inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica
inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica
inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Key word<br />
Legal sci<strong>en</strong>ce, jurispru<strong>de</strong>nce, glosses, formalism, antiformalism<br />
5.1. Consi<strong>de</strong>raciones previas<br />
Debemos empezar seña<strong>la</strong>ndo que a <strong>la</strong> ci<strong>en</strong>cia <strong>jurídica</strong> también<br />
se le <strong>de</strong>nomina dogmática <strong>jurídica</strong>, ci<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho, ci<strong>en</strong>cia<br />
dogmática <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho o jurispru<strong>de</strong>ncia. No obstante, a pesar <strong>de</strong> esta<br />
diversidad <strong>de</strong> nombre, cuando hab<strong>la</strong>mos <strong>de</strong> <strong>la</strong> ci<strong>en</strong>cia <strong>jurídica</strong> estamos<br />
refiri<strong>en</strong>donos a aqu<strong>el</strong><strong>la</strong> actividad que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong> <strong>el</strong> jurista cuando<br />
interpreta <strong>el</strong> <strong>de</strong>recho y lo aplica, cuando trata <strong>de</strong> <strong>de</strong>finir un concepto<br />
jurídico, cuando propone un argum<strong>en</strong>to o contra- argum<strong>en</strong>tos <strong>en</strong> torno<br />
al significado <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho válido.<br />
Lo anterior nos conduce a seña<strong>la</strong>r que tomada <strong>en</strong> su aserción<br />
más fuerte, lo que <strong>de</strong>nominamos ci<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho hace refer<strong>en</strong>cia a<br />
un procedimi<strong>en</strong>to reflexivo, sistemático y crítico, <strong>el</strong>lo es, a una serie <strong>de</strong><br />
operaciones int<strong>el</strong>ectuales (<strong>de</strong>finir, c<strong>la</strong>sificar, sistematizar e interpretar<br />
datos jurídicos) que permite a los jueces, abogados y <strong>de</strong>más operadores<br />
jurídicos resolver una hipótesis posible o real (problema jurídico) <strong>de</strong>ntro<br />
<strong>de</strong> un marco <strong>de</strong> principios, valores y reg<strong>la</strong>s que constituy<strong>en</strong> <strong>el</strong> sistema<br />
jurídico; por consigui<strong>en</strong>te, lo que se l<strong>la</strong>ma ci<strong>en</strong>cia <strong>jurídica</strong> o dogmática<br />
<strong>jurídica</strong> es una actividad <strong>en</strong> principio racional, sistemática y metódica<br />
que llevan a cabo sobre todo los juristas prácticos para resolver los<br />
problemas sociales y humanos que ca<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> ámbito <strong>de</strong> lo jurídico.<br />
Ahora bi<strong>en</strong>, <strong>la</strong> ci<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho no ha sido siempre <strong>la</strong> misma.<br />
A pesar <strong>de</strong> <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos comunes, exist<strong>en</strong> difer<strong>en</strong>cias<br />
básicas <strong>en</strong>tre <strong>la</strong> actividad int<strong>el</strong>ectiva que <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>ron por ejemplo los<br />
juristas romanos a <strong>la</strong> que llevaron a cabo los glosadores <strong>en</strong> <strong>la</strong> Edad<br />
Media y <strong>la</strong> investigación <strong>jurídica</strong> mo<strong>de</strong>rna; convi<strong>en</strong>e a<strong>de</strong>más distinguir,<br />
<strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s pret<strong>en</strong>siones cognitivas <strong>de</strong> <strong>la</strong> actividad <strong>de</strong>splegada por los<br />
estudiosos <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho <strong>en</strong> <strong>el</strong> sistema contin<strong>en</strong>tal europeo, <strong>de</strong> <strong>la</strong> tarea<br />
llevada a cabo por los juristas <strong>en</strong> los países <strong>de</strong>l sistema <strong>de</strong>l common<br />
<strong>la</strong>w. Miremos a continuación cual ha sido <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> ci<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l<br />
<strong>de</strong>recho <strong>de</strong>s<strong>de</strong> sus oríg<strong>en</strong>es <strong>en</strong> Roma hasta nuestros días.