abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>de</strong>cidieron <strong>de</strong>jar <strong>de</strong> luchar por <strong>la</strong> causa castel<strong>la</strong>ntt<br />
Duranre el siglo XV se dispone <strong>de</strong> mayor número <strong>de</strong> datos sobre el aprovisionamiento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
fortalezas. No sólo, existen noticias sobre los productos que componían el bastimento sino también<br />
sobre los problemas concretos que afectaban a este importante aspecto <strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong>fensivo castel<strong>la</strong>no-<br />
leones. Frecuentemente, el abastecimiento <strong>de</strong> los castillos <strong>de</strong> realengo p<strong>la</strong>nteé serias dificulta<strong>de</strong>s a <strong>la</strong><br />
monarquía. Estas adversida<strong>de</strong>s se reflejaron nítidamente en <strong>la</strong> legis<strong>la</strong>ción dictada durante <strong>la</strong>s reuniones<br />
<strong>de</strong> Cortes. No obstante, conviene recordar que, tanto <strong>la</strong>s quejas expresadas por los procuradores como<br />
<strong>la</strong>s disposiciones adoptadas por <strong>la</strong> monarquía ofrecen un tratamiento global <strong>de</strong>l tema, casi siempre<br />
centrado en <strong>la</strong> frontera castel<strong>la</strong>no-granadina; aunque en ciertos casos es posible extrapo<strong>la</strong>r algunos <strong>de</strong><br />
estos contenidos a otras zonas <strong>de</strong>l reino.<br />
La mayor <strong>parte</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s protestas p<strong>la</strong>nteadas por los representantes <strong>de</strong> vil<strong>la</strong>s y ciuda<strong>de</strong>s pretendían<br />
<strong>de</strong>nunciar <strong>la</strong> ma<strong>la</strong> gestión que realizaban los pagadores <strong>de</strong> los castillos. Estos oficiales actuaban<br />
movidos por un excesivo afán <strong>de</strong> lucro, apropiándose <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cuantías <strong>de</strong> maravedíes y <strong>de</strong> los recursos<br />
que <strong>la</strong> Corona ponía en sus manos para proveer el bastimento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fortalezas~. Esta <strong>de</strong>shonesta<br />
conducta repercutió negativamente sobre <strong>la</strong>s tbrtificaciones situadas en todos los sectores fronterizos<br />
<strong>de</strong>l reino, muchas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cuales no percibieron el pan ni el sueldo <strong>de</strong>stinados a su sostenimiento;<br />
asimismo, <strong>la</strong> amenaza <strong>de</strong> <strong>de</strong>spob<strong>la</strong>miento pendía continuamente sobre <strong>la</strong>s localida<strong>de</strong>s en que se<br />
hal<strong>la</strong>ban enc<strong>la</strong>vadas, lo cual suponía una grave amenaza para <strong>la</strong> <strong>de</strong>fensa y seguridad <strong>de</strong> <strong>la</strong> frontert.<br />
Durante <strong>la</strong>s Cortes <strong>de</strong> Ocaña <strong>de</strong> 1422 se puso <strong>de</strong> manifiesto <strong>la</strong> raíz más profunda <strong>de</strong>l problema.<br />
Al parecer. los pagadores <strong>de</strong>l pan <strong>de</strong> los castillos fronteros no daban a los vecinos y moradores <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s pt)b<strong>la</strong>ciones en que se ubicaban <strong>la</strong>s fortalezas el pan correspondiente para su mantenimiento. Por<br />
otra <strong>parte</strong>. tampoco respetaban el procedimiento seguido habitualmente en estos casos: el pagador o<br />
su lugarteniente <strong>de</strong>bían acudir tres veces al año a <strong>la</strong> localidad fronteriza, y en presencia <strong>de</strong>l alcai<strong>de</strong>,<br />
dc los jurados y <strong>de</strong>l escribano <strong>de</strong>l concejo pagaban a cada uno su correspondiente remuneración en<br />
pan y maravedíes, atendiendo a su categoría militar. El incumplimiento <strong>de</strong> estas normas conllevaba<br />
34X>Pedro Lói’iLZ I>i: AYALA. “Crónica <strong>de</strong> Juan 1”. Crónicas <strong>de</strong> los Reyes <strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>, II, op; cit; nota 965, Año 1385. Cap.<br />
XI. pp. 100-101.<br />
~‘“ Otrosi alo que me fezistes rre<strong>la</strong>~ion que algunas personas, v’ezinos e ,noradores <strong>de</strong>/as mis vil<strong>la</strong>s e castillos fronteros,<br />
se quexan tnucho por s-~’ et en noribre <strong>de</strong> los otros vezinos e moradores <strong>de</strong>/as otras sil<strong>la</strong>s e castillo.; fronteros, <strong>de</strong>ziendo que non<br />
son pagados <strong>de</strong>l pan e mnrs, que <strong>de</strong> ini tienen en cada armo, segund e en/a manera que/o yo tengo or<strong>de</strong>nado e mando pagar;<br />
esto <strong>de</strong>zi<strong>de</strong>s que es por quanto los mis pagadores o algttnos <strong>de</strong>/los <strong>de</strong>spien<strong>de</strong>n los mr;, e pan que <strong>de</strong> tni han <strong>de</strong> aler paro <strong>la</strong>s<br />
pagas <strong>de</strong>/as dichas vil<strong>la</strong>s e castillos en otras cosas, e atas <strong>de</strong>zi<strong>de</strong>s que los dan en fianQas e libran en otras <strong>parte</strong>s efazen <strong>de</strong>lios<br />
corono <strong>de</strong> cosa suya, <strong>de</strong>/o qual ami po<strong>de</strong>rio rrecrcs yen <strong>de</strong>sservigio, ca era cabsa <strong>de</strong> grand <strong>de</strong>spob<strong>la</strong>miento <strong>de</strong>/as dichas ii/<strong>la</strong>s<br />
e castillos fronteros e <strong>de</strong> otros muchos dapros. Et ‘re pedistes por meryet que ,nandase saber <strong>la</strong> verdat <strong>de</strong> todo lo sobre dicho,<br />
e proveyese sobre ello segund curiplia ami senigio ...‘. Cortes <strong>de</strong> /05 antiguos Reinos <strong>de</strong> León III, o,o; cit; nota 272,<br />
“Cortes <strong>de</strong> Val<strong>la</strong>dolid <strong>de</strong> 1420”, epgrf. 5. PP. 34-35.<br />
886