23.04.2013 Views

1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la

1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la

1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

DIFTONGS I HIATS - ACTIVITATS DE REFORÇ -<br />

Per <strong>en</strong>t<strong>en</strong>dre a<strong>que</strong>st tema cal parar at<strong>en</strong>ció a:<br />

Vocals dèbils: I, U<br />

Vocals fortes: A, E, O<br />

Semivocal: articu<strong>la</strong>ció intermèdia <strong>en</strong>tre vocal i consonant <strong>que</strong> es produeix durant<br />

l'emissió de <strong>la</strong> vocal dèbil als diftongs decreix<strong>en</strong>ts. En a<strong>que</strong>sts casos <strong>la</strong> vocal dèbil<br />

actua com una vocal.<br />

Semiconsonant: articu<strong>la</strong>ció intermèdia <strong>en</strong>tre consonant i vocal <strong>que</strong> es produeix<br />

durant l'emissió de <strong>la</strong> vocal dèbil als diftongs creix<strong>en</strong>ts. En a<strong>que</strong>sts casos <strong>la</strong> vocal<br />

dèbil actua com una consonant.<br />

Un diftong és un grup de dues vocals pronunciades dins d'una mateixa<br />

síl·<strong>la</strong>ba.<br />

Existeix<strong>en</strong> dos tipus:<br />

Val<strong>en</strong>cià: Ll<strong>en</strong><strong>gua</strong> i Literatura<br />

diftongs creix<strong>en</strong>ts: diftong <strong>que</strong> com<strong>en</strong>ça per una semiconsonant (i, u) i va<br />

seguida d'una vocal forta → i, u + a, e, o. En a<strong>que</strong>stos tres casos. Són <strong>els</strong><br />

segü<strong>en</strong>ts (fixa-t'hi bé i recorda'ls):<br />

<strong>1.</strong> <strong>en</strong> <strong>els</strong> <strong>grups</strong> <strong>qua</strong>, <strong>qüe</strong>, <strong>qüi</strong>, <strong>quo</strong> / <strong>gua</strong>, <strong>güe</strong>, <strong>güi</strong>, <strong>guo</strong> (<strong>observa</strong> <strong>que</strong> <strong>la</strong><br />

dièresi només s'escriu <strong>qua</strong>n a<strong>que</strong>sts <strong>grups</strong> van acompanyats de les vocals e, i)<br />

Exemples: <strong>qüe</strong>stió, <strong>quo</strong>ta, pingüí, parai<strong>gua</strong>, pas<strong>qüe</strong>s, ll<strong>en</strong><strong>gua</strong>, ll<strong>en</strong><strong>güe</strong>s<br />

2. <strong>qua</strong>n <strong>en</strong>s trobem <strong>la</strong> vocal dèbil <strong>en</strong>tre dues vocals. En a<strong>que</strong>st cas el<br />

diftong el produeix<strong>en</strong> les dues últimes vocals.<br />

Exemples: cau<strong>en</strong>, joia, noies, iaio<br />

2nESO<br />

Ll<strong>en</strong><strong>gua</strong> Tarea: practicar i apr<strong>en</strong>dre 1a Avaluació.


3. <strong>en</strong> el cas <strong>que</strong> trobem una vocal dèbil + una forta però<br />

únicam<strong>en</strong>t a principi absolut de parau<strong>la</strong>.<br />

Exemples: iogurt, iode, ioga, iarda, iaia, iot, hiat, hieràtic, hi<strong>en</strong>a<br />

(com <strong>la</strong> h no sona és com si no hi fos)<br />

És per a<strong>que</strong>sta raó <strong>que</strong> paraules com família, farmàcia,<br />

espècie o ciència <strong>en</strong> català són esdrúixoles i per tant sempre s'acc<strong>en</strong>tu<strong>en</strong>,<br />

perquè el grup vocàlic no es troba a principi absolut de parau<strong>la</strong> i per això no<br />

form<strong>en</strong> diftong. A castellà sí són diftongs, per això són p<strong>la</strong>nes i no s'acc<strong>en</strong>tu<strong>en</strong>.<br />

diftongs decreix<strong>en</strong>ts: diftong <strong>que</strong> com<strong>en</strong>ça per una vocal i acaba <strong>en</strong><br />

una semivocal → a, e, i, o, u + i, u.<br />

Exemples: mai, remei, novii, noi, cuiner, b<strong>la</strong>u, neu, ciutat, couràs, duus.<br />

