10.05.2013 Views

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

FACUt FADIG 253?<br />

cuitad <strong>de</strong> obrar, y no tenga ni el po<strong>de</strong>r ni <strong>la</strong> potencia,<br />

<strong>la</strong> facultad so<strong>la</strong> no le hará capaz <strong>de</strong> obrar ni <strong>de</strong> producir<br />

un efecto. El que tenga <strong>la</strong> facultad <strong>de</strong> andar, si<br />

está con grillos, <strong>de</strong> nada le servirá esta facultad por<br />

sí so<strong>la</strong> para mover sus rodil<strong>la</strong>s, y así sucesivamente.<br />

Por consiguiente, se pue<strong>de</strong>n consi<strong>de</strong>rar en una acción<br />

que hace un hombre tres cosas : primera, <strong>la</strong> facultad:<br />

segunda, el po<strong>de</strong>r: tercera <strong>la</strong> potencia. Tiene <strong>la</strong> facultad,<br />

porque <strong>la</strong>s partes <strong>de</strong> su cuerpo que <strong>la</strong> ejecutan son<br />

á propósito para hacer<strong>la</strong> fácilmente; tiene el po<strong>de</strong>r, porque<br />

ninguna <strong>de</strong> sus mismas partes se lo impi<strong>de</strong> y por<br />

último tiene <strong>la</strong> potencia, porque no carece <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fuerzas<br />

necesarias para ejecutar.<br />

I<br />

Facul-tar. a.<br />

Cfr. etim. fácil. Siif. -ía-r.<br />

SIGN.— Conce<strong>de</strong>r faculta<strong>de</strong>s á uno para haer<br />

lo que sin tal requisito no podría.<br />

I<br />

Facultativa-mente. adv. m.<br />

Cfr. etim. facultativo. Suf. -mente.<br />

SIGN.—Según los principios y reg<strong>la</strong>s <strong>de</strong> una<br />

facultad.<br />

Facultat-ivo, iva. adj.<br />

Cfr. etim. facultad. Suf. -ico.<br />

SIGN. — 1. Perteneciente á una facultad.<br />

Término facultativo.<br />

2. Perteneciente á <strong>la</strong> facultad ó po<strong>de</strong>r que<br />

uno tiene para hacer alguna cosa :<br />

Tuvo este tyrano permisión facultativa <strong>de</strong> Dios para<br />

ejercitar <strong>la</strong> paciencia <strong>de</strong> esta Santa. Corn. Chron. tom.<br />

4, lib. 3. cap. 24.<br />

3. Dicese <strong>de</strong>l que profesa una facultad.<br />

4. m. Médico ó cirujano.<br />

Facult-oso, osa. adj.<br />

Cfr. etim. facultad. Suf. -oso.<br />

SIGN.—ant. Que tiene muchos bienes ó cau<strong>la</strong><br />

les-<br />

Facund-ia. f.<br />

Cfr. etim. facundo. Suf. -ia.<br />

SIGN.— Abundancia, facilidad en el hab<strong>la</strong>r:<br />

Poeta <strong>de</strong> admirable facundia y gracia. F. Herr. Son.<br />

24. Garcil.<br />

Fac-un-do, da. adj.<br />

Cfr. etim. f.\bu<strong>la</strong>. Suf. -undo.<br />

SIGN.— Abundante y afluente en el hab<strong>la</strong>r :<br />

A P<strong>la</strong>tón l<strong>la</strong>maban confuso, á Aristóteles tenebroso. ..<br />

á Ovidio fácil y vanamente facundo. Saav. Rep. pl. 87.<br />

Facha, f.<br />

Cfr. etim. faz. (2°).<br />

SIGN.— 1. fam. Traza, figura, aspecto:<br />

Ko se espante usted <strong>de</strong> ver De día esta facha mía.<br />

Cald. Com. «Las tres justicias en una», jorn. 2.<br />

2. FACHA Á FACHA, m. adv, CARA Á CARA.<br />

3. PONERSE EN FACHA, fr. Mar. Parar el<br />

curso <strong>de</strong> una embarcación por medio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

ve<strong>la</strong>s, haciéndo<strong>la</strong>s obraren sentidos contrarios.<br />

