OBRAS DORS N° 1 de genièr de 1969 ... - Université de Provence

portèt a la literatura felibrenca de son ròdol la mantenguèt dins un localisme menimós. Dins aquel cas
P3 es una resisténcia a P1: P3 — P1.
En resumit, lo lengatge dels escrivans, dins sos rapòrts amb lo nivèl de parlar e lo nivèl de lenga, nos
sembla que se poiriá utilament estudiar, e coma o disiàm primièr, tanplan clarificar dins la consciéncia
del quite escrivan, segon una formula totala:
(a — P1) + (P2 — c) + P3
Un occitan vehicular representa lo gras ont P1 et C an devorat a e P2, e ont P3 es vengut inutil,
irrelevant, la vida culturala estent donat qu'a abolit la referéncia a la sciéncia de la dialectologia. Gras
encara ipotetic. Gras que serà totjorn mes al perilh per lo manlèu dels escrivans als parlars, per voler
estilistic.
L'aculturacion del pòble d'òc, e non pas mai dels escrivans e de sos legèires educats, seriá una formula
parièra, iniciada per p, e non pas per a.
Nos demòra a nos far desencusar per l'abstraccion d'aquelas formulas. D'estudis d'aplicacion
mostraràn puèi coma pòdon rendre compte del concrèt de las òbras.
Robèrt LAFONT.
(1) Eléments de linguistique générale, A. Colin, 1960, p. 155.
(2) Cf. nòstre estudi La Phrase occitane, P.U.F., p. 19, n° 29.
(3) Tendances individualistes dans la linguistique, in Diogène, n° 51, julh.-set. de 1965.
(4) op. cit., p. 157.
(5) Rapòrt d'orientacion a l'amassada generala de l'I.E.O., Tolosa, 1968.
(6) Seriá doble: piemontés e italian, dins las vals occitanas d'Itàlia. Doble tanben: catalan e castelhan,
dins la val d'Aran.
(7) Cal dire qu'aquel P3 es plan equivòc. I aurà de linguistas (Baldinger) que metràn lo gascon en
defòra de l'occitan; d'autres i pausaràn lo catalan, sai que. D'un biais general, e maldespièch l'autoritat
encara de Meillet, los linguistas bastisson pas lors paradigmas sobre l'intercomprehension, mas sobre
l'importància que balhan a tal fach o tal autre. Es clar qu'es pas l'oposicion /f/ — /h/ que fa lo gascon
dificil pels lengadocians, mas aquel trach es relevant pels linguistas.
(8) Essai de géographie linguistique du Gévaudan, P.U.F.
(9) Lo problèma es clarament sociò-linguistic, se se pensa que l'oposicion lenga/parlar es l'oposicion
de la cultura de las classas mèstras a la cultura de las classas subjèctas. Pier Paolo Pasolini
(Passione e Ideologia, Garganti, 1960, p. 139 sq.) explica aital la dialectica de la literatura italiana in
lingua e de l'expression dialectala. Sa demostracion esclaira fòrça la literatura occitana.
(10) Cq1 pausa automaticament l'insercion dins la consciéncia de la tièra: a1 — a2 — a3, etc...
(11) Per prene un exemple simple e contemporanèu, que se veja tota l'opacitat culturala que i a dins la
cançon d'un Brassens.
(12) Per una situacion d'aquela mena en catalan, e coma exemple de las analisis estilisticas que ne
sorgentan, cf. l'excellent libre de Francesc Valiverdú, L'escriptor català i el problema de la llenga, ed.
62, Barcelona, 1968.
(13) Dins aqueles debats lo pus curiós es un crosament del linguistic e de l'estilistic, que complica lo
rapòrt de p2 e de c. Es aital qu'Estieu e Perbòsc dissocièron, sens se'n mainar, las donadas del
problèma que se cresián de resòlver. Lor purificacion de l'occitan anava fins al percaç gaireben total
des gallicismes, e mai l'aculturacion que menavan vojava dins lor lengatge las riquesas dialectalas e
d'arcaïsmes. Pr' aquò, fidèls als mòtles franceses de versificacion e a de modèls literaris franceses (per
Estieu Victor Hugo, per Perbòsc los escrivans del sègle XVIen), getavan dins una lenga pura e rica una
estilistica allogèna.
D'aquí que lors discipols acusèron, cap a 1935, los poëtas ulteriors, que fasián tancar aquela imitacion,
de trencar una tradicion occitana e de se metre a l'escòla de Paris!
Es mòrt!
Dieu es mòrt!
ES MAI MORT
Dins l'oratòri de la Facultat de teologia la nòva clantiguèt qu'èra sèt oras, au beu mitan dau culte
vesperau. Li caratges congestionats de la preguiera se trebolèron, li parets ferniguèron, puèi