7. - Euskerazaintza

URPINOLA INDIANOA ,183
bait da, Kultura gauza jatorra, emendik ara joandakoak egin bearrekoa,
eta iñork ere Lege Jatorrez galerazi ez lezakeana.
# # *
Eta oiñarri-gauza oien ondoren, lurraren ondasunak obeto probetXatzeko
sortzen diran erakundeak: dirala Nekazaritzako aurrerakundeak,
dirala an-aietan ain ugari ziran minak —ango indioak, bear beze-
Ia probetxatzen etzituzten minak, zala zillarra, zala urrea, bañan zillarra
batez ere, emen kobrea bezela an erabiltzen zan zillarra...
Gure Kolonizatzalleak eskubide bait zuten, Kultura ori ara eramateko,
eta, ala berean, ango indioak obligazioa Kultura ori on-artzeko...
Bañan eskubide ta obligazio naiko naasiak ziranez, ez da arritzekoa,
gauza oien gañetik, elkarren arteko ezin-konpondu eta burruka asko sortu
izana.
Bañan dana dala, aitortu bearra dago, orduko Indiano aiei zor zaiela
gaurko Amerika, bere Erri-izaerarekin; dana Indiano Kolonizatzalle
aiek sortua dala...
* * *
Ezta-baidatu liteke, zer izango zan gaur Ameriketa, gure Indianorik
gabe, gure Indianoak ara joan ez balira, eta Indioak berak beren gisa beren
Kultura jatorrean bizi izaten jarraitu balute. Zenbait hipotesis egin
bait litezke gai ortaz; Indio jatorrak poliki Europarren Kultura artu
zuten bezela, leendik zuten Kultura jator artan jarraitu izan balute,
Japondarrak eta Txinarrak berenakin jarraitu izan duten bezela, gaur
zen izango zan?
Guzti ori, ordea, hipotesis bat izango bait litzake. Gaur gaurkoz dakiguna,
beste au da : gaur europar Kultura dutela, europar garbi-garbia
ez bada ere, "europar-amerikarra", hibridoa, mestizoa. Bañan, berriz
csanda ere, dana-dan "dutena" indianoai zor diotela. Eta asieran egindako
galderari au dala erantzuna : "Zer eman zioten Indianoak Indioai?".
—^Gaur duten KultUra, Kultura-izaera.
Laister ikusiko bait degu, indianoak beren Jaiot-erriari zer eman
izán dioteri, zer egin izan duten beren jaiot-erriarentzat.