Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXV.
Oración
compuesta
y oración
complexa
392
C) COMPARATIVES DE NUMBERALES MULTIPLICATIVOS
Los numberales multiplicativos puen funcionar d'alverbios. Nesti cometíu
alverbial ye posible usalos ensin artículu, magar que lo más xeneral ye
qu'esti tea presente; puen apaecer términos subordinaos precedíos de de,
qu'espresen cuálo ye aquello sobre lo que se fai la multiplicación: un pisu
equí val (el) doble (de dineru), igua-y les ruedes cuéstate('l) doble (de trabayu),
el to fíu comió'l triple (de pataques), Xuana ye('l) doble (d'alta), el
nuesu pueblu ta'l doble (de lloñe).
Faciendo esplícitu'l términu de referencia, apaecen sintagmes sustantivos
alverbializaos: un pisu equí val (el) doble que nel otru barriu / que fai
años / qu'un apartamentu; igua-y les ruedes cuéstate('l) doble / que l'añu
pasáu; el to fíu comió'l triple que'l míu / que la vegada anterior.
2.3.3 CONSTRUCCIONES CONSECUTIVES
Les construcciones consecutives nun s'estremen fonderamente de les comparatives;
la mayor diferencia consiste en que nes construcciones consecutives
hai dos términos en rellación d'interdependencia, y non de subordinación.
Nelles, un sustantivu o axetivu tantu -a -o o tal(u) -a -o, o bien un alverbiu
tanto o tan, entra n'interdependencia con una oración trespuesta por
que. Exemplos: fizo tantes coses bones que la xente quierlu muncho ’ fizo
tantes bones que la xente quierlu muncho; ye un problema talu que nun
vamos resolvelu güei ’ ye talu que nun vamos resolvelu güei; ta enfadáu
de tal mou que nun quier falar con naide; tanto comieron los escolinos
que nun yeren a correr; yera tan neciu que nun había quien lu convenciera.