IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia
30.04.2013 • Views
Share Embed Flag

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskaltzaindia.net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

Sarrera gisa<br />

Hizkun tza-aldaeren lekua<br />

<strong>eta</strong> eragina EAEko eskola-munduan<br />

Mikel Zalbide<br />

Euskal tzaindia. Hezkun tza, Uniber tsitate <strong>eta</strong> Ikerk<strong>eta</strong> Saila<br />

Modan ez dagoen gai batez jardungo dugu gaurkoan. Oihar tzun mugatua<br />

du gaiak hezkun tza­alorreko arduradunen, eragileen, profesionalen <strong>eta</strong> iri tzisor<br />

tzaileen artean. Hizkun tza­aldaeren 1 lekua <strong>eta</strong> eragina agenda eskolarretik<br />

kanpora dago. Ezer gu txi esaten da horr<strong>eta</strong>z, ezer esaten bada, hezkun tzamundua<br />

arau tzen duten lege, dekretu <strong>eta</strong> agindu<strong>eta</strong>n. Uniber tsitate­ edo ikerk<strong>eta</strong>­alorreko<br />

aditu gu txik azter tzen du, bestalde, hizkun tza­eredu bateratuen<br />

<strong>eta</strong> aldaera jakinen arteko trataera eskolar egokiena zein den. Beste arazoek,<br />

<strong>eta</strong> arazo horiei aurre egiteko beste hurbilbide metodologikoek, dute pedagogoen<br />

artean lehentasuna. Gu txi dira, oro har, hizkun tza­aldaeren eskola­trataerari<br />

behar adina lan­denbora, emozio­ahalmen <strong>eta</strong> esfor tzu intelektual<br />

eskain tzen diotenak.<br />

Modan ez dagoen gauza batez jardutea ez da, berez, arbuiagarri: zer<br />

azter tzen den, azterlana zer kalitatez <strong>eta</strong> zer dedikazioz egiten den <strong>eta</strong>,<br />

1 Aldaera zer den, <strong>eta</strong> zer ez, ez gara hemen zeha tz­meha tz defini tzen hasiko: auzo­hizkuntza<br />

nagusi<strong>eta</strong>ko variedad (lingüística), variété (linguistique), variety, (Sprach)varietät direlakoen<br />

pareko tzat ematen da hemen aldaera hi tza, beti ere kon tzeptu soziolinguistiko horren adieramul<br />

tzo zabalena hobe tsiz. Eskuartean dugun xederako, aldaerak diogunean hiztun jakinaren<br />

errepertorio berbala, bere min tzaera­sorta, osa tzen duten forma guztiak hartu nahi dira kontuan:<br />

bai lekuan lekuko min tzaerak, bai euskalki literarioak, bai nafar­lapurteraren edo gipuzkera<br />

osatuaren gisako estandar supradialektal baturanzkoak <strong>eta</strong> bai, azkenik, euskara batua<br />

bera. Baita euskara molde garbiak <strong>eta</strong> ez hain garbiak (euskara mordoiloa) ere, norbanakoaren<br />

ezaugarri puntual izatetik hiztun­talde jakinen min tzamolde zabal <strong>eta</strong> hein batean egonkor (<strong>eta</strong><br />

horrenbestez, belaunez belauneko transmisio­gai) bihurturik dauden neurrian. Ez dugu hemen,<br />

sakontasun­maila berberaz bederen, egungo euskal hiztunek edozein situaziotan <strong>eta</strong> edozein<br />

jardun­gun<strong>eta</strong>n, rol­harreman jakinen arabera, ageri dituzten aldaera guzti­guztiez jardungo.<br />

Eskola­munduan era batera edo bestera presente dauden aldaerak izango ditugu ai tzitik,<br />

uniber tso zabal horr<strong>eta</strong>n, berariazko aztergai.<br />

339

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!