7. - Euskerazaintza

202 IVÍANUEL DE LEKUONA.—OBRAS COMPLÉTÁS
tzazu'tik ekarria zala ere esaten bait zuten; fraile organeroren batek
egindakoa-edo... Eta detalle ori bera ez bait da nolanaikoa : Arantzazu'ko
Konbentuan Organoak egiten zirala, alegia... Etzala aundia, bañan
nolanai dala, Organoa; Organoa Ikaztegietan; efa '—Nun egiña?
eta— Arantzazu'ko Konbentuan .. Musika-Kultura aundi.
Eta Organistak, nolako?
Guk Oyartzun'en ezagutu genduan D. Hipolito Azantza, "konzertino"
ibilli oi zan, Organo berriren bat nunbait estrañatu bear zanetan.
Gorriti'rekin ikasia zan; eta nafarra bera ere, Tafalla aldekoa...
Bear zan lekutik ekarria. Gero erriko alaba on batekin ezkondua.
Neurri orri jarraituaz izan bait genduan Oyartzun'en guk fama aundiko
beste Organista-kasu bat ere. XVI gizaldikoa, orain lareun urtekoa :
Joanes de Larrumbide zeritzan. Arrigarria bait da Lope de Isasti Historizaleak
Organista onengatik diona bere "Compendio Historial de Guipúzkoa"
: "Joanes de Larrunbide, Organista, famoso por sus habilidades...
Fue gran Poeta de bascuence, que compuso muchas Comedias a
lo Divino, la del Sacrificio de Abraham, de Job, de Judith, la Josefina
(Zuberoa'ko Pastoralaen gisakoak seguru) y otras que se representaron
con grande fiesta y con particular ingenio que este hombre tenía; y
compuso muchas prosas, canciones e historias en verso; y fue Maestro
de Cantoría, que enseñó a muchos",
Ez bait dakigu zer egin ziran ark egindako musikazko obra oiek;
bañan nolanai dala, obra oiek, ikusten danez, jendearen gustokoak ziran,
eta musika-giro ona arkitzen zuten XVI gizaldian, jendearen artean.
Eta, ikusten danez, Larrunbide ark-eta, Musika erakusteko Eskolak ere
izaten zituzten, beste geiagori ere Artea erakusteko... Oyartzun'en berlako
Elizako- Ordenantzaetan eskatzen bait zan, ain zuzen, Benefiziado
Apaizak Musika ta Solfa jakin zezatela.
* * *
Beste gauza gogoangarri bat ere bai bait zuan Organista-kargoak
gure Errietan : Kargu ofizial bat izatea, karreradun Mediku ta Botikar
rioákin berakin pareko egiteraño; Erriaren dirutik, alegia, pagatuak;
Erriaren urteoroko Presupuestotik; Elizan Organoa jotzeko obligazioaz
gañera, Erriko mutikoai solfeoa erakusteko obligazioarekin; guzti orrek,
esan dedan bezela, itzal eta presdjio aundi bat ematen bait zion Errian