21.04.2013 Views

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

D'esta miente, escribiránse con «ll-» inicial les pal<strong>la</strong>bres (y los sos <strong>de</strong>rivaos)<br />

d'orixe cultu si asina se recueye na tradición <strong>de</strong> <strong>la</strong> llingua. Exemplos:<br />

l<strong>la</strong>berintu, l<strong>la</strong>bial, l<strong>la</strong>boral, l<strong>la</strong>boratoriu, l<strong>la</strong>piceru, llápiz, l<strong>la</strong>teral, l<strong>la</strong>tín,<br />

llector, llectura, llegal, lleición, llepra, llépara, lletanía, lletricidá (tamién<br />

electricidá), llétricu (tamién eléctricu), llexis<strong>la</strong>r, lliberal, llibertá, llicencia,<br />

llícitu, llicor, llimbu, llinguaxe, llingüística, llinia, llinterna, llira, llíricu,<br />

lliteral, lliteratura, llitru, lliturxa, llonxitú, llotería, lluminaria, lluminosu,<br />

llunar, llustru, llutu, etc.<br />

b) De <strong>la</strong> mesma manera, escribiránse con «ll-» inicial otros cultismos acoyíos<br />

mo<strong>de</strong>rnamente, por más que nestos s’almita tamién <strong>la</strong> escritura con<br />

«l-». Exemplos: lleucemia o leucemia, llicántropu o licántropu, llicéu o<br />

licéu, llocal o local, llocalidá o localidá, llocomotora o locomotora,<br />

llogaritmu o logaritmu, llóxicu o lóxicu, lluxu o luxu, lluxuria o luxuria,<br />

etc.<br />

c) De toes maneres, caltiénse <strong>la</strong> «l-» orixinaria nestes pal<strong>la</strong>bres: <strong>la</strong> “nota<br />

musical”; <strong>la</strong>ta “fueya <strong>de</strong> metal”, que nun se confun<strong>de</strong> con l<strong>la</strong>ta “palu<br />

l<strong>la</strong>rgu”; lentu “que va selemente”, que s’opón a llentu “húmedu”; y lentes<br />

“gafes”, que s’estrema <strong>de</strong> llentes “húme<strong>de</strong>s”.<br />

d) Tamién s'aconseya caltener con «l-» inicial los nomes xeográficos non<br />

asturianos <strong>de</strong>l tipu: Londres, Libia, Lisboa, Liberia, Lombardía,<br />

Lituania, Lausana, Laconia, Luxemburgu, Letonia, Luisiana, etc.<br />

Pero escribiráse «ll-» (o «ll-») naquellos topónimos que nun siendo alministrativamente<br />

asturianos, tienen una espresión acordies co<strong>la</strong> so herencia<br />

llingüística: Lleón, L.l.aciana, L.l.umaxu, etc.<br />

4.1.2 ADAUTACIÓN CON -LL- O -L- INTERIORES<br />

Les pal<strong>la</strong>bres d'orixe cultu adáutense n'asturianu con «-ll-» o «-l-» interiores<br />

según los criterios que siguen darréu:<br />

a) Como principiu <strong>de</strong> calter xeneral, <strong>la</strong> -l- simple o <strong>la</strong> -ll- xeminada <strong>de</strong> los<br />

cultismos l<strong>la</strong>tinos o griegos, adáutense con «-l-» interior n'asturianu.<br />

Exemplos: celebrar, elixir, eleición, eliminar, relixón, mi<strong>la</strong>gru, peligru,<br />

coleición, coleutivu, <strong>de</strong>litu, holograma, melómanu, militar, políticu,<br />

solitariu, televisión, etc.<br />

b) Sicasí, y siguiendo <strong>de</strong>lles ten<strong>de</strong>ncies <strong>de</strong> <strong>la</strong> llingua, aconséyase escribir<br />

con «-ll-» interior les siguientes pal<strong>la</strong>bres y los sos <strong>de</strong>rivaos: callóndrigu,<br />

rel<strong>la</strong>tu, rel<strong>la</strong>ción, apel<strong>la</strong>tivu, tresl<strong>la</strong>dar, pal<strong>la</strong>bra.<br />

IV.<br />

La sí<strong>la</strong>ba<br />

57

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!