7. - Euskerazaintza

188 MANUEL DE LEKUONA. OBHAS COMPLETAS
6) Isats-ola (Sokolo); eta beerago
7) Ugarte-ola ; eta Karrika-bidean
8) Aranburu-ola; eta Altzibarren beera, Makutso-ondoan
9) Zozola; eta Ugaldetxe'n beerago
10) Yurrita-Olazar; eta Torresko Erreka aldera
11) Zuanabar'ko Gabiola
Paperak bederatzi dion lekuan, amaika... Eta aien artean gure Urdiñola.
* * *
Aipa dezagun orain, ahsentismo ta sucursalismo esan diteken pasadizu
social bat.
Ez dakigu zein gizalditan, bañan gure urdiñolatarrak —batzureh
batzuek— Ergoyen'go beren jaiot-etxetik aldatu bide ziran Kalera, Elizalde'ko
Kalera. Batzuek bederen. Orain Landetxe deritzan etxera.
Etxe ori gaur frantzes-estiloko villa-itxurakoa bait da, bañan orduan,
eta gero ta gero ere, Torre-etxe sendoa izan zan. Gaztelu-antz-antzekoa,
dana arri aundiz egiña, tellatu-inguruan bere almena-ta-guzi.
Bigarren Karlistatean isabelinoak su-emanda erre egin bait zuten,
orain eun urte; eta orduan nagusiak berriz egiña izan bait zan, orain
daukan frantzes-plantan.
Leengo zaar ura nolako torre galanta zan neurtzeko, naikoa da jakitea,
gaur Kanpantorrearen azpiko aldean dagon terraza ori dana, torre
zaar artatik sobratutako arriz egiña dala. Etxea egin, eta gero sobratutako
arriakin egiña, alegia, orrenbesteko terraza, bere bi eskalera sendorekin,
bata Kinkirrikiñera-aldera eta bestea Mugurutzane-aldera.
* * *
Olako Torre-etxeak Erriaren goardirako Erriak berak jarritakoak
izaten bait ziran, nunnean-nunean, punturik señalatuenetan, erri-sarreraetan-da.
Ala bait dago, ain zfzen, isan ere, gure Urdiñola-Torre ori,
Elizaren ondo-ondoan, kale baten —gaurko Mendiburu-kalearen— bukaeran...
Olako Torre-Etxeak Erri guztietan gerra-garaian Erriak zaitzeko ta
babesteko izaten ziran. Orregatilc egotsn ziran Erriaren sarreretan eta