7. - Euskerazaintza

SANTA KRUTZ APAIZA 95
Nik eldu niyon, bizirik eamateko asmotan, eta ark eskua gerrira :
"Kentzak esku ori gerritik, eta guazemak". Eta orduan, bayoneta bainatik
atera bear niyola, ta eltzeiyot... Bi arma nittun : bizkarrian arena
ta neria eskuetan, eta ezin ongi manejatu. Bayoneta kentzen dit ark eskutik,
eta erdi-paretik elduta, sartu beer diala kaskezurretik. Ikusten
du Xabalo'k, eta dapa tiro bat, eta seko, metro-bete bire.
Zarauztar ttikiya, beste nazionalakin, eaman beer zuela, ta ark nai
ez.
Nik, Xabalo'k bestia bota zuenian, nere eskuko armakin, jotzeut,
kañoyakin, kopetian; orduan Zarauz'kuak dapa! ta nik e'e dapa! ta
seko.
(Santa Krutz'ek txoxnatik zerbatt atera zun, zarpazarren bat, txamarra-eo).
* * *
Tiruak aittu-ta, Fabrikako langilliak Beltxa'ren Konpsñiyari descarga;
bi erittu zizkaten, astiertarra bat eta Errenterikua bestia.
Erretira seittuan txoxna-ondotik; Napar-zubitik Zumardira artu genun
korrika, Konpañiyak eta denak.
Ni azkena geldittu. Txapela lurrian, berri xamarra; nik, lengua,
zarra : "Eerki etorrikouk, ba, auxe!". Neri-ura artzen, azkenao.
Antxe ikusi nun emakume bat, leyo batetik pikardiyak Santa Krutz'en
kontra esaten. Nik ez uste; aixkiria zela uste; bestela iltzeut.
* # #
Eztakit nola eiña nun; azkazal bat saltatuta, odola neriyon, Zumardiyan
azaldu nintzanian. Ttotto'k (Zilo'n anayak —-Irun'en oain il da—)
ikusi. Gero, ni atzian geldittu-ta, Santa Krutz'ek nere galde. Ttotto'k,
erittua izan beer núela; odola neriyola ikusi niñula. "Denak emen gattuk;
Erreteitxiki palta. Nayao nikek milla duro biño, uraxe emen baleo".
Bi mutil-eo biali zittun billa.
* * *
Erdi-illian ni, kaxko batera erretiatu nintzan, eskoi-aldera, tiro-ihesi.
Itturrioz'ko Exkurra tópo an : "Nondik duk arma au (biarrena, ale^
giya)?".