7. - Euskerazaintza

542 MANUEL DE LEKUONA. OBRAS COMPLETAS
—bear bada, Gebara'n apur bat ats-egin ondoren (Gebara'n loyolarrak
izeba zaar bat bai bait zuten)— gero Otzaeta'n barrena, Araotz'en
barrena, Oñati'ra, eta aizkenik Oñati'tik Azpeitia'ra"...
Etzegon gaizki pentsatua.
Bañan gertatu, gauza etzan ola gertatu. Gure mutil eritua, beste
bide batez eraman zuten. Itxurraz lekurik arraixkutsuenetatik. Ez Urbasa'n
zear, Aralar'ren zear baizik: Irurtzun'en eta Madoz'en barrena...
Nafarrik geiena izango zan lekuetatik...
Dokumentalki dakigu.
Ikustagun nola.
H* ^* &
Nafar jatorrak, prantzes-indarrez orniturik Donibane-Garazi'n zear
Iruña askatzera zetozelako berria zabaldu zanean, nafar jatorrak armentan
jarri ziran. Aien artean, beste asko ta asko bezela, Iruña-inguruko
gazte bat, Sebastian Zubasti zeritzana.
Iruña guztia irakiten zegon gaztelautarren kontra.
Bañan nafarrak galduan atera ziran. Eta, olakoetan gertatzen dana,
auditorias de guerra diralakoak bereala asi ziran bakoitzaren garbitasunak
egiten. Eta nafar asko ta asko gogor zatituak izan bide ziran.
Gure Zubasti ere estu zan... Bañan bere estutasunean ba zuan ark,
trantze artan iñor gutxik izan zezakean esan-bear bat bere alde.
Gauza zan, gure Loyola'ko semea zauritua erori zanean, eta, lenengo
sendabideak egin ondoren, Azpeitia'ra eramateko asmoa artu zanean,
Zubasti ura an aurkitu zala... eta, ain zuzen, berak bere gain artu
zuala, mutil zauritua arraixkurik gabe Gipuzkoa'rako bidean ipintzeko
kargoa... Zubasti ura zan, nunbait, alakoa, errukiorra, biozpera gaxoentzat;
edota beste nolabaiteko adiskidetasunen bat zuan gure Iñigo'rekin...
Kontua da, gure Zubasti'k, ereti artan bere burua garbitzeko,
gertaera ori auditorian adierazi zuala : Egia zala, bai, bera burruka artan
gaztelautarren kontra izan zala; bañan, ala ere, berak ba zuala, Enperadore
Jaunaren alde egindako serbitzu berezi-berezi bat: Loyola'ko
seme zaurituari berak eman ziola ordu artan bear zuan itzala, arraixku-