Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ko baserritar maizter batek ezin zituen be-<br />
hiak idiengatik ordezkatu, balore eskaseko<br />
behiak besterik ez baitzituen, bere lanerako<br />
nahikoak, <strong>eta</strong> bere familia esnez hornitze-<br />
ko nahitaezkoak. Gogora ekarri beharra<br />
dago, garai hartan, donostiako baserri-<br />
tarra, oro har, maiztertzan bizi zela, <strong>eta</strong><br />
jabetzarik apenas zuela. 1862an esate-<br />
rako, Donostiako lurr<strong>eta</strong>n z<strong>eu</strong>den 722<br />
baserri<strong>eta</strong>tik %90a maizterra zen.<br />
Bi hazbeteko haguneko gurdiekin mer-<br />
kantzien garraioan aritzeko baimena ez<br />
dutela nahi diote, ezetz. Beraien uzta hirira<br />
erematen uztea <strong>eta</strong> handik lursail<strong>eta</strong>rako on-<br />
garria ekarri besterik ez dute nahi. Bestelako<br />
asmorik ez dute. Hagun estuko gurdiekin be-<br />
harrezkoa baino legoa erdi gehiago ibiltzeari<br />
uko egiteko prest daude, <strong>eta</strong> <strong>eu</strong>ren baratzeko<br />
fruituak bi hazbeteko gurdi<strong>eta</strong>n eramateaga-<br />
tik errepideak min ez duela hartuko sinesten<br />
dute. Horrela bada, Alkate Jaunari zuzentzen<br />
zaie, bere agintearen eragina nabarmena<br />
baita hiritarren ongizatea hobetzen, <strong>eta</strong> beste<br />
horrenbeste espero dutelako bere agintepean<br />
dauden laborarien zorigaiztoko patua arintze-<br />
rako orduan.<br />
!7 _ Swb Sbo'tt'n - BI<br />
de tiros<br />
IiPrio<br />
Kontestu historikoari gagoz-<br />
kiolarik, XIX. mendean, bai Donostia <strong>eta</strong><br />
bai probintziatik bertara iristeko errepidea,<br />
garrantzitsu bilakatu zuten hainbat gertaera<br />
eman ziren: 1813ko sutearen osteko urte<strong>eta</strong>n<br />
berreraikuntza lanak etengabeak ziren, popu-<br />
lazioa nabarmen ari zen hazten <strong>eta</strong> gizartea<br />
eraldatzen. Lehen gerrate karlista amaituta,<br />
1841 ean, probintzi<strong>eta</strong>ko aduanak desagertu<br />
<strong>eta</strong> itsasertzera eraman zituzten, Donostiaren<br />
mesed<strong>eta</strong>n. 1845ean Isabel II erregina uda<br />
hirian igarotzen hasi zen, <strong>eta</strong> 1854ean behin-<br />
betiko berreskuratu zuen hiriburu izaera, To-<br />
losaren kalt<strong>eta</strong>n. Gure auzotik barrera igaro-<br />
tzen den errepide nagusia 1847 urte<br />
inguruan eraiki zuten, Espainitik<br />
Frantziarako "Errepide Nagu-<br />
sia" izendapenarekin. Donos-<br />
tiak berebiziko indarra hartu<br />
zuenez, berehala bilakatu zen<br />
errepidea garrantzitsu. Pentsa<br />
dezakegun moduan onura-<br />
dunak donostiar jauntxo ba-<br />
tzuk izan arren, baserritarrak<br />
izan ziren kaltetu nagusiak.<br />
Gaur egitera doazen obra<br />
publiko erraldoiak ikusirik,<br />
burura datorkigu ez ote<br />
den historia bera bi mende<br />
geroago errepikatuko.<br />
' gure baserriak
Change language