abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
abrir volumen iii. iiiª parte - Biblioteca de la Universidad ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Diversos componentes <strong>de</strong>l escalón inferior <strong>de</strong> <strong>la</strong> nobleza recibieron <strong>la</strong> tenencia <strong>de</strong> algunas<br />
fortalezas, que en ocasiones resultaron <strong>de</strong> vital importancia para <strong>la</strong> seguridad <strong>de</strong>l reino por estar<br />
ubicadas en zonas c<strong>la</strong>ves. Así, en 1297 el caballero kuí MARTíNEZ DE DEZA era alcai<strong>de</strong> <strong>de</strong>l castillo<br />
<strong>de</strong> Deza, próximo a <strong>la</strong> frontera castel<strong>la</strong>no-aragonesa<br />
218. De parecida extracción social <strong>de</strong>bía ser<br />
ESTEBAN PÉREZ GoDINo. alcai<strong>de</strong> perpetuo <strong>de</strong> Badajoz en l30O~’t así como el alcai<strong>de</strong> al que <strong>la</strong> reina<br />
DOÑA MARÍA DE MOLINA encomendó <strong>la</strong> tenencia <strong>de</strong>l alcázar <strong>de</strong> Toro en l298~1 Ya a comienzos<br />
<strong>de</strong>l reinado <strong>de</strong> FERNANDO IV se había adoptado una importante medida con carácter general sobre el<br />
nombramiento <strong>de</strong> alcai<strong>de</strong>s en los castillos y alcázares situados en el medio urbano, según <strong>la</strong> cual los<br />
titu<strong>la</strong>res <strong>de</strong>l oficio en estos enc<strong>la</strong>ves <strong>de</strong>bían ser cavalteros y ornes buenos <strong>de</strong> cada una <strong>de</strong>/as víl<strong>la</strong>f.<br />
Esta misma petición se reiteró en 1307 en el contexto <strong>de</strong> crisis social y política que afectaba a Castil<strong>la</strong>;<br />
entonces; el soberano, espoleado por <strong>la</strong>s insistentes quejas <strong>de</strong> los procuradores, <strong>de</strong>cidió encomendar<br />
<strong>de</strong> nuevo <strong>la</strong>s fortificaciones <strong>de</strong> vil<strong>la</strong>s y ciuda<strong>de</strong>s a alcai<strong>de</strong>s <strong>de</strong> acreditada lealtad a <strong>la</strong> Corona, aunque<br />
en ningún caso parece referirse expresamente a los miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong> pequeña nobleza urbana, altamente<br />
recomendados por los concejos por consi<strong>de</strong>rar que cumplirían mejor con sus obligaciones al hal<strong>la</strong>rse<br />
plenamente involucrados en <strong>la</strong> escena local222. Este precepto se complementó algunos años más tar<strong>de</strong><br />
con otro todavía más importante, extensible a todo el reino, que estipu<strong>la</strong>ba <strong>la</strong> entrega <strong>de</strong> los castillos<br />
y fortalezas en tenencia a hombres “... abonados e ssín malifetria, tales que guar<strong>de</strong>n tos logares a<br />
mío sserQicio, e que non rroben nin astraguen ¡atierra ninifagan y otro mal; e ssilo assi non fflzieren<br />
que pechen quanto danno rreQLbieren los <strong>de</strong><strong>la</strong> mi tierra por esta rrazon dob<strong>la</strong>do’223.<br />
15”Cróniea <strong>de</strong> Fernando IV’, Crónicas <strong>de</strong> los Reyes <strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>, 1, op; cit; nota 142, Cap. III, pp. 110-111.<br />
249A, BIONAVIDLS, Memorias <strong>de</strong> Fernando IV, It, op; dt; nota 217, n0 CLXVIII, p. 229, 1300-Octubre-8,<br />
2(>Crónica dc Femando IV” - Crónicas <strong>de</strong> los Reves <strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>, 1, op,- cii,’ nota 142, Cap. IV, p. 114,<br />
21&,rte,r <strong>de</strong> leer antiguos Reinos <strong>de</strong> León 1. op; cii; nota ¡98, “Cortes <strong>de</strong> Val<strong>la</strong>dolid dc 1295”, epgrÑ II, p. 132.<br />
Otrossi alo que me divieron que los alcay<strong>de</strong>s que tienen los castiellos por ini e los alca§ares e <strong>la</strong>s ifortalezas <strong>de</strong><strong>la</strong>s<br />
mis vil<strong>la</strong>s e <strong>de</strong>les años logares avian rrepebido ,nuchos males e muchos dannos, Et que ‘nc pidien por merged que toviesse por<br />
bien <strong>de</strong>los ¡fiar en cavalleros e en o,nes buenos <strong>de</strong><strong>la</strong>s sil<strong>la</strong>s e <strong>de</strong>los logares do sson quales yo tovier por bien, por que<strong>la</strong> tierra<br />
sea guardada <strong>de</strong> danno, A esto digo que me muestren quales son aquellos <strong>de</strong> quien algun danno rrepibieron et fazer gelo he<br />
pechar. E: daqa¿ a<strong>de</strong><strong>la</strong>nte tales alccti-<strong>de</strong>s y porne porque el mio ssers-igio sea guardado e que/es non venga <strong>de</strong>líos ningun danno<br />
. Cortes <strong>de</strong> los antiguos Reinos <strong>de</strong> León ,., 1, op; cii; nota 198. “Cortes dc Val<strong>la</strong>dolid dc 1307”, epgrf. 21, Pp 19’193<br />
~½ortes <strong>de</strong> los antiguos Reinos <strong>de</strong> León 1, op; cii; nota 198. “Cortes dc Val<strong>la</strong>dolid dc 1312”, epgrfl 67. p. 213.<br />
983