Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2718 GALEA GÁLEO<br />
bieito con bonete ó sombrero; <strong>de</strong> don<strong>de</strong><br />
galerita avis, cogujada (así dicha por<br />
el níioño ó penacho, á modo <strong>de</strong> casco,<br />
que tiene en <strong>la</strong> cabeza), <strong>de</strong> don<strong>de</strong> se<br />
<strong>de</strong>rivo galerita. Cfr. color, eucalipto,<br />
etc.<br />
SIGN.— Casco con carrileras que usaban los<br />
soldados romanos.<br />
Galea, f.<br />
Cfr. etim. galera.<br />
SIGN.— 1. ant. galera :<br />
Que envinase <strong>la</strong>s Naos á Vizcaya y se viniesse á Sevil<strong>la</strong><br />
con <strong>la</strong>s Galeas. Chron. R. D. G. II, cap. 126.<br />
2. Germ. carreta.<br />
Gale-ato. adj.<br />
Cfr. etim. gálea. Suf. -ato.<br />
SIGN.— Aplícase al prólop-o ó proemio <strong>de</strong><br />
una obra, en que se <strong>la</strong> <strong>de</strong>fien<strong>de</strong> <strong>de</strong> los reparos<br />
y objeciones que se le han puesto ó se le pue<strong>de</strong>n<br />
poner.<br />
Gale-aza. f.<br />
Cfr. etim. galea. Suf. -a^a.<br />
SIGN.—Embarcación, <strong>la</strong> mayor <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que<br />
se usaban <strong>de</strong> remos y ve<strong>la</strong>s. Llevaba tres<br />
mástiles: el artimón, el maestro y el trinquete;<br />
siendo así que <strong>la</strong>s galeras ordinarias carecían<br />
<strong>de</strong>l artimón :<br />
Un día passaron <strong>la</strong>s galeazas <strong>de</strong> los Venecianos, no<br />
estando allí <strong>la</strong>s galeas <strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>. Valer. Hist. lib. 4,<br />
cap. 5.<br />
Gal-ega. f.<br />
ETIM.— Del <strong>la</strong>t. técnico galega, (galega<br />
officinalis, Linn.); pa<strong>la</strong>bra formada<br />
<strong>de</strong> dos griegas; yá/^a, YáXax-co?, leche y<br />
aveiv, traer, causar, producir. Etimológ.<br />
significa que trae ó produce leche. Para<br />
<strong>la</strong> etimol. <strong>de</strong> ^á\ct cfr. ga<strong>la</strong>ctite y para<br />
<strong>la</strong> <strong>de</strong> áy-eiv cfr. ag-ir. Cfr. franc. galega;<br />
cat. galega^ etc. Cfr. acción, ga<strong>la</strong>gtó-<br />
MÉTRO, etc,<br />
SIGN.— P<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> <strong>la</strong> familia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s leguminosas,<br />
con tallos <strong>de</strong> ocho á doce <strong>de</strong>címetros<br />
<strong>de</strong> altura, ramosos y herbáceos, hojas compuestas<br />
<strong>de</strong> once á diez y siete hojue<strong>la</strong>s enteras,<br />
<strong>la</strong>nceo<strong>la</strong>das y <strong>de</strong> bor<strong>de</strong> grueso; flores<br />
b<strong>la</strong>ncas; azu<strong>la</strong>das ó rojizas, en panojas axi<strong>la</strong>res<br />
pendientes <strong>de</strong> un <strong>la</strong>rgo pecíolo, y fruto<br />
en vaina estriada con muchas semil<strong>la</strong>s. Se<br />
ha empleado en medicina y hoy se cultiva en<br />
los jardines.<br />
Gal-ena. f.<br />
ETIM.— Del <strong>la</strong>t. gal-ena, correspondiente<br />
al grg. yot.X-'^ivri {= yo.l-^'moL), sulfuro<br />
<strong>de</strong> plomo, combinación natural <strong>de</strong><br />
azufre y plomo; cuya raíz gal-, que<br />
corres[)on<strong>de</strong> á <strong>la</strong> indo-europea gar-,<br />
bril<strong>la</strong>r, ser c<strong>la</strong>ro, lúcido, sei-eno, y sus<br />
aplicaciones cfr. en gálbano. Etimológ.<br />
significa que bril<strong>la</strong>, que resp<strong>la</strong>n<strong>de</strong>ce.<br />
De <strong>la</strong> misma pa<strong>la</strong>bra se <strong>de</strong>riva YaXY¡v-¿