10.05.2013 Views

inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica

inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica

inclusión de la moral en el derecho y otros ensayos de teoría jurídica

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

i<strong>de</strong>ntificación <strong>de</strong> <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia y <strong>el</strong> cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho 26 . Aqu<strong>el</strong>lo que<br />

es <strong>de</strong>recho pue<strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntificarse con in<strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> lo que <strong>de</strong>bería<br />

ser, por tanto, <strong>la</strong>s razones basadas <strong>en</strong> juicios <strong>de</strong> valor <strong>moral</strong> no ti<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

r<strong>el</strong>evancia alguna a <strong>la</strong> hora <strong>de</strong> <strong>de</strong>terminar cual es <strong>el</strong> cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong>l<br />

<strong>de</strong>recho <strong>en</strong> una comunidad. 27 El positivismo excluy<strong>en</strong>te radicaliza<br />

<strong>la</strong> tesis <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fu<strong>en</strong>tes sociales al sost<strong>en</strong>er que <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia y <strong>el</strong><br />

cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho <strong>de</strong> una comunidad <strong>de</strong>p<strong>en</strong><strong>de</strong>, exclusivam<strong>en</strong>te,<br />

<strong>de</strong> un conjunto <strong>de</strong> hechos sociales, materializadas <strong>en</strong> un conjunto <strong>de</strong><br />

acciones <strong>de</strong> los miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong> sociedad que pue<strong>de</strong>n ser <strong>de</strong>scritos sin<br />

recurrir a <strong>la</strong> <strong>moral</strong>idad 28 ni a juicio evaluativo alguno. Debe reconocerse,<br />

sin embargo, que <strong>en</strong> sus últimos escritos Raz a int<strong>en</strong>tado matizar los<br />

excesos <strong>de</strong> <strong>la</strong> tesis fuerte <strong>de</strong>l positivismo jurídico 29 .<br />

Esta versión dura <strong>de</strong> <strong>la</strong> tesis <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fu<strong>en</strong>tes sociales esta asociada<br />

a otra tesis que Raz <strong>de</strong>nomina razones para <strong>la</strong> acción y según <strong>la</strong> cual, <strong>el</strong><br />

<strong>de</strong>recho proporciona a sus operadores razones que son in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes<br />

<strong>de</strong>l cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong> <strong>la</strong>s reg<strong>la</strong>s, <strong>de</strong>bido a <strong>el</strong>lo, excluye <strong>la</strong>s <strong>de</strong>liberaciones a<br />

favor o <strong>en</strong> contra <strong>de</strong> <strong>la</strong> realización <strong>de</strong> <strong>la</strong> acción or<strong>de</strong>nada por <strong>el</strong> <strong>de</strong>recho<br />

positivo 30 . Raz distingue <strong>en</strong>tre un razonami<strong>en</strong>to para establecer <strong>el</strong><br />

cont<strong>en</strong>ido <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho y un razonami<strong>en</strong>to con arreglo al <strong>de</strong>recho. En<br />

<strong>el</strong> primero, <strong>el</strong> intérprete <strong>de</strong>be apoyar su razonami<strong>en</strong>to únicam<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong>s fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho. Ahora bi<strong>en</strong>, es posible que lo que <strong>el</strong> intérprete<br />

concluya <strong>de</strong> ese razonami<strong>en</strong>to, sea <strong>el</strong> otorgami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> discrecionalidad<br />

<strong>de</strong> los jueces para que <strong>de</strong>cidan según consi<strong>de</strong>raciones <strong>moral</strong>es. El<br />

segundo, ocurre cuando <strong>el</strong> juez ti<strong>en</strong>e discrecionalidad para apartarse<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s pautas <strong>jurídica</strong>s i<strong>de</strong>ntificadas según <strong>la</strong> tesis <strong>de</strong> <strong>la</strong>s fu<strong>en</strong>tes y<br />

aplicar razones <strong>moral</strong>es.<br />

1.7. Razones autoritativas y razones <strong>moral</strong>es<br />

No obstante, exist<strong>en</strong> factores internos a los sistemas jurídicos<br />

que parec<strong>en</strong> poner <strong>en</strong> te<strong>la</strong> <strong>de</strong> juicio <strong>la</strong> tesis fuerte <strong>de</strong>l positivismo<br />

que afirma que <strong>la</strong> i<strong>de</strong>ntificación <strong>de</strong>l <strong>de</strong>recho es in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te <strong>de</strong> su<br />

cont<strong>en</strong>ido. Esas t<strong>en</strong>siones internas ti<strong>en</strong>e su orig<strong>en</strong> <strong>el</strong> carácter dual <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s razones que incorpora <strong>el</strong> <strong>de</strong>recho actual: razones que se apoyan<br />

<strong>en</strong> criterios autoritativos, fijados <strong>en</strong> <strong>el</strong> sistema <strong>de</strong> fu<strong>en</strong>tes, y que son<br />

26 Ro<strong>de</strong>nas Áng<strong>el</strong>es. p. Cit. p. 18.<br />

27 Ibíd., p. 17.<br />

28 Hart, Herbert A. “Postscript” a The Concept o Law, 2a ed, xford, xford University Press, 199 .<br />

29 Raz, Joseph. “n the Autonomy of legal reasoning”, En, Ethic in the public domain, xford, xford<br />

University Press, 199 , pp. 310 y ss. Hay traducción <strong>en</strong> español, RAZ, J. “La autonomía <strong>de</strong>l razonami<strong>en</strong>to<br />

jurídico, En, La Ética <strong>en</strong> <strong>el</strong> Ámbito <strong>de</strong> lo público. Editorial Gedisa, primera edición, 2001, Barc<strong>el</strong>ona, pp.<br />

3 8 y ss.<br />

30 Ro<strong>de</strong>nas Áng<strong>el</strong>es. p. cit. p. 17.<br />

0

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!