IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia
30.04.2013 • Views
Share Embed Flag

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

IKER 26 Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskaltzaindia.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

318<br />

MARTIN ZALACAIN ABENTURAZALEA. INTERTESTUALITATEA PIRINEOTAKO LITERATURETAN<br />

zuen argitara liburu gisa. Garai bere tsukoa da A txagaren hi tzaurre interesgarriaz<br />

argitaraturiko Barojaren Zalacain el aventurero liburuaren edizio berritua<br />

(Millenium, 1999). Hi tzaurre horr<strong>eta</strong>n adierazten du Barojak Zalacainen<br />

protagonistarengan Ulises heroi mitikoaren dohainak koka tzean adierazi zuen<br />

barneko nostalgia bat: gerlari greko <strong>eta</strong> troiarren jokabidearen gidari ziren<br />

kualitate moralen mira egiten omen zuen. A txagaren iri tziz, Euskal Herriko<br />

nekazari herri<strong>eta</strong>n aurki tzen zuen Barojak an tzinateko mundu hartako bertuteen<br />

oihar tzunik, Madrileko edota Bilboko hiritar bizi tzan gailen tzen ziren<br />

bizimoduan ez bezala.<br />

Gazteen tzako abentura eleberri baten trazak dituzte bi liburuek <strong>eta</strong> “generoko<br />

liburuak” balira bezala hartu izan dira, baina Ricardo Senabrek frogatu<br />

bezala, Zalacainek heroi baten ziklo mitikoa osa tzen du, bizi tzaren aurreko<br />

jarrera baten adierazbide: akzioko gizakiarena. A txagaren Martinek, aldiz,<br />

abentura trazak izan arren, beste tornu bat hartuko du, beste modu bateko<br />

heroiarena. Ekin tza gizona izan arren, gerraren miserien inguruko hausnark<strong>eta</strong><br />

egin <strong>eta</strong> alde egiteko hautua egiten du. Martin Saldias Martin Zalacainen<br />

ifren tzu hausnark<strong>eta</strong>ria da, herio tzaren alde ilunari errespetuz begira tzen diona,<br />

hala e tsaien nola lagunen herio tzari. Paralelotasunak badira, baina ezberdintasunak<br />

hobeki agertarazteko eginak dirudite. Esate baterako, nabarmenak<br />

dira barojazalearen tzat egoera <strong>eta</strong> jarreren arteko paradigmak, besteak beste,<br />

Zalacainek Santa Kruz apaizarekin topo egiten duenean ez dio hark beldurrik<br />

eragiten, ez Don Carlos erregegaiak errespeturik. Saldias, aldiz, Zumalacarregi<br />

jeneralaren lilurak erakar tzen du, <strong>eta</strong> lehenik, errespetuz <strong>eta</strong> ondoren iluntasunez<br />

begira tzen dio. Gerra <strong>eta</strong> herio tzaren alderdi ez heroikoaren gaia da liburuaren<br />

jomuga <strong>eta</strong> tonu bere tsukoak dira, Barojaren liburuan zehar gerlako<br />

pasadizo ez epikoek <strong>eta</strong> absurduek duten presen tziarekin. Martin Zalacainekin<br />

Urbian elkar tzen den a tzerritarrak dioen moduan: “¿Pobre país! ¡Cuánta<br />

brutalidad! ¡Cuánto absurdo!” labur daiteke Barojak gerla karlistez duen ikuspuntu<br />

ezkorra.<br />

Hortaz, ezberdintasunak an tzekotasunak bezain esangura tsuak dira, izan<br />

ere, A txagak Zalacainekin bilatu duen intertestualitatea ez da istorioaren kontestualizazio<br />

historiko­literarioaren behar bat soilik. Saldiasek Zalacainen beharra<br />

du bere nortasuna, jarrerak <strong>eta</strong> erabakiak behar bezalako sakontasuna<br />

har dezaten, perspektiba <strong>eta</strong> oihar tzuna izateko irakurlearengan, honek Saldias<br />

Barojaren per tsonaiaren akorduarekin senidetu dezan; horregatik, behar<br />

du haren oroimenaren aztarna ernarazi. Saldias ez dute abenturazale gisa ikusi<br />

behar, ez baitu Zalacainek bezala ekin tza beharrak hausnark<strong>eta</strong> luzerik gabe<br />

aurrera egitera bul tza tzen; ai tzitik, bere baitan etengabe dihardu pen tsak<strong>eta</strong>n,

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!