Ronald Glossop: LA KULTURO DE ESPERANTO - ILEI

Tago de la Lernejo dum UK La 26-a de julio 2005, Vilnius, Litovio
La tradician programon de ILEI en UK ĉi-jare gvidis s-inoj Jennifer
BISHOP kaj Mireille GROSJEAN. Enkonduke estis laŭtlegita salutmesaĝo de
la neĉeesta ILEI-prezidanto Radojica PETROVIĆ, kiu emfazis:
Paca kunvivado en lingva diverseco estis la inspira idealo pro kiu
Zamenhof kreis la Internacian Lingvon. Konservado de lingva kaj kultura
diverseco kaj unueco en la diverseco hodiaŭ estas la idealo al kiu strebas
la homaro. La edukado al diverseco estas homara bezono en kiu Esperanto
daŭre retrovas siajn rolon kaj ŝancon. Prelegantoj de la Tago de la
Lernejo lumigas diversajn aspektojn de tiuj rolo kaj ŝanco kun konkretaj
ekzemploj el la praktiko de E-eduka agado.
Ĉeestis plurdeko da kongresanoj, plejparte membroj de ILEI, sed ankaŭ
aliaj interesatoj. La programo konsistis el prelegoj kaj perkomputilaj
prezentoj en granda impona salono ekipita per sendrata retkonekto. Tamen,
la 17 prezentantoj de la 20 eroj bedaŭrinde ne ĉiam sukcesis venki la
teĥnikon kaj devis lukti kontraŭ la aparatoj. Alia lukto estis kontraŭ la
tempo – tro mallonga por permesi paŭzojn inter la prelegoj kaj ebligi
demandojn kaj diskutojn. La programeroj grupiĝis ĉirkaŭ kvar ĉefaj temoj.
1. La eduka sistemo en la baltaj landoj
Estas tradicio de la Tago de la Lernejo (TdL), ke la publiko konatiĝas kun
la lerneja sistemo de la kongreslando. Ĉi-jare tiu parto de la programo estis
dediĉita al ĉiuj tri baltaj landoj. Prof. Aloyzas GUDAVIČIUS prezentis la
edukan sistemon de Litovio. Ĝi travivis grandajn ŝanĝojn post la
sendependiĝo de la lando, kiuj ĉefe tuŝis la enhavon de sociaj kaj
humanismaj fakoj kaj la organizan strukturon de edukado. Nun en Litovio
ekzistas du ŝtupoj de meza edukado: la deviga dekjara lernejo kaj dekdujara
mezlernejo. Diplomon de supera neuniversitata kleriĝo oni povas ricevi
post abiturientiĝo de tiel nomataj kolegioj. Universitatajn diplomojn de
bakalaŭro (post kvarjara studado) kaj magistro (post sesjara studado) oni
enmanigas en dek kvin ŝtataj kaj kvar privataj universitatoj.
Ankaŭ en la edukaj sistemoj de Latvio kaj Estonio multo ŝanĝiĝis post la
disfalo de la soveta reĝimo. La prelego de s-ro Aldis BUŠS celis kompari
plusojn kaj minusojn de la reformoj en Latvio el ambaŭ vidpunktoj — de la
IPR 05/421