26.04.2013 Views

La Ruta del Esclavo en el Río de la Plata: su ... - unesdoc - Unesco

La Ruta del Esclavo en el Río de la Plata: su ... - unesdoc - Unesco

La Ruta del Esclavo en el Río de la Plata: su ... - unesdoc - Unesco

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LA RUTA DEL ESCLAVO EN EL RÍO DE LA PLATA: SU HISTORIA Y SUS CONSECUENCIAS<br />

Experi<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> vida, formas <strong>de</strong> trabajo<br />

y búsqueda <strong>de</strong> libertad<br />

<strong>La</strong> actual fragm<strong>en</strong>tación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ci<strong>en</strong>cias sociales y <strong>de</strong> los estudios históricos ha provocado<br />

<strong>la</strong> distorsión <strong>d<strong>el</strong></strong> objeto <strong>de</strong> estudio y <strong>la</strong>s posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> rep<strong>en</strong>sar los problemas c<strong>en</strong>trales <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

historia mundial, así como <strong>la</strong> observación <strong>de</strong> influ<strong>en</strong>cias mutuas y <strong>en</strong>trecruzadas <strong>en</strong>tre los difer<strong>en</strong>tes<br />

espacios afectados por <strong>el</strong> colonialismo y <strong>la</strong> dominación económica. <strong>La</strong> expansión significó<br />

<strong>la</strong> comunicación <strong>de</strong> los espacios, <strong>en</strong>tonces parcialm<strong>en</strong>te conocidos, Europa, África y Asia,<br />

con nuestro contin<strong>en</strong>te, <strong>en</strong>tonces <strong>de</strong>sconocido. El espacio atlántico, ámbito <strong>de</strong> converg<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />

procesos históricos significativos a partir <strong>de</strong> dicha expansión, dio lugar a construcciones históricas<br />

originales y al <strong>su</strong>rgimi<strong>en</strong>to <strong>d<strong>el</strong></strong> sistema capitalista mundial. El sistema <strong>de</strong> trabajo y <strong>la</strong><br />

obt<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> mano <strong>de</strong> obra impactaron sobre <strong>la</strong>s socieda<strong>de</strong>s campesinas —<strong>en</strong> <strong>la</strong>s que durante<br />

siglos se c<strong>en</strong>trara <strong>la</strong> <strong>su</strong>perviv<strong>en</strong>cia— para g<strong>en</strong>erar áreas difer<strong>en</strong>ciadas por cambios <strong>su</strong>stanciales<br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> estándar <strong>de</strong> vida <strong>de</strong> <strong>la</strong>s difer<strong>en</strong>tes pob<strong>la</strong>ciones. África y América <strong>La</strong>tina se colocaron “<strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

ángulo negativo <strong>en</strong>tre <strong>el</strong> atraso y <strong>el</strong> progreso, <strong>la</strong> tradición y <strong>la</strong> mo<strong>de</strong>rnización, <strong>la</strong> inoc<strong>en</strong>cia política y<br />

<strong>la</strong> vulnerabilidad para <strong>la</strong> manipu<strong>la</strong>ción externa, <strong>la</strong> pobreza y <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo, <strong>el</strong> c<strong>en</strong>tro y <strong>la</strong> periferia, <strong>el</strong><br />

primero y <strong>el</strong> tercer mundo”. (Stern,1993)<br />

<strong>La</strong> transición <strong>d<strong>el</strong></strong> feudalismo al capitalismo basado <strong>en</strong> <strong>la</strong> expansión europea condujo a <strong>la</strong><br />

configuración <strong>d<strong>el</strong></strong> sistema-economía-mundo, al <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> diversos métodos <strong>de</strong> control y<br />

división <strong>d<strong>el</strong></strong> trabajo, <strong>la</strong> exist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> variedad <strong>de</strong> productos <strong>en</strong> difer<strong>en</strong>tes regiones y <strong>la</strong> creación<br />

<strong>de</strong> un Estado fuerte <strong>en</strong> <strong>la</strong>s áreas c<strong>en</strong>trales. A <strong>su</strong> turno, todo <strong>el</strong>lo impactó <strong>en</strong> <strong>la</strong>s estructuras y<br />

cambios políticos, administrativos y culturales. En los siglos XVII y XVIII, ya establecida <strong>la</strong><br />

r<strong>el</strong>ación inicial <strong>en</strong>tre los contin<strong>en</strong>tes, <strong>la</strong> incipi<strong>en</strong>te industrialización, <strong>la</strong> hegemonía ho<strong>la</strong>n<strong>de</strong>sa <strong>en</strong><br />

<strong>el</strong> Atlántico y <strong>el</strong> as<strong>en</strong>tami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> colonias <strong>en</strong> América <strong>d<strong>el</strong></strong> Norte g<strong>en</strong>eraron <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo capitalista<br />

<strong>de</strong> Gran Bretaña y Francia. Vincu<strong>la</strong>das <strong>en</strong> América al Caribe y a <strong>la</strong> p<strong>la</strong>ntación tabacalera <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s colonias <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>su</strong>r <strong>de</strong> América <strong>d<strong>el</strong></strong> Norte configuraron, agregadas al nor<strong>de</strong>ste portugués <strong>de</strong><br />

Brasil, <strong>la</strong>s d<strong>en</strong>ominadas áreas <strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntación <strong>en</strong> territorios americanos. Estas últimas se difer<strong>en</strong>ciaron<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s áreas <strong>de</strong> antiguo as<strong>en</strong>tami<strong>en</strong>to <strong>en</strong> <strong>el</strong> área <strong>de</strong> dominación hispánica y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s restantes<br />

experi<strong>en</strong>cias colonizadoras.<br />

Silvia C. Mallo<br />

SILVIA C. MALLO<br />

55

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!