7. - Euskerazaintza

URMÑOLA INDIANOA 187
beste lantegietan egiten bait zan; eta lantegi oien izen jatorra, orixe da :
"Olaa" gipuzkoeran; "Olea" Bizkai'an.
"Urdiñola" izenak orixe esan nai du: "Urdintarren olaa"; Urdintar
Etxekoak burnia egiteko zuten olaa. Salbo-ta beste famili batek iriña
eiotzeko errota izaten duan bezela, Urdiñolatarrak burnia egiteko "olaa".
Olako olaak Oyartzun'en bat baño geiago izan dira. Eta gabiolak
sortu ziranezkero, ibai-ondoan beti. Ibaiko uraren indarrez baliatzen
bait ziran olaetan lan oietarako; batez ere burni-toxo goria mazoaren
bitartez jo ta zapaltzeko (igeitzeko).
Ola-lan ori oso ondo tajutua izaten zan : izaten zan an "Olajauna",
olaaren jabea, alegia. Eta izaten ziran "olagizonak" langilleak, ola-barruan
lan-egiten zutenak, zala "gatzemallea" (mutikoa), zala "urtzallea"
(fundidor), zirala "ieleak" (laminadores). Ortaz gañera "ikazkiñak" basoan
ikatz-egiteko, eta "mandazaiak" ikatzaren karreorako... Esan oi bait
da, olaa on batek eun-bat langilleri lan-ematen ziela; olaa oso ona ez
bazan, gutxiagori baño...
Urdiñolatarrak Olajaunak ziran, beren mendean eun-bat langille zituztenak.
Beren olaa, orain "Zuloaga'ko errota" dagon ortan zuten. Or dago
oraindik ere, paperetan "Urdiñola" izenez azaltzen dan etxea, Olajaunetxea,
orain Andrexena-edo esaten bazaio ere. Eta or dago, gaur Zuloaga'ko
errota" esaten zaion errota, leen errota ez baño olaa zana, bere
antapara ta presa-ta-guzi... noizpait Uurdiñolatarren eskuetatik Zuloagatarrenetara
pasatakoa,..
* * *
Urdiñolatarrak amaseigarren gizaldian olako olaa izan zutenean, ba
dakigu beste olaa geiago ere ba zirala Oyartzun'en. Paperetatik dakigunez,
beste zortzi-bat gutxienez bai, guzitara bederatzi.
Arditurriko bidean
1) Olaunditu, eta
2) Olaberri (Erriarena); eta beeraxeago
3) Paguagakoa (orain Pagua'ko errota); eta beerago
4) Olaitzola; eta beerago, gure
5) Urdiñola (orain Zuloaga'ko errota); eta beraxeago