1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la
1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la
1. en els grups qua, qüe, qüi, quo / gua, güe, güi, guo (observa que la
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
DIFTONGS I HIATS - ACTIVITATS DE REFORÇ -<br />
Per <strong>en</strong>t<strong>en</strong>dre a<strong>que</strong>st tema cal parar at<strong>en</strong>ció a:<br />
Vocals dèbils: I, U<br />
Vocals fortes: A, E, O<br />
Semivocal: articu<strong>la</strong>ció intermèdia <strong>en</strong>tre vocal i consonant <strong>que</strong> es produeix durant<br />
l'emissió de <strong>la</strong> vocal dèbil als diftongs decreix<strong>en</strong>ts. En a<strong>que</strong>sts casos <strong>la</strong> vocal dèbil<br />
actua com una vocal.<br />
Semiconsonant: articu<strong>la</strong>ció intermèdia <strong>en</strong>tre consonant i vocal <strong>que</strong> es produeix<br />
durant l'emissió de <strong>la</strong> vocal dèbil als diftongs creix<strong>en</strong>ts. En a<strong>que</strong>sts casos <strong>la</strong> vocal<br />
dèbil actua com una consonant.<br />
Un diftong és un grup de dues vocals pronunciades dins d'una mateixa<br />
síl·<strong>la</strong>ba.<br />
Existeix<strong>en</strong> dos tipus:<br />
Val<strong>en</strong>cià: Ll<strong>en</strong><strong>gua</strong> i Literatura<br />
diftongs creix<strong>en</strong>ts: diftong <strong>que</strong> com<strong>en</strong>ça per una semiconsonant (i, u) i va<br />
seguida d'una vocal forta → i, u + a, e, o. En a<strong>que</strong>stos tres casos. Són <strong>els</strong><br />
segü<strong>en</strong>ts (fixa-t'hi bé i recorda'ls):<br />
<strong>1.</strong> <strong>en</strong> <strong>els</strong> <strong>grups</strong> <strong>qua</strong>, <strong>qüe</strong>, <strong>qüi</strong>, <strong>quo</strong> / <strong>gua</strong>, <strong>güe</strong>, <strong>güi</strong>, <strong>guo</strong> (<strong>observa</strong> <strong>que</strong> <strong>la</strong><br />
dièresi només s'escriu <strong>qua</strong>n a<strong>que</strong>sts <strong>grups</strong> van acompanyats de les vocals e, i)<br />
Exemples: <strong>qüe</strong>stió, <strong>quo</strong>ta, pingüí, parai<strong>gua</strong>, pas<strong>qüe</strong>s, ll<strong>en</strong><strong>gua</strong>, ll<strong>en</strong><strong>güe</strong>s<br />
2. <strong>qua</strong>n <strong>en</strong>s trobem <strong>la</strong> vocal dèbil <strong>en</strong>tre dues vocals. En a<strong>que</strong>st cas el<br />
diftong el produeix<strong>en</strong> les dues últimes vocals.<br />
Exemples: cau<strong>en</strong>, joia, noies, iaio<br />
2nESO<br />
Ll<strong>en</strong><strong>gua</strong> Tarea: practicar i apr<strong>en</strong>dre 1a Avaluació.