Un triftong és <strong>la</strong> combinació d'un diftong creix<strong>en</strong>t més un de decreix<strong>en</strong>t, o<br />

sigui, <strong>la</strong> combinació dèbil+forta+dèbil.<br />

Exemples: creieu, Para<strong>gua</strong>i, creueu, <strong>gua</strong>ita, estudieu<br />

Un hiat és el procés contrari, és a dir, dues vocals juntes <strong>que</strong> es<br />

pronunci<strong>en</strong> <strong>en</strong> síl·<strong>la</strong>bes difer<strong>en</strong>ts.<br />

També és el cas de dues vocals fortes juntes o <strong>qua</strong>n no s'esdevé el diftong<br />

creix<strong>en</strong>t perquè no és un d<strong>els</strong> tres casos a dalt esm<strong>en</strong>tats.<br />

Exemples: te-a-tre, pèr-du-a, ra-ïm, o-ï-da, di-a-da, far-mà-ci-a<br />

FER AQUESTES ACTIVITATS:<br />

<strong>1.</strong> C<strong>la</strong>ssifica les paraules segü<strong>en</strong>ts <strong>en</strong> dues columnes difer<strong>en</strong>ts, segons<br />

tingu<strong>en</strong> diftong o hiat.


En<strong>la</strong>ire, boina, indústria, funcionav<strong>en</strong>, l<strong>la</strong>una, dia, pou, cou<strong>en</strong>, eina, <strong>qua</strong>tre,<br />

parai<strong>gua</strong>, pa<strong>la</strong>u, cuina, ai<strong>gua</strong>, ai<strong>güe</strong>s, Pas<strong>qua</strong>, història, riu, porteria, cuota, Maria,<br />

<strong>qua</strong>tre, pin<strong>güi</strong>, <strong>quo</strong>ci<strong>en</strong>t, niu, sequiota.<br />

2. Seguidam<strong>en</strong>t c<strong>la</strong>ssifica <strong>els</strong> diftongs <strong>en</strong> creix<strong>en</strong>ts o decreix<strong>en</strong>ts.<br />

3. Llig at<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>t lses paraules segü<strong>en</strong>ts i c<strong>la</strong>ssifi-les segons tingu<strong>en</strong> diftong<br />

creix<strong>en</strong>t o decreix<strong>en</strong>t o hiat.<br />

Essència, neu, escaire, ll<strong>en</strong><strong>guo</strong>ta, buidor, baixa, ianqui, conci<strong>en</strong>cia, actual,<br />

e<strong>qüe</strong>stre, peixos, obli<strong>qüi</strong>tat, vàlua, remei, <strong>qua</strong>drat, coure, pàtria<br />

4. Separa les síl.<strong>la</strong>bes i subratl<strong>la</strong> <strong>els</strong> diftongs, si <strong>en</strong> trobes.<br />

Seure, pael<strong>la</strong>, t<strong>en</strong>ia, boira, alleugerir, acabaria, <strong>gua</strong>rdio<strong>la</strong>, pin<strong>güi</strong>, poesia, jeure,<br />

iaia, faixa, reia, <strong>qüe</strong>stió, cristià, grua, freqüència, bril<strong>la</strong>r, <strong>gua</strong>nyador, teu<strong>la</strong>dí,<br />

cau<strong>en</strong>, aixel<strong>la</strong>, perru<strong>que</strong>ria, hi<strong>en</strong>a, reedició, injecció.<br />

5. Ass<strong>en</strong>ya<strong>la</strong> el hiat <strong>en</strong> les paraules <strong>que</strong> <strong>en</strong> port<strong>en</strong>.<br />

Joan, farmacia, grandiós, tria, nou, ideal, eina, puntuació, oïda, cau, truita,<br />

pediatre, piano, medieval, <strong>qua</strong>dern, niu, <strong>quo</strong>ci<strong>en</strong>t, afectuós, peons, b<strong>en</strong>eïts,<br />

paci<strong>en</strong>cia,nacional, nació, sueca, suor, servei.<br />

6. Defineix què és un diftong i què és un hiat.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!