Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2658 FRAMB FRANC<br />
confundir, embrol<strong>la</strong>r, formar torbellino,<br />
remolino, en<strong>la</strong>zar, arrol<strong>la</strong>r; cuya aplicación<br />
cfr. en rombo. Derívase bez-ie^<br />
<strong>de</strong>l primit. 6ej, baya; gót. baBÍ; ant. al.<br />
al. peri, beri, <strong>de</strong> don<strong>de</strong> el mod. beere,<br />
baya. El gót. ba^-i aparece también bajo<br />
<strong>la</strong> forma bas-i., cu va raíz bas, correspon<strong>de</strong><br />
al skt, vrH> bhas, comer. Etimol.<br />
FRAM-BUESA significa fruto comestible<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> sar^a. Correspon<strong>de</strong>n á braam:<br />
ingl. broom; med. ingl. brom, broom;<br />
anglo-saj. bróm^ broom, mata, zarza. Cfr.<br />
hol. brems^ tábano (el que gira, revolotea<br />
con rapi<strong>de</strong>z); ingl. bréese; anglo-<br />
saj. brimsa; alem. bremse; med. al. al.<br />
brem, brémen, bréman; hol. brommen;<br />
al. brummen^ zumbar. Cfr. ingl. berry,<br />
pequeña fruta redonda, baya; med. ingl.<br />
berye, berie; anglo-saj. berige, berga;<br />
isl. ber; sueco biír, etc. De frambuesa<br />
"<strong>de</strong>scien<strong>de</strong> frambueso (cfr.). Correspon<strong>de</strong>n<br />
á braam-bezie: ingl. bramble; med.<br />
ingl. brembíl; anglo-saj. bremel^ brembel.<br />
brem-ber; hol. braam-bosch^ (=ingl.<br />
bramble-busli) ; sueco brom-bar ; dan.<br />
bram-boer ; al. brom-beere; prov. mod.<br />
fram-boiso ; comasco frambosa; piam.<br />
f<strong>la</strong>nboesa, etc. Cfr. frémito.<br />
SIGN.— Fruto <strong>de</strong>l frambueso, semejante á<br />
<strong>la</strong> zarzamora, algo velloso, <strong>de</strong> color rojo, olor<br />
fragante y suave, y sabor agridulce muy agradable.<br />
Frambueso, m.<br />
Cfr. etim. frambuesa.<br />
SIGN.— P<strong>la</strong>nta <strong>de</strong> <strong>la</strong> familia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s rosáceas,<br />
con tallos <strong>de</strong>lgados, erguidos, dob<strong>la</strong>dos<br />
en !a punta, espinosos y algo garzos; hojas<br />
ver<strong>de</strong>s por encima, b<strong>la</strong>ncas por el envés, partidas<br />
en tres ó cinco lóbulos, acorazonado el<br />
<strong>de</strong>l medio, flores b<strong>la</strong>ncas, axi<strong>la</strong>res, y cuyo<br />
fruto es <strong>la</strong> frambuesa.<br />
Frám-ea. f.<br />
ETIM.—Del <strong>la</strong>t. framea, <strong>la</strong>nza, dardo,<br />
azagaya; arma <strong>de</strong> los antiguos germanos;<br />
<strong>de</strong> don<strong>de</strong> el diminutivo anglo-sajón<br />
fran-ca^ pequeña <strong>la</strong>nza; primitivo <strong>de</strong>l<br />
ant. al. al. franco=franko=francho, y<br />
éste <strong>de</strong>l <strong>la</strong>t. franci., -orum, los francos,<br />
gentes <strong>de</strong> Alemania, que, pasado el Rin,<br />
se apo<strong>de</strong>raron <strong>de</strong> <strong>la</strong>s Gal<strong>la</strong>s, á <strong>la</strong>s que<br />
fué dado el nombre <strong>de</strong> Francia y á sus<br />
habitantes se les Wamó franc-enses, singu<strong>la</strong>r<br />
^//'a/ic-e/isís, (cfr. suf. -ense = ésj,<br />
primitivos <strong>de</strong> franc-és y franceses.<br />
Derívase //'am-ea <strong>de</strong>l ant. al. al. frama;<br />
anglo-saj. fram, from^ fuerte, resistente,<br />
