Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
^<br />
arratsaldez Ian egin <strong>eta</strong> bukatutakoan Artes<br />
y Oficios eskolara joan beharra. Gauza zen<br />
gehien atsegin zituen kontu<strong>eta</strong>n aritzen zela<br />
!anean: n<strong>eu</strong>rri <strong>eta</strong> izaera gurti<strong>eta</strong>ko torlojuak<br />
sailkatzen <strong>eta</strong> zerbitzatzen; era gurti<strong>eta</strong>ko<br />
erremintak eskatzen, jasotzen, ezagutzen<br />
<strong>eta</strong> saltzen; konponk<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> ajusteak egiten,<br />
mekanikako n<strong>eu</strong>rri, sistema <strong>eta</strong> osagaiak eza-<br />
gutzen... Pagotxa ia, Eduardorentzat.<br />
Gustuko izan zuen, beraz, lana <strong>eta</strong> asko ikasi<br />
zuen; leku hoberik ezzegoen n ŕretzako; dene-<br />
tik izaten zen han <strong>eta</strong> denetik ezagutu nuen<br />
industria ga ŕ<strong>eta</strong>n kontatzen digu. Lanaz kan -<br />
po, lagun giroko bizikl<strong>eta</strong> irteerak <strong>eta</strong> abar<br />
izaten ziturten jai<strong>eta</strong>ko programa, hasieran<br />
behintzat, nahiz <strong>eta</strong> gero, neska kontu<strong>eta</strong>n<br />
sartuta, hor ibiltzen ziren igande<strong>eta</strong>n batean<br />
Hernanira, beste batean Usurbilera <strong>eta</strong> abar.<br />
Donostiara ez, horrako joerarik ez genuen.<br />
Inoiz koadrilan !eon-kast ŕllo erabak ŕtzen ge-<br />
nuen batera edo bestera Joan kontatzen du.<br />
Hala ere, Eduardo oso formala izan da beti,<br />
inoiz ez du parranda atsegin izan <strong>eta</strong> gazt<strong>eta</strong>n<br />
ere ez zen bera ordu txikitan edo zurrutean<br />
ibiltzen. Dena ez zen, noski, lana <strong>eta</strong> festa,<br />
<strong>eta</strong> gazte haiek bazuten beste motibazio <strong>eta</strong><br />
joerarik <strong>eta</strong> gogoz egin zuten bat garai har-<br />
tan hedatzen <strong>eta</strong> sendotzen zihoan abertzale<br />
kontzientziarekin. Batzokia zuten bilgune<strong>eta</strong>-<br />
ko bat <strong>eta</strong> han ibiltzen zen Eduardo maiz.<br />
Soldadutza garaia iritsi zitzaiolarik, aukera zu-<br />
enez, "soldado de cuota" izateko (diru baten<br />
truke soldadutzaz libratzen ziren) hartarako<br />
prestak<strong>eta</strong>k egin zituen, fusilarekiko oinarriz-<br />
ko instrukzioa <strong>eta</strong> abar, baina zozk<strong>eta</strong> egin<br />
zenean "excedente de cupo" izatea egokitu<br />
zitzaion. Angel Arzak <strong>eta</strong> b ŕok, hilabete pare<br />
bateko aldea genuen, bera A zen (Arzak) <strong>eta</strong><br />
ni Z, <strong>eta</strong> bŕok libratu ginen kontatzen du. Ez<br />
zuen soldaduskarik egin <strong>eta</strong> Barandiaranen<br />
jarraitu zuen.<br />
;t<br />
r .^<br />
. ^^<br />
,,i<br />
-<br />
añorgatar baten kontakizunak<br />
Barandiaran enpresan ordura arteko lanak<br />
utzi <strong>eta</strong> atera beharra zegoela jakinarazi zi-<br />
oten, alegia kanpora joan beharra zegoela<br />
errepresentante lan<strong>eta</strong>n. Eduardok ez zuen<br />
oso gustuko kontu hori <strong>eta</strong> zera erantzun<br />
zien: atera behar bazen aterako zela, baina ez<br />
Euskal Herritik kanpora. Onartu zioten <strong>eta</strong> ge-<br />
roztik hor ibiltzen zen, han <strong>eta</strong> hemen, etxetik<br />
gehiegi urrutiratu gabe, Baztan aldean batik<br />
bat, saltzaile lan<strong>eta</strong>n. Baztan aldetik etorri be-<br />
rritan harrapatu zuen gerraren hasierak.<br />
Hitz gutxitan kontatzen ditu Eduardok gerra<br />
garaiak; labur egiten du etxetik kanpo egin-<br />
dako ia hiru urteen errepasoa, garai latz haie-<br />
tan bizi izandakoak gogoratzeak onik egingo<br />
ez bailo bezala.<br />
Errepaso !abur horr<strong>eta</strong>n, ordea, garbi gogora-<br />
tzen <strong>eta</strong> kontatzen ditu, frankistak Donostian<br />
sartu aurreko garaiei dagokienean, komunis-<br />
ta <strong>eta</strong> anarkista batzuek eragindako beldur<br />
<strong>eta</strong> gehiegikeriak (bide bazterr<strong>eta</strong>n hildakoak,<br />
hainbat gizon <strong>eta</strong> emakume on ezkutuan ibili<br />
beharra, aberatsjendearen zerbitzari izate hu-<br />
tsagatik hildako emakumea...) <strong>eta</strong> Añorgan<br />
gehiegikeria horiei jarri zitzaien "parapetoa"<br />
—berak esaten duen bezala—. Behin <strong>eta</strong> be-<br />
rriz kontatzen du Rezolak laguntza izugarria<br />
eman zuela auzoan halakorik gerta ez zedin<br />
<strong>eta</strong> ahalik <strong>eta</strong> normaltasun handienean jarrai<br />
zedin auzoko bizitza.<br />
Nazionalak Donostiara ailegatzear z<strong>eu</strong>dene-<br />
an Eduardok, beste hainbat lagunekin bate-<br />
ra, aurrera egin zuen; alegia, bertan geratu<br />
gabe, frankistei aurre egiteko prestatzen ari<br />
zen jendearekin bat egitera jo zuen. 1936ko<br />
iraila zen. 1939ko abuztura arte ez zen etxera<br />
itzuliko.<br />
F
Change language