30.04.2013 Views

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

JUAN-JOSÉ SEGURA MALAGÓN<br />

Los elementos convencionales (esencialmente, la grafía), precisamente por<br />

ser convencionales, no tienen por qué cumplir obligatoriamente el principio<br />

de historicidad. Téngase en cuenta, asimismo, que la aplicación de una grafía<br />

“soporte” va bastante más allá de lo meramente fonológico.<br />

Los neologismos, igualmente por su carácter de elementos nuevos al sistema,<br />

también pueden exceptuarse de esa obligación.<br />

En cualquier otro caso (esencialmente, morfofonología) se rechazará cualquier<br />

elemento lingüístico que no tenga acreditada su historicidad. Pequeñas<br />

—y contadas— intervenciones de “ingeniería lingüística” (véase el caso de los<br />

clíticos catalanes) y algunos pocos casos de aplicación de grafía soporte pueden<br />

introducir aparentemente —sólo es a nivel gráfico— una modificación<br />

(o, mejor: una reinterpr<strong>eta</strong>ción) de la morfología. La sintaxis podría tener algún<br />

pequeño resquicio para admitir construcciones nuevas no documentadas<br />

calcadas del latín o de alguna otra lengua, siempre que no existiera otra construcción<br />

genuina con el mismo valor denotativo y connotativo.<br />

Pero no todo lo que está documentado sirve a la codificación y, aún menos,<br />

a la normativización. Trataré primero la problemática relativa al aragonés<br />

medieval y después al moderno y, por último, haré unas consideraciones de<br />

validez general.<br />

El aragonés medieval, como se ha dicho antes, presenta, visto en conjunto,<br />

un elevado grado de polimorfismo pero, como ya he puesto de manifiesto<br />

en otros escritos, esto no es necesariamente malo pues, precisamente, cuando<br />

aparecen dos o tres formas en contraste es más fácil distinguir cuál es la propiamente<br />

aragonesa.<br />

En cuanto a lo documentado en aragonés moderno, es evidente que no<br />

puede tener el mismo peso lo que es propio de un idiolecto particular, o de un<br />

cierto registro, que lo que es sistemático de una variedad. Y entre éstas, tampoco<br />

todas pesan igual.<br />

En una lengua plenamente estandarizada es evidente que la única variedad<br />

referencial sensu stricto es la variedad estándar. Al fin y al cabo ésta es la principal<br />

función de una tal variedad: servir de referencia de y para todo el diasistema.<br />

En una lengua como el aragonés llamaremos variedades referenciales o<br />

(más) representativas o, tal vez mejor, emblemáticas (“standart”=sinyal) a las<br />

que cumplan las siguientes condiciones:<br />

453

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!