excelente; cuva etim. cfr. en fornir.<br />
Etimológ. framea significa arma fuerte,<br />
po<strong>de</strong>rosa, resistente, etc. (Cfr. Tácito:<br />
Hastas vel ipsorum vocabulo frameas<br />
gerunt angusto et brevi ferro, sed ita<br />
acri et ad usum liabili, ut eo<strong>de</strong>m telo,<br />
prout ratio poscit, vel comminus vel<br />
eminus pugnent. Germ. 6. Llevan <strong>la</strong>nzas,<br />
en su <strong>lengua</strong> frameas, con un hierro<br />
angosto y corto, pero tan agudo y manejable,<br />
que con el<strong>la</strong>s, según <strong>la</strong> necesidad,<br />
combaten <strong>de</strong> lejos ó <strong>de</strong> cerca). Del<br />
<strong>la</strong>t. franci, francorum formóse el bajo<strong>la</strong>t.<br />
francus, individuo <strong>de</strong> los Francos<br />
y hombre libre; ant. franc. /ra/ic- ital.<br />
y port. franco; prov. franc, etc.; <strong>de</strong><br />
don<strong>de</strong> franqueo, franquear, franqueado,<br />
franquea-miento, franquía,<br />
franquicia, franqueza, francach-e<strong>la</strong><br />
(primitivo *FRANC-ACHO, suf. -c<strong>la</strong>, que<br />
etimológic. significa comida hecha con<br />
toda libertad y regalo), francamente.<br />
De francés <strong>de</strong>riva frances-il<strong>la</strong>, por<br />
haber venido <strong>de</strong> Francia. Del francés<br />
franc y maQon, albañil (cuya etim. cfr.<br />
en masón, 2°), formóse franc-masón,<br />
prim. <strong>de</strong> franc-masoner-ía. De franci,<br />
-orum, formóse el bajo-<strong>la</strong>t. franc-isca<br />
( = hacha francesa), segur; <strong>de</strong> franco,<br />
FRANC-oTE y el 'úñl franco-lino, primit.<br />
<strong>de</strong> FRANCOLÍN (etimológic. libre, noble,<br />
<strong>de</strong> casta fina). De frank=francuSj <strong>de</strong>scien<strong>de</strong><br />
el nombre propio Franc-isco,<br />
<strong>de</strong> don<strong>de</strong> se <strong>de</strong>rivan francisc-ano y el<br />
adj. francisco. Cfr. alem. franke; ingl.<br />
frank^ franc ; hol. vrank; isl. frackar;<br />
anglo-saj. /r«nca/z, etc. Cfr. franqueza,<br />
AFRANCAR, etC.<br />
SIGN.—Arma usada so<strong>la</strong>mente por los antiguos<br />
germanos. Era un asta con un hierro á<br />
<strong>la</strong> punta, angosto y corto, pero muy agudo;<br />
Que si te holgó <strong>la</strong> oreja el fiero a<strong>la</strong>no, La framea<br />
sobra al Español Quirino. Pant. Son. 3.<br />
Franc-ach-e<strong>la</strong>. f.<br />
Cfr. etim. franco. Sufs. -acho, -e<strong>la</strong>.<br />
SIGN. — fam. Comida <strong>de</strong> dos ó más personas<br />
á cualquiera hora <strong>de</strong>l día ó <strong>de</strong> <strong>la</strong> noche, para<br />
rega<strong>la</strong>rse ó divertirse.<br />
Franc-al-ete. m.<br />
Cfr. etim. franja. Sufs. -al, -ete.<br />
SIGN.— Correa con hebil<strong>la</strong> en un extremo y<br />
á propósito para oprimir ó asegurar alguna<br />
cosa :<br />
Un francalete <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong> coche no pueda passar <strong>de</strong> tres<br />
reales. Prag. Tass. 1686. f. 38.<br />
Franca-mente, adv. ni.<br />
Cfr. etim. franco Suf. -mente.<br />
SKiN.— Con franqueza :<br />
Christo puesto en <strong>la</strong> Cruz, repartió francamente los<br />
mas preciosos y mejores l)ienes que gozó jamás el<br />
mundo. Fons. V. Chr. t. 3- Parab. 17.