Facha, f.<br />

Cfr. etim. fácu<strong>la</strong>.<br />

SIGN.— ant. hacha, l.ef art.<br />

Facha, f.<br />

Cfr. etim. hacha (2°).<br />

SIGN.— ant. hacha, 2." art.<br />

Facha, f.<br />

Cfr. etim. faja.<br />

SIGN.— anL faja.<br />

Fach-ada. f.<br />

Cfr. etim. facha (1^). Suf. -ada.<br />

SIGN.— 1. Parte anterior <strong>de</strong> los edificios ó<br />

<strong>de</strong> alguna cosa que se pone á <strong>la</strong> vista :<br />

En<strong>de</strong>rezóse <strong>la</strong> batería contra <strong>la</strong> fachada <strong>de</strong>l baluarte<br />

mayor, que mas dominaba el Puerto. Bar. G. F<strong>la</strong>nd.<br />

pl. 397.<br />

2. fig. y fam. presencia, 2.* acep. Fu<strong>la</strong>no<br />

tiene gran fachada.<br />

3. fig. Portada en los libros. ,<br />

4. Hacer fachada, fr. Hacer frente un edificio<br />

á otro.<br />

Sin.— Fachada.— Frontispicio.<br />

(Arquitectura.)—Katia pa<strong>la</strong>bras <strong>de</strong>signan <strong>la</strong> estructura<br />

exterior <strong>de</strong> un edificio. Se dice el frontispicio <strong>de</strong> una<br />

iglesia, <strong>de</strong> un templo, <strong>de</strong> un monumento público, etc.<br />

Se dice <strong>la</strong> fachada <strong>de</strong>l <strong>la</strong>do <strong>de</strong> los jardines, <strong>de</strong>l <strong>la</strong>do<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> calle, <strong>de</strong> <strong>la</strong> corte, <strong>de</strong> <strong>la</strong> carretera, etc.<br />

Fach-enda. f.<br />

Cfr. etim. facer. Suf. -enda.<br />

SIGN.— 1. fam Vanidad, jactancia,<br />

2. m. fam. fachendoso.<br />

Fachend-ear. n.<br />

Cfr. etim. fachenda. Suf. -ear.<br />

SIGN. — fam. Hacer ostentación <strong>de</strong> riquezas,<br />

conexiones, ocupaciones, etc.<br />

Fachend-ista. adj.<br />

Cfr. etim. fachenda. Suf. -isia.<br />

SIGN.— fam. fachendoso. Ú. t. c. s.<br />

Fachend-6n, ona. adj.<br />

Cfr. etim. fachenda. Suf. -ón.<br />

SIGN.— fam. fachendoso. Ú. t. c. s.<br />

Fachend-oso, osa. adj<br />

Cfr. etim. fachenda. Suf. -oso.<br />

SIGN.— fam. Que tiene fachenda. Ú. t. c. s.<br />

Fach-ue<strong>la</strong>. f.<br />

Cfr. etim. facha (2°). Suf. -ue<strong>la</strong>.<br />

SIGN.— ant d. <strong>de</strong> facha, 2.». art.<br />

Fada. f.<br />

Cfr. etim. fábu<strong>la</strong>.<br />

SIGN.— 1. Hada, maga, hechicera.<br />

2. Variedad <strong>de</strong> camuesa pequeña, <strong>de</strong> que<br />

se hace en Galicia una conserva muy estimada.<br />

Fad-ar. a.<br />

Cfr. etim. fada. Suf. -ar.<br />

SIGN.— ant. hadar.<br />

Fadiga. f.<br />

Cfr. etim. fatiga.<br />

SIGN.—pr. Ar. Derecho que se paga al se*<br />

ñor <strong>de</strong>l dominio directo, siempre que se enajena<br />

<strong>la</strong> cosa dada en enfiteusis:<br />

O un mes aprés y esto con cargos <strong>de</strong> commisso, lulsmo<br />

y fadiga. Mol'in. Pract. fol. 114.<br />

M. Ca<strong>la</strong>udrelli.<br />

.<br />

257.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!