Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

calidá d'axetivos, talos sintagmes tamién permiten cuantificación: esa
xente ye mui d'equí, son tan de lloñe como paecía.
TRESPOSICIÓN VERBU ’ AXETIVU
Llógrase esta tresposición per aciu de relativos. Exemplos: esi pueblu ye
como diz el llibru, l'escobiu de más arriba yera onde ruxía l'agua del ríu.
2.3 Atributu y oración pasiva
La voz verbal o diátesis (activa, media, pasiva) ye n'asturianu un fenómenu
rellacionáu colos conteníos, pero que nun tien manifestación morfolóxica
de so. N'efeutu, nun hai morfemes de voz que formen parte de la conxugación
verbal; pelo contrario, los conteníos de voz activa, media y pasiva
llógrense gracies a construcciones sintáctiques conocíes na llingua y
emplegaes con otros conteníos.
En concreto, les oraciones pasives llógrense per aciu d'estructures atributives
normales. Asina, la oración l'armariu ye fechu pol carpinteru, ufre
un verbu atributivu ye y un atributu fechu; el llamáu complementu