10.05.2013 Views

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

Diccionario etimológico comparado de la lengua castellana

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

FOGÓN FOLE 2633<br />

SIGN.— Mor. Cada uno <strong>de</strong> los agujeros que<br />

tienen <strong>la</strong>s cubiertas <strong>de</strong> <strong>la</strong> embarcación para<br />

que paspn por ellos los palos á fijarse en <strong>la</strong><br />

sobrequil<strong>la</strong> :<br />

En <strong>la</strong> cnblertA principal ha <strong>de</strong> haber un <strong>de</strong>do <strong>de</strong> vacío<br />

en redondo en <strong>la</strong> fogonadura. Recop. Ind. lib. 9.<br />

tít. 28. 1. 22, n. 90.<br />

Fogon-azo. m.<br />

Gfr. etim. fogón, 2.* acep. Suf. -aso.<br />

SIGN.— L<strong>la</strong>ma que levanta <strong>la</strong> pólvora cuando<br />

pren<strong>de</strong>.<br />

Fogon-ero. m,<br />

Gfr. etim. fogón. Suf. -ero.<br />

SIGN.— El que cuida el fogón, sobre todo<br />

en <strong>la</strong>s máquinas <strong>de</strong> vapor y en <strong>la</strong>s locomotoras.<br />

Fogosi-dad. f.<br />

Gfr. etim. fogoso. Suf. -dad.<br />

SIGN.— Ardimiento y viveza <strong>de</strong>masiado.<br />

Fog-oso, osa. adj.<br />

Gfr. etim. fuego. Suf. -oso.<br />

SIGN.— 1. ant. Que quema y abrasa.<br />

2. fig. Ardiente, <strong>de</strong>masiado vivo :<br />

No temen el <strong>la</strong>drido <strong>de</strong> los perros, según escribe<br />

Opiano, por ser mui animosos y <strong>de</strong> una naturaleza foosa.<br />

Huert. Plin. lib. 8. cap. 52.<br />

Fogote. m.<br />

Gfr. etim. fagot.<br />

SIGN.— Haz <strong>de</strong> leña menuda:<br />

Lo volví á <strong>la</strong> vil<strong>la</strong> y llevé á una taberna, don<strong>de</strong>, á <strong>la</strong><br />

compañía <strong>de</strong> un par <strong>de</strong> fagotes, nos bebimos media docena<br />

<strong>de</strong> potes <strong>de</strong> cerveza. Esteb. cap. 3.<br />

Foguea-ción. f. I<br />

Gfr. etim. foguear. Suf. -ctón.<br />

SIGN.— Numeración <strong>de</strong> hogares ó fuegos.<br />

Fogu-ear. a.<br />

Cfr. etim. fuego. Suf. -ear.<br />

SIGN.— 1. Limpiar con fuego alguna arma,<br />

lo que se hace cargándo<strong>la</strong> con pora pólvora<br />

y disparándo<strong>la</strong>.<br />

2. Mil. Acostumbrar <strong>la</strong>s personas ó caballos<br />

al fuego <strong>de</strong> <strong>la</strong> pólvora.<br />

Fogu-era. f.<br />

Gfr. etim. fuego. Suf. -era.<br />

SIGN.—ant. hoguera.<br />

Fogu-ero, era. adj.<br />

Gfr. etim. fuego. Suf. -ero.<br />

SIGN.— 1. ant. Perteneciente al fuego ó l<strong>la</strong>ma<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> hoguera.<br />

