IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia
30.04.2013 • Views
Share Embed Flag

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskaltzaindia.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

370<br />

HIZKUN TZA-ALDAEREN LEKUA ETA ERAGINA EAEKO ESKOLA-MUNDUAN<br />

alorrekoak. Goraxeago ere jo tzen zuen txostenak, bere marko nagusia ezartzerakoan:<br />

irakaskun tzak eskakizun desberdinei eran tzun behar diela gogorarazten<br />

zuen; eztabaida guztia ezin izan zitekeen hizkun tza­aldaerek eskolan<br />

behar luketen pisuari buruzkoa. “Helburu nagusia beti ere ikasleen euskalduntze<br />

<strong>eta</strong> alfab<strong>eta</strong> tzea” dela esanaz abia tzen zen, <strong>eta</strong> gerora kon tzeptu soziolinguistiko<br />

zentral bilakatu zaigun gogo<strong>eta</strong> dual hau kalera tzen zuen: “eskolaumea<br />

bere bizi­giro <strong>eta</strong> gizarte­ingurune hurbilean egoki txerta tzeko <strong>eta</strong><br />

ingurune horrekin etenik ez sor tzeko, bertako euskalkiaren erabilera erraz <strong>eta</strong><br />

bizia segurtatu behar zaio; bestetik euskara batua eraku tsi behar zaio, egungo<br />

<strong>eta</strong> bihar­e tzi<strong>eta</strong>ko euskal belaunaldi gazteen elkar ulerpenerako <strong>eta</strong> kultur<br />

dimen tsio osoaz jabe tzeko tresnarik egokiena berau izango delako”. Eskakizun<br />

biok oinarrizko euskaldun tze­ edo alfab<strong>eta</strong> tze­prozedura horren batasunean<br />

eraman beharrekoak ikusten zituen Sailak. Egoera <strong>eta</strong> lehen asmoak<br />

zirriborratu ziren atal horr<strong>eta</strong>n. Aurrera begirako ezer egingo bazen, prin tzipio<br />

operatibo argiak behar ziren. Hamar puntutara bil daitezke, orduko dokumentua<br />

berrirakurriz <strong>eta</strong> sintesi­saioa eginez, Pastoralaren prin tzipio haiek.<br />

III.4. Hamar mandamentuak: HUISen irizpide nagusiak<br />

Hamar mandamentuen izena, langin tza hari dagokionez, orain asmatua<br />

da. Orduko Pastoralaren ildotik asmatua halere, ez hu tsetik sortua. Honako<br />

hamar irizpideok hartu zituen txosten hark gidari, handik aurrera egin nahi<br />

zen aplikazio praktikoaren zimentarri:<br />

a) Euskara hizkun tza bakarra, berezkoa <strong>eta</strong> ofiziala da. Euskal tzaindiak<br />

argi aldarrikatua zeukan hizkun tza bakarraren kontu hori, <strong>eta</strong> bide horri<br />

eu tsi zi tzaion Pastoralean ere. Horrezaz gainera, Autonomia Estatutuaren<br />

6. artikuluak aitortu berria zuen Euskal Herriaren berezko<br />

hizkun tza dela euskara <strong>eta</strong>, gaztelaniarekin batean, Autonomia Erkidegoan<br />

hizkun tza ofiziala. Hori ere bere horr<strong>eta</strong>n jaso zuen Pastoralak.<br />

b) Euskaldunok mendez mende erabili ditugun euskalkiek osa tzen dute,<br />

orain ere, euskal hiztunon ohiko hizkera-bide bizi nagusia: bakarra den<br />

hizkun tza hori euskalki bidez ezpain­belarri<strong>eta</strong>ratu ohi da, normalean,<br />

bizi­eremu arrunt <strong>eta</strong> ugarien<strong>eta</strong>n. Euskalki hori<strong>eta</strong>riko nagusi bat, biltzen<br />

duen hiztun­kopuruaz <strong>eta</strong> bere baitan ageri dituen nortasun­ezaugarriez<br />

aski berezia, bizkaiera da.<br />

c) Euskaldunok badugu euskalkiez gainera, ida tzizko zeregin<strong>eta</strong>rako batik<br />

bat baina baita jendarteko adierazpide komun gisa ere, hizkun tza­

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!