IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia
30.04.2013 • Views
Share Embed Flag

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskaltzaindia.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

MIKEL ZALBIDE<br />

tzat, zubereraren tzat,..), euskara batua <strong>eta</strong> euskara bizia elkarrengandik bereiztearen<br />

arrisku ben<strong>eta</strong>koa,.. Ez zen une hartan, esan bezala, erabateko adostasunik<br />

eskuratu puntu horr<strong>eta</strong>n. Garbi an tzematen zen hori Bergarako Bil tzarraren<br />

ondoren, handik gu txira, Euskal tzaindiak jakitera emandako adierazpenean.<br />

Honela zioen adierazpenaren 5. puntuak: “euskalkiak <strong>eta</strong> tokian tokiko hizkerak<br />

aztertu <strong>eta</strong> landu behar direla uste du Euskal tzaindiak, ortografia <strong>eta</strong><br />

hizkun tzaren azpiegitura zainduz”. 54 Bateragarria zen baieztapen hori Mikel<br />

Zarateren argudio nagusiekin. Axalean geldi tzen zen, ordea, garapen­kontuei<br />

zegokienez. Bil tzarreko gogo­giroa kontuan izanik ez zuen Akademiak, une<br />

hartan, zehaztapen handiago<strong>eta</strong>n sar tzeko modurik ikusi.<br />

Gauza bat zen ordea adierazpen akademiko­instituzional soltea, <strong>eta</strong> bestea<br />

gizarte­ekimena. Bigarren puntuari dagokionez bistan zegoen emai tza: mila<br />

eztabaida <strong>eta</strong> iri tzi­bana tzeren erdian bide handia eginik zen Aran tzazuko biltzarraren<br />

ostean, 1968tik 78ra bitartean.<br />

III. Herri-aginte berrien posizio ofiziala, 1979tik 1982ra<br />

Aldak<strong>eta</strong> instituzional ohargarria gertatu zen garai­inguru hartan: Eusko<br />

Kon tseilu Nagusia sortu zen 1978an <strong>eta</strong> handik gu txira, 1980an, Konstituzioaren<br />

ildotik EAEko Autonomia Erkidegoa era tzearekin batera, Eusko<br />

Legebil tzarra <strong>eta</strong> Eusko Jaurlari tza (bir)sortu ziren Gasteizen. Berrikun tza<br />

sakon horien ildotik bazen handik aurrera Hezkun tza Sail bat, kontu horiei<br />

aurrez aurre heldu ahal izango ziena. Pauso berriak emateko ordua zen. Nola<br />

eman ordea, <strong>eta</strong> zer norabid<strong>eta</strong>n, pauso horiek? Zer leku eman euskara batuari,<br />

<strong>eta</strong> zer leku euskalki­aldaerei, EAEko eskola­munduan?<br />

Lakuako agintari berrien artean, batetik besterako alderik falta ez izan<br />

arren hon<strong>eta</strong>n edo hartan 55 , hizkun tzaren batasun­kontuei zegokienez aparte­<br />

beste puntu<strong>eta</strong>n batera tsu bagentoz, adi tz lagun tzaile molde bat baino gehiago usa tzetik. Egizta<br />

bait daiteke adi tz lagun tzaile horiek isomorfoak edo direla euskalki bakoi tzean, <strong>eta</strong> euskalki<br />

batetik bestera ere bai, beharrik” (EUSKERA XIII. 1968: 218, in Zarate 1978, 567).<br />

54 Ondoko bi arrazoibideok zerabil tzan Akademiak, baldin tza bi horien ezarpenerako: a)<br />

Euskara hizkun tza bat dela <strong>eta</strong> ez hizkun tza asko, <strong>eta</strong> hizkun tza horr<strong>eta</strong>n ortografia bat bakarra<br />

behar dela, bai euskara batuan <strong>eta</strong> bai euskalki<strong>eta</strong>n; b) Sarri gerta tzen dela gaur hizkun tzaren<br />

barnean hesiak geroago <strong>eta</strong> gogorrago bihur tzea, elkarganatu beharrean bata bestetik urrunduaz:<br />

a organikoaren erabilera, mugagabearena <strong>eta</strong> beste hainbat arau, horrela, bere jatortasunean<br />

manten tzea komeni da euskara batuan zein bizkaieran.<br />

55 Terminologia teknikoa osa tzen <strong>eta</strong> batera tzen joateko bideari zegokionez, batez ere<br />

UZEIrekiko harreman­bide instituzionalaren alorrean, alderik an tzeman zen inoiz Hezkun tza<br />

363

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!