2. m. ant. Braserillo ú hornillo en que se<br />

pone lumbre.<br />

Fogu-ezuelo, m.<br />

Cfr. etim. fuego. Suf.<br />

SIGN.— d. <strong>de</strong> fuego.<br />

Foir. n.<br />

-es-uelo.<br />

Gfr. etim. fuir.<br />

SIGN.— ant. huir:<br />

Daban á foir. que parecía que el diablo iba en pos <strong>de</strong><br />

ellos. C<strong>la</strong>v. Emb. f. 37.<br />

Foi-so, sa. adj.<br />

Cfr. etim. foy-oso.<br />

SIGN.— ant. hondo.<br />

Foja. f.<br />

Gfr. etim. folio.<br />

SIGN.—L ant. Hoja en los árboles :<br />

Otrosí, encima <strong>de</strong> un alto árbol, alcanzaba á comer<br />

<strong>la</strong>s fojas. C<strong>la</strong>v. Emb. f. 30.<br />

2. For. Hoja <strong>de</strong> papel en un proceso.<br />

Foja. f.<br />

Gfr. etim. fúlica.<br />

SIGN.—Ave <strong>de</strong>l or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> <strong>la</strong>s zancudas, <strong>de</strong><br />

más <strong>de</strong> tres <strong>de</strong>címetros <strong>de</strong> <strong>la</strong>rgo; plumaje negro<br />

con reflejos grises, pico grueso, hinchado<br />

y extendido por <strong>la</strong> frente formando una mancha<br />

b<strong>la</strong>nca, a<strong>la</strong>s anchas, co<strong>la</strong> corta y redon<strong>de</strong>ada,<br />

y pies <strong>de</strong> color ver<strong>de</strong> amarillento con<br />

<strong>de</strong>dos <strong>la</strong>rgos y palmeados en <strong>la</strong> base. Vue<strong>la</strong><br />

mal y es esencialmente nadadora.<br />

Foj-ue<strong>la</strong>. f.<br />

Cfr. etim. foja. Suf. -ue<strong>la</strong>.<br />

SIGN.— ant. hojue<strong>la</strong>.<br />

Fole. m.<br />

ETIM. — Del <strong>la</strong>L follis, fuelle, para<br />

sop<strong>la</strong>r el fuego, pelota <strong>de</strong> viento, bolsa,<br />

saco <strong>de</strong> cuero, gato para guardar el<br />

dinero, se <strong>de</strong>rivó el español ant. fol,<br />

prim. <strong>de</strong> fole, bolsa, talego, gato para<br />

el dinero, odre; como <strong>de</strong> folíis, <strong>de</strong>rivóse<br />

FUELLE. Para <strong>la</strong> etim. <strong>de</strong> folUs cfr.<br />

FLA-TO. De /bilis <strong>de</strong>rivan: follere, estar<br />

ancho, hincharse á modo <strong>de</strong> fuelle, y <strong>de</strong><br />

éste foll-esc-ere (incoativo), hincharse<br />

como fuelle (cfr. suf. -escer y -ecer);<br />

el ant. esp. fol (cfr. Berg. y Alex.),<br />

loco, extravagante, raro, impru<strong>de</strong>nte,<br />

ligero <strong>de</strong> cascos, liviano, etc.; al que<br />

correspon<strong>de</strong>n : francés fol, folie, fou,<br />

loco, extravagante, insensato; cat. foll;<br />

prov. fol, folh; ingl. fool ; ital. folie,<br />

etc., que etimológ. significa pelota <strong>de</strong><br />

viento, vano, hinchado, liviano, etc. De<br />

FOL ( =FOLE=/o//ís ) se <strong>de</strong>riva fol-ía,<br />

locura; port. folía, dansa viva, rápida<br />

ao som do pan<strong>de</strong>iro; ital. follia, locura;<br />

cat. follia, follor, folor, folia ; prov.<br />

folia, follia, folhia, fulhia; franc. folie,<br />

etc. De follis, (=fol=fole) <strong>de</strong>scien<strong>de</strong><br />

FOLL-ÓN, arrogante, vanidoso, hinchado;<br />

cohete (por el ruido <strong>de</strong> fuelle que produce),<br />

etc., primit. <strong>de</strong> follon-ía y fo-<br />

LLON-ER-ÍA. De fol-ía = port. folia se<br />

<strong>de</strong>rivan fol-ión (cfr. gallego también<br />

FOL-iA-DA, diversión entre <strong>la</strong> gente <strong>de</strong>l<br />

campo, y en día festivo ó <strong>de</strong> algún<br />

acontecimiento) y fol-ij-on-es (aument.),<br />

M. Ca<strong>la</strong>ndrelli 263.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!