sido por este
asunto y por el proceso que me hizo dejar Santiago a los tres días
de llegar, ya estaría listo para fin de mes...».
Blanco-Amor encárgalle a Suárez Picallo165 que leve a bo porto a publicación
do poemario galego de Lorca, que corrixa as probas de imprenta
con Ánxel Casal e supervise a impresión do texto.
Tivemos a ocasión de falar na Coruña, en setembro do 94, con Xerminal
Filgueira, admirador e amigo de Suárez Picallo en Buenos Aires, e deunos
outra noticia sorprendente: o escritor sadense cambiou dúas palabras da copia
en limpo de Blanco-Amor. Polo tanto, minusculamente, Suárez Picallo participaría
tamén, pola porta da amizade con Blanco-Amor, nos Seis poemas
galegos. Quede rexistrado este dato, como curiosidade editorial166 .
O libro saíu editado, pois, e o 27 de decembro é a data de colofón dos
Seis poemas galegos, aínda que Eduardo afirma no seu artigo de Insula que
xa estaban preparados para saír do prelo en novembro.
O libro tería que levar, a modo de epílogo, unhas liñas do propio Federico,
pero este texto, posiblemente, nunca foi enviado por García Lorca a
Santiago.
164 Blanco-Amor, ás veces, é pouco exacto nas datas e nas citas. No seu artigo de 1959
para a rev. Insula sinala que compón os oito primeiros versos do poema «Cantiga do neno da
tenda» e na rev. Grial (Casares, 1973, p. 343) cita «Danza da lúa en Santiago». Pero, como vemos,
estas diverxencias ata son comprensibles, pasados tantos anos, e non afectan ó fondo da cuestión.
165 Temos falado e escrito, en varias ocasións, da relación destes dous amigos íntimos,
parella tan beneficiosa para a cultura de Galicia. A modo de exemplo, vid. «Presente, meu Capitán»,
Luís Pérez Rodríguez, Revista das Letras de El Correo Gallego, Santiago de Compostela, 1-1-
1993, pp. 12-3.
166 Se a noticia é interesante, non o é menos o personaxe de Xerminal Filgueira. Coñeciámolo
como integrante do Teatro Popular Galego, fundado por Blanco-Amor en Buenos Aires en 1957
(vid. Breve historia do teatro galego na Arxentina, Luís Pérez Rodríguez, Cadernos da Escola
dramática Galega, nº. 89, A Coruña, 1991), pero ignorabamos onde se atopaba na actualidade.
Pois ben, merecendo a cualificación de personaxe lorquiano, dirixe hoxe o Museo Duamn Ruca,
en Sierra Grande (Río Negro, Arxentina), onde saca os Cadernos Quimpen, coa súa correspondente
traducción ó galego, e nos que tenta rescatar a lingua dos Mapuches, isto é, a lingua Mapudungun,
de tradición aínda hoxe falada naquelas terras.
152