3. <strong>en</strong> el cas <strong>que</strong> trobem una vocal dèbil + una forta però<br />
únicam<strong>en</strong>t a principi absolut de parau<strong>la</strong>.<br />
Exemples: iogurt, iode, ioga, iarda, iaia, iot, hiat, hieràtic, hi<strong>en</strong>a<br />
(com <strong>la</strong> h no sona és com si no hi fos)<br />
És per a<strong>que</strong>sta raó <strong>que</strong> paraules com família, farmàcia,<br />
espècie o ciència <strong>en</strong> català són esdrúixoles i per tant sempre s'acc<strong>en</strong>tu<strong>en</strong>,<br />
perquè el grup vocàlic no es troba a principi absolut de parau<strong>la</strong> i per això no<br />
form<strong>en</strong> diftong. A castellà sí són diftongs, per això són p<strong>la</strong>nes i no s'acc<strong>en</strong>tu<strong>en</strong>.<br />
diftongs decreix<strong>en</strong>ts: diftong <strong>que</strong> com<strong>en</strong>ça per una vocal i acaba <strong>en</strong><br />
una semivocal → a, e, i, o, u + i, u.<br />
Exemples: mai, remei, novii, noi, cuiner, b<strong>la</strong>u, neu, ciutat, couràs, duus.<br />
Un triftong és <strong>la</strong> combinació d'un diftong creix<strong>en</strong>t més un de decreix<strong>en</strong>t, o<br />
sigui, <strong>la</strong> combinació dèbil+forta+dèbil.<br />
Exemples: creieu, Para<strong>gua</strong>i, creueu, <strong>gua</strong>ita, estudieu<br />
Un hiat és el procés contrari, és a dir, dues vocals juntes <strong>que</strong> es<br />
pronunci<strong>en</strong> <strong>en</strong> síl·<strong>la</strong>bes difer<strong>en</strong>ts.<br />
També és el cas de dues vocals fortes juntes o <strong>qua</strong>n no s'esdevé el diftong<br />
creix<strong>en</strong>t perquè no és un d<strong>els</strong> tres casos a dalt esm<strong>en</strong>tats.<br />
Exemples: te-a-tre, pèr-du-a, ra-ïm, o-ï-da, di-a-da, far-mà-ci-a<br />
FER AQUESTES ACTIVITATS:<br />
<strong>1.</strong> C<strong>la</strong>ssifica les paraules segü<strong>en</strong>ts <strong>en</strong> dues columnes difer<strong>en</strong>ts, segons<br />
tingu<strong>en</strong> diftong o hiat.
En<strong>la</strong>ire, boina, indústria, funcionav<strong>en</strong>, l<strong>la</strong>una, dia, pou, cou<strong>en</strong>, eina, <strong>qua</strong>tre,<br />
parai<strong>gua</strong>, pa<strong>la</strong>u, cuina, ai<strong>gua</strong>, ai<strong>güe</strong>s, Pas<strong>qua</strong>, història, riu, porteria, cuota, Maria,<br />
<strong>qua</strong>tre, pin<strong>güi</strong>, <strong>quo</strong>ci<strong>en</strong>t, niu, sequiota.<br />
2. Seguidam<strong>en</strong>t c<strong>la</strong>ssifica <strong>els</strong> diftongs <strong>en</strong> creix<strong>en</strong>ts o decreix<strong>en</strong>ts.<br />
3. Llig at<strong>en</strong>tam<strong>en</strong>t lses paraules segü<strong>en</strong>ts i c<strong>la</strong>ssifi-les segons tingu<strong>en</strong> diftong<br />
creix<strong>en</strong>t o decreix<strong>en</strong>t o hiat.<br />
Essència, neu, escaire, ll<strong>en</strong><strong>guo</strong>ta, buidor, baixa, ianqui, conci<strong>en</strong>cia, actual,<br />
e<strong>qüe</strong>stre, peixos, obli<strong>qüi</strong>tat, vàlua, remei, <strong>qua</strong>drat, coure, pàtria<br />
4. Separa les síl.<strong>la</strong>bes i subratl<strong>la</strong> <strong>els</strong> diftongs, si <strong>en</strong> trobes.<br />
Seure, pael<strong>la</strong>, t<strong>en</strong>ia, boira, alleugerir, acabaria, <strong>gua</strong>rdio<strong>la</strong>, pin<strong>güi</strong>, poesia, jeure,<br />
iaia, faixa, reia, <strong>qüe</strong>stió, cristià, grua, freqüència, bril<strong>la</strong>r, <strong>gua</strong>nyador, teu<strong>la</strong>dí,<br />
cau<strong>en</strong>, aixel<strong>la</strong>, perru<strong>que</strong>ria, hi<strong>en</strong>a, reedició, injecció.<br />
5. Ass<strong>en</strong>ya<strong>la</strong> el hiat <strong>en</strong> les paraules <strong>que</strong> <strong>en</strong> port<strong>en</strong>.<br />
Joan, farmacia, grandiós, tria, nou, ideal, eina, puntuació, oïda, cau, truita,<br />
pediatre, piano, medieval, <strong>qua</strong>dern, niu, <strong>quo</strong>ci<strong>en</strong>t, afectuós, peons, b<strong>en</strong>eïts,<br />
paci<strong>en</strong>cia,nacional, nació, sueca, suor, servei.<br />
6. Defineix què és un diftong i què és un hiat.