08.05.2013 Views

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

Modelos de Conocimiento Basados en Ontologías para la ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Capítulo 3. Repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to y ontologías<br />

acuñar el término "cuello <strong>de</strong> botel<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> adquisición <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to" <strong>para</strong><br />

hacer refer<strong>en</strong>cia a <strong>la</strong> dificultad <strong>de</strong> este proceso.<br />

El estudio <strong>de</strong> los problemas <strong>de</strong> <strong>la</strong> repres<strong>en</strong>tación y adquisición <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to<br />

son <strong>la</strong> base <strong>para</strong> el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> nuevas investigaciones <strong>en</strong> torno a los sistemas<br />

expertos y <strong>para</strong> <strong>la</strong> aparición, como consecu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> ese proceso, <strong>de</strong>l nuevo<br />

<strong>para</strong>digma <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to fr<strong>en</strong>te al <strong>de</strong> <strong>la</strong> extracción, que dará<br />

lugar a utilizar el término más g<strong>en</strong>érico <strong>de</strong> "sistemas basados <strong>en</strong> el conocimi<strong>en</strong>to"<br />

fr<strong>en</strong>te al <strong>de</strong> “sistemas expertos”. El término "adquisición", referido al<br />

conocimi<strong>en</strong>to, se sustituye por "mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do". La compon<strong>en</strong>te <strong>de</strong> arte, asociada a <strong>la</strong><br />

disciplina, pret<strong>en</strong><strong>de</strong> sustituirse por un proceso <strong>de</strong> ing<strong>en</strong>iería verda<strong>de</strong>ra. La<br />

ing<strong>en</strong>iería <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to surge, <strong>en</strong>tre los años 1980s y 1990s, como un amplio<br />

campo <strong>de</strong> estudio que pret<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> artefactos software utilizando <strong>la</strong>s<br />

técnicas <strong>de</strong> <strong>la</strong> intelig<strong>en</strong>cia artificial. En (Feig<strong>en</strong>baum, 1992) Feig<strong>en</strong>baum ofrece<br />

una visión personal <strong>de</strong> <strong>la</strong> era <strong>de</strong> los sistemas expertos justo <strong>en</strong> el mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />

cambio al <strong>para</strong>digma <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do.<br />

El problema <strong>de</strong> <strong>la</strong> repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to, bajo <strong>la</strong> nueva concepción, no<br />

recoge sólo <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> introducir el conocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> los expertos <strong>en</strong> <strong>la</strong>s<br />

aplicaciones informáticas, sino que incluye cómo <strong>de</strong>be hacerse este proceso y <strong>la</strong><br />

búsqueda <strong>de</strong> mecanismos formales que permitan realizarlo. A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> estructura<br />

que refleje el conocimi<strong>en</strong>to explícito <strong>de</strong>l dominio tratado <strong>de</strong>be t<strong>en</strong>er <strong>la</strong> sufici<strong>en</strong>te<br />

capacidad como <strong>para</strong> recoger <strong>la</strong> complejidad <strong>de</strong> ese conocimi<strong>en</strong>to.<br />

D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> <strong>la</strong>s i<strong>de</strong>as <strong>de</strong>l nuevo <strong>para</strong>digma <strong>de</strong>l mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do se <strong>de</strong>limita y re<strong>de</strong>fine el<br />

concepto “repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to” que, <strong>de</strong> acuerdo a (Randall et. al.,<br />

1993), es a <strong>la</strong> vez:<br />

• Un sucedáneo, una serie <strong>de</strong> símbolos que repres<strong>en</strong>tan objetos y re<strong>la</strong>ciones<br />

exist<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> el mundo exterior.<br />

• Una serie <strong>de</strong> acuerdos ontológicos (el término ontológico se utiliza aquí<br />

<strong>en</strong> el s<strong>en</strong>tido filosófico) sobre lo que existe, y su significado <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> un<br />

<strong>de</strong>terminado dominio <strong>de</strong> aplicación.<br />

• Una teoría fragm<strong>en</strong>taria <strong>de</strong> razonami<strong>en</strong>to intelig<strong>en</strong>te. El mero hecho <strong>de</strong><br />

utilizar una cierta repres<strong>en</strong>tación <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to conlleva suponer un<br />

cierto mecanismo que produce el comportami<strong>en</strong>to intelig<strong>en</strong>te.<br />

• Un medio <strong>para</strong> una computación más efici<strong>en</strong>te, al codificar conocimi<strong>en</strong>to<br />

<strong>de</strong> forma explícita <strong>en</strong> el or<strong>de</strong>nador (<strong>en</strong> contraposición a <strong>la</strong> programación<br />

<strong>de</strong>nominada "procedural").<br />

• Un mecanismo <strong>de</strong> comunicación <strong>en</strong>tre humanos, <strong>en</strong> concreto <strong>en</strong>tre el<br />

ing<strong>en</strong>iero <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to y el experto <strong>de</strong>l dominio.<br />

A continuación se ofrece una visión g<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> los formalismos <strong>de</strong> repres<strong>en</strong>tación<br />

<strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to más relevantes que influ<strong>en</strong>ciaron <strong>la</strong> evolución <strong>de</strong> esta disciplina<br />

y <strong>la</strong> aparición y <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong>l concepto <strong>de</strong> ontología.<br />

31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!