21.04.2013 Views

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

IV.<br />

La sí<strong>la</strong>ba<br />

58<br />

c) Tamién s'escriben con «-ll-» interior toles pal<strong>la</strong>bres formaes co<strong>la</strong> xuntura<br />

<strong>de</strong> prefixos a pal<strong>la</strong>bres qu'entamen per «ll-» inicial: allunizar, plenilluniu,<br />

bil<strong>la</strong>bial, billingüe, col<strong>la</strong>borar, illegal, prollongar, col<strong>la</strong>teral,<br />

neolliberal, sociollingüística, <strong>de</strong>lliniante, hectollitru, etc.<br />

4.2 Adautación con n- inicial<br />

L'alternancia llibre que se produz nes pal<strong>la</strong>bres patrimoniales ente <strong>la</strong> n- y<br />

<strong>la</strong> ñ- iniciales (por exemplu, nuedu o ñuedu, nariz o ñariz) nun se da nes<br />

pal<strong>la</strong>bres d'orixe cultu, que siempre xeneralicen n-. Exemplos: normativu<br />

(non *ñormativu), neuroloxía (non *ñeuroloxía), naufraxu (non *ñaufraxu),<br />

narcisismu (non *ñarcisismu), nucleu (non *ñucleu), etc.<br />

Esto habrá tenese en cuenta mesmamente naquellos cultismos qu'amuesen<br />

una rel<strong>la</strong>ción formal c<strong>la</strong>ra con dalguna pal<strong>la</strong>bra patrimonial: nome o ñome,<br />

pero nominal (non *ñominal); nublina o ñublina, pero nebulosa (non *ñebulosa),<br />

etc.<br />

4.3 Adautación <strong>de</strong> s- líquida<br />

La s- líquida, presente nes pal<strong>la</strong>bres cultes, adáutase siempre n'asturianu<br />

anteponiéndo-y una e-. Exemplos: escultura, esfera, esfinxe, espacial,<br />

especial, espectáculu, espíritu, estándar, esquema, esquizofrenia, estadiu,<br />

estatua, estereofónicu, estratexa, estrofa, estructura, estudiu, etc.<br />

4.4 Adautación <strong>de</strong> grupos consonánticos iniciales <strong>de</strong> pal<strong>la</strong>bra<br />

Los grupos consonánticos cultos ayenos a les lleis <strong>de</strong> distribución y combinatoria<br />

asturianes, en xeneral d'orixe griegu, puen caltener o facer <strong>de</strong>sapaecer<br />

el so primer elementu. Exemplos:<br />

gn- ~ n-: gnoseoloxía o noseoloxía, gnomu o nomu, gnósticu o<br />

nósticu, gnosticismu o nosticismu<br />

mn- ~ n-: mnemotéunicu o nemotéunicu<br />

ps- ~ s-: psicoloxía o sicoloxía, psicolóxicu o sicolóxicu, psicoanálisis<br />

o sicoanálisis, psiquiatra o siquiatra, psoriasis o soriasis,<br />

pseudópodu o seudópodu, pseudónimu o seudónimu, pseudoasturianista<br />

o seudoasturianista<br />

pt- ~ t-: ptolemaicu o tolemaicu, pterodáctilu o terodáctilu, pterosauriu<br />

o terosauriu<br />

Sicasí, los cultismos qu’entamen orixinariamente per pn- <strong>de</strong>sanicien regu<strong>la</strong>rmente<br />

<strong>la</strong> primera consonante: neumáticu, neumoloxía, neumonía.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!