08.05.2013 Views

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Capítulo 3. Repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to y ontologías<br />

Manipu<strong>la</strong>tion Language) (Finin et. al., 1992) 46 . La mayor aportación <strong>de</strong>l proyecto<br />

fue el proceso co<strong>la</strong>borativo <strong>de</strong> creación <strong>de</strong> los mo<strong>de</strong>los <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>to. La<br />

repres<strong>en</strong>tación contaba también con una conceptualización <strong>de</strong> difer<strong>en</strong>tes<br />

conceptos temporales útiles <strong>para</strong> repres<strong>en</strong>tar <strong>la</strong>s etapas <strong>de</strong>l proceso <strong>de</strong> diseño.<br />

EngMath (Gruber y Ols<strong>en</strong>, 1994), una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s primeras ontologías que más difusión<br />

tuvo, se <strong>de</strong>dicó a conceptualizar el dominio <strong>de</strong> matemáticas <strong>en</strong> ing<strong>en</strong>iería,<br />

utilizándose a<strong>de</strong>más como ejemplo <strong>de</strong> ontología <strong>en</strong> uno <strong>de</strong> los primeros artículos<br />

seminales sobre el tema (Gruber, 1995). Esta ontología <strong>de</strong>scribe conceptos<br />

re<strong>la</strong>cionados con <strong>la</strong>s magnitu<strong>de</strong>s y unida<strong>de</strong>s físicas así como los conceptos<br />

"esca<strong>la</strong>r", "vector", etc. El <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> ontología se realizó mediante<br />

Ontolingua, si<strong>en</strong>do también una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s primeras realizaciones <strong>en</strong> este l<strong>en</strong>guaje.<br />

Los proyectos KACTUS (mo<strong>de</strong>lling Knowledge About Complex Technical<br />

systems for multiple USe) y OLMECO (Op<strong>en</strong> Library for Mo<strong>de</strong>ls of<br />

MEchatronical COmpon<strong>en</strong>ts) (Top y Akkermans, 1994), (Borst, 1997) fueron <strong>la</strong><br />

base <strong>para</strong> una serie <strong>de</strong> investigaciones <strong>en</strong> cuanto a aplicaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ontologías<br />

<strong>en</strong> el campo <strong>de</strong> <strong>la</strong> ing<strong>en</strong>iería <strong>de</strong> sistemas. D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> este proyecto se estudió <strong>la</strong><br />

forma <strong>de</strong> construir una librería <strong>de</strong> ontologías <strong>para</strong> <strong>de</strong>scribir sistemas físicos<br />

tecnológicos y <strong>de</strong> usar esa librería <strong>para</strong> <strong>la</strong> construcción <strong>de</strong> bases <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>to<br />

sobre el tema. Algunas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s aportaciones <strong>de</strong> estos proyectos son <strong>la</strong> ontología<br />

PhysSys (Borst et. al., 1997), <strong>de</strong>dicada a <strong>la</strong> <strong>de</strong>scripción <strong>de</strong> sistemas físicos a<br />

difer<strong>en</strong>tes niveles. Se <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>ron ontologías in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes sobre mereología<br />

(repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s partes y el todo), topología (repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> <strong>la</strong> re<strong>la</strong>ción <strong>de</strong><br />

interconexión <strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s partes que permite el intercambio <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergía <strong>en</strong>tre el<strong>la</strong>s) y<br />

teoría <strong>de</strong> sistemas, así como ontologías <strong>de</strong>dicadas a repres<strong>en</strong>tar <strong>la</strong>s vistas posibles<br />

<strong>de</strong> un sistema físico: ontología sobre <strong>la</strong> vista <strong>de</strong> proceso (<strong>de</strong> <strong>la</strong> que se extrae el<br />

comportami<strong>en</strong>to), <strong>de</strong> compon<strong>en</strong>tes (<strong>de</strong> <strong>la</strong> que se extrae <strong>la</strong> distribución y conexión<br />

<strong>de</strong> compon<strong>en</strong>tes) y <strong>de</strong> re<strong>la</strong>ciones matemáticas (que <strong>de</strong>scrib<strong>en</strong> el mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong><br />

ecuaciones difer<strong>en</strong>ciales <strong>de</strong>l sistema). Para esta última ontología se reutilizó <strong>la</strong><br />

ontología EngMath (si<strong>en</strong>do uno <strong>de</strong> los primeros ejemplos prácticos <strong>de</strong><br />

reutilización <strong>de</strong> estas estructuras <strong>de</strong> conocimi<strong>en</strong>to). PhysSys ha sido formalizada<br />

<strong>en</strong> difer<strong>en</strong>tes l<strong>en</strong>guajes, <strong>en</strong> (Borst, 1997) se recoge <strong>la</strong> formalización <strong>en</strong> Ontolingua<br />

versión 4.0. Por su parte OLMECO (Breunese et. al., 1997) es una librería <strong>de</strong><br />

compon<strong>en</strong>tes <strong>para</strong> <strong>la</strong> construcción <strong>de</strong> diseños <strong>de</strong> sistemas físicos, organizada <strong>en</strong><br />

forma <strong>de</strong> objetos. En conjunto estos proyectos supusieron una experi<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

creación <strong>de</strong> ontologías ais<strong>la</strong>das y <strong>en</strong> <strong>la</strong> integración <strong>de</strong> <strong>la</strong>s mismas <strong>en</strong> un sistema<br />

total, también supuso una experi<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> cuanto a reutilización, ya que se reutilizó<br />

EngMath, y <strong>de</strong> integración y modificación <strong>de</strong> una ontología exist<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el caso <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> <strong>de</strong>dicada a mereología. En cuanto a <strong>la</strong> ing<strong>en</strong>iería <strong>de</strong> sistemas, supuso una<br />

aportación <strong>en</strong> el área <strong>de</strong> mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do basado <strong>en</strong> el conocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> sistemas<br />

mecatrónicos <strong>de</strong>scritos mediante grafos <strong>de</strong> ligaduras (bond graphs).<br />

46 La cita se refiere a <strong>la</strong> versión <strong>de</strong> KQML utilizada <strong>en</strong> el proyecto PACT<br />

55

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!