30.04.2013 Views

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

366<br />

HIZKUN TZA-ALDAEREN LEKUA ETA ERAGINA EAEKO ESKOLA-MUNDUAN<br />

Eskola gizarte­gai tz guztien konponbide nagusi (zenbait<strong>eta</strong>n konponbide<br />

bakar) delako ikuspegia erabat e txeratua genuen. Horrezaz gainera, orain ez<br />

bezalako fedez heldu genion hainbatek, Hezkun tza Sailetik, kontuari: fede<br />

i tsuz ere bai zenbait<strong>eta</strong>n, i tsutasun hori hi tzaren adierarik nobleenean hartuz,<br />

hala har baledi. Lan nagusi bi egin zituen Euskara Zerbi tzuak 1981­82 ikasturtean,<br />

jasotako mandatua garaiz <strong>eta</strong> zuzen bete nahirik: a) galdek<strong>eta</strong> zabala<br />

egin zi tzaien, batetik, Bizkaiko Eskolaurreko <strong>eta</strong> OHOko irakasleei 58 : bai<br />

herri­ikaste txe<strong>eta</strong>koei, bai ikaste txe pribatu<strong>eta</strong>koei <strong>eta</strong> bai ikastol<strong>eta</strong>ko andereño<br />

<strong>eta</strong> irakasleei; b) bestetik, berriz, ikaste txeen tzako gomendio­oinarria, eskolan<br />

erabil tzeko aldaeraren barne­osaera nagusia <strong>eta</strong>, perspektiba zabalean,<br />

aurrera begirako lan­ildo instituzionala diseinatu ziren.<br />

Lan handi samarra ekarri zuen galdek<strong>eta</strong>k, prestaera­fasetik hasi <strong>eta</strong> azken<br />

ondorioen idazk<strong>eta</strong>raino. Hori baino lan­karga handiagoa, delikatuagoa ere<br />

bai hainbatean, ekarri zuen ordea bigarren eginbeharrak. Ikaste txeen tzako<br />

gomendio­oinarria, eskolan erabil tzeko bizkai­aldaera ida tzizkoaren barneosaera<br />

nagusia <strong>eta</strong>, perspektiba zabalean, aurrera begirako lan­ildo instituzionala<br />

diseina tzea bereziki lan bihurriak gertatu ziren zenbait aldiun<strong>eta</strong>n. Horren<br />

inguruko zenbait joan­etorri azaldu nahi da hemen. Hiru atal izan zituen,<br />

nagusiki, bigarren lan horrek:<br />

a) batetik, estatus­plangin tza fokalizatua: Bizkaiko ikaste txe<strong>eta</strong>n, Haureskolan<br />

<strong>eta</strong> OHOn, aplikatu beharreko estatus­plangin tzaren oinarriak<br />

jar tzea (zer leku komeni zen euskara batuari a txiki tzea, <strong>eta</strong> zer<br />

leku bizkai­euskarari?);<br />

b) bestetik, eskol<strong>eta</strong>n aplika tzekoa zen bizkaiera horren corpus­plangintza<br />

(zer osaera izatekoa zuen bizkaiera horrek ortografia aldetik, hi tzal<br />

txor tradizionalean <strong>eta</strong> terminologia berriaren sailean, morfologian<br />

(batez ere adi tz­forma dibergenteen alorrean) <strong>eta</strong> sintaxi­joskeran?);<br />

c) azkenik, zer eginbehar ezarri behar zion Hezkun tza, Uniber tsitate <strong>eta</strong><br />

Ikerk<strong>eta</strong> Sailak bere buruari, corpus­ <strong>eta</strong> estatus­plangin tza horien<br />

inplementazio­mamikun tzari zegokionez?<br />

tzekoa egin zuen alor horr<strong>eta</strong>n, batez ere 1981­82 ikasturtean, gero aski bestelako lan­alorrean<br />

diharduen I tziar Garaizarrek.<br />

58 Mila irakaslek baino gehiagok eran tzun zion galdek<strong>eta</strong> hari, xehe­xehe, <strong>eta</strong> eran tzun<br />

hai<strong>eta</strong>tik eratorritako emai tza­ondorioak berariazko txosten batean bildu, landu <strong>eta</strong> Sailaren<br />

esku jarri ziren ikasturtea amaitu aurretik. Diogun, labur beharrez, Euskal tzaindiak 1978an<br />

egindako galdek<strong>eta</strong>ren ildotik ibili zirela emai tza­ondorio nagusiak. Aurrekoan ez bezalako xeh<strong>eta</strong>sun<br />

ugariak eskain tzen zituen, ordea, oraingo azterraldi honek.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!