Análisis cuantitativo de los suministros militares - Historia Antigua
Análisis cuantitativo de los suministros militares - Historia Antigua
Análisis cuantitativo de los suministros militares - Historia Antigua
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
atractivo pago en oro. De acuerdo a las conjeturas <strong>de</strong> Bona 364 la cifra informada por Livio tuvo<br />
que ser dividida entre cuatro legiones que pudieron llegar, en el arco <strong>de</strong> un año, a un monto <strong>de</strong><br />
6.000.000 sestercios.<br />
Si miramos con calma <strong>los</strong> casos especificados constatamos que tanto en el año 215 como<br />
en el 209 la suministración a <strong>los</strong> ejércitos se hizo siguiendo el esquema <strong>de</strong> la licitación pública en<br />
momentos <strong>de</strong> particular dificultad económica para el Estado. En ambos casos se solicitó vestuario<br />
militar (seguramente togas, capas o túnicas, aun cuando no se especifica) para ejércitos<br />
establecidos en Hispania.<br />
Es factible que este producto se encargara a <strong>los</strong> publicanos porque el<strong>los</strong> tenían <strong>los</strong><br />
contactos con <strong>los</strong> productores textiles, pero no po<strong>de</strong>mos <strong>de</strong>cir <strong>de</strong>s<strong>de</strong> dón<strong>de</strong> provenía este<br />
vestuario ni tampoco quiénes lo producían porque la información disponible es limitada.<br />
Este dato sirve para ratificar que las zonas hispánicas, ricas en producción <strong>de</strong> lino, aún no<br />
habían sido conquistadas <strong>de</strong>l todo; recor<strong>de</strong>mos que el<strong>los</strong> <strong>de</strong>sarrollaban esta producción <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />
hacía sig<strong>los</strong> para uso textil.<br />
En Livio tenemos un nuevo testimonio, el cuarto caso a revisar, una evi<strong>de</strong>ncia muy<br />
enriquecedora que <strong>de</strong>scribe la situación por la que atravesaba Roma hacia el año 169 mientras<br />
enfrenta a Perseo y que rin<strong>de</strong> cuentas <strong>de</strong> las medidas tomadas antes <strong>de</strong> llegar al contrato con <strong>los</strong><br />
aprovisionadores:<br />
“En seguida fue dada lectura a la carta <strong>de</strong>l cónsul Q. Marcio que explicaba cómo,<br />
superado el paso en Macedonia, allá disponía <strong>de</strong> <strong>suministros</strong> provenientes también <strong>de</strong> otras<br />
zonas, que se había procurado en previsión <strong>de</strong>l invierno, y a<strong>de</strong>más, había recibido <strong>de</strong> <strong>los</strong><br />
epirotas veinte mil fanegas <strong>de</strong> trigo y diez mil <strong>de</strong> cebada, se acordó que por aquel grano una<br />
<strong>de</strong>legación suya recibiría el pago en Roma” 365 .<br />
El hecho es que <strong>los</strong> muchos recursos que pudo conseguir el cónsul Q. Marcio entre <strong>los</strong><br />
aliados no bastaron porque tal vez éstos no estaban en condiciones <strong>de</strong> otorgar todo lo que<br />
necesitaba el ejército. Naturalmente el Estado romano sopesó esta necesidad y <strong>de</strong>cidió pactar con<br />
<strong>los</strong> privados para obtener lo que necesitaba a través <strong>de</strong> una licitación pública dirigida por el pretor<br />
urbano C. Sulpicio. Dice Livio:<br />
364 Bona, 1992, 19-20, asegura que tal oro provenía <strong>de</strong> lo reunido en la “XX manumissionum” instaurada con la lex<br />
Manilia <strong>de</strong> 357 a.C. cuyo remanente era asignado a <strong>los</strong> magistrados que estaban en el campo <strong>de</strong> batalla; en este caso<br />
<strong>de</strong>bió ser entregado a <strong>los</strong> cónsules Q. Fabio Máximo y Q. Fulvio Flacco, a <strong>los</strong> procónsules M. Claudio Marcelo y P.<br />
Sulpicio Galba y al pretor peregrino L. Veturio Filone.<br />
365 Livio 44,16,1-2 “Litterae <strong>de</strong>in<strong>de</strong> recitatae Q. Marcii consulis sunt, quemadmodum saltu superato in Macedoniam<br />
transisset: ibi et ex aliis locis commeatus se prospectos in hiemem habere et ab Epirotis uiginti milia modium tritici,<br />
<strong>de</strong>cem hor<strong>de</strong>i sumpsisse, ut pro eo frumento pecunia Romae legatis eorum curaretur”.<br />
113