PDF-Datei (22.5 MB) - Kennedy Bibliothek

la novan monon pli longe ol postulas la inter an a
procedo. Tiu an o, kiel ajn simpla i ajnas esti, solvas
iujn tiujn sociajn problemojn, kiujn - tra la historio -
ka zis la sistemo kun rentumo kaj kunmetitaj rentumoj.
Se la rento hodia nur clonas privatan profiton,
azadkotizo clonus profiton al iuj. Tiu kotizo estu devigata
reiri en la cirkuladon por teni la ekvihbron inler la kvanto
cle mono kaj responda "kvanto" de ekonomiaj aktivecoj.
La kotizo servu kiel enspezo al la tato kaj tial malgrancligi
la bezonon de impostoj por publikaj elspezoj.
La teknika flanko de tiu i financa reformo estos
klarigita en la du sekvaj apitroj.
La unuaj modelprovoj
Dum la 1930a periodo societo, kies anoj estis adeptoj de
la Gesela teorio kaj nomis sin "Freiwirtschaft" (libera
ekonomio), ekhavis okazon iniciati projekton kun
senrentuma mono, kaj por liberi i de la senlaboreco kaj
por montri la fortecon de i tiu ideo. Provojn enkonduki
senrentuman monon oni faris en A strio, Francio,
Germanio, Hispanio, Svisio kaj Usono. Unu el la plej
sukcesaj provoj reali is in VVorgl en A strio. 7
Dum la jaroj 1932 kaj 1933 stari is en la urbeto W6rgl
eksperimento, kiu ekde tiam donis inspiron al iuj, kiuj
aktive interesi as pri reformo de la monsistemo. La
urbestro konvinkis komercistojn kaj administrantojn ke
ili povus ion gajni kaj nenion perdi per realigado de
moneksperimento la tiu teorio, kiun Silvio Gesell
priskribis en sia libro Die Nat rliche Wirtscfiaftsordnung
(La natura ekonomia ordo).
La homoj en VVorgl akceptis tion kaj la urba estraro
presigis kaj eldonis 5000 "liberajn ilingojn" (t.e.
senrentumajn ilingojn), kovritajn per same granda sunio
en ordinaraj ilingoj en la banko. Per helpo de la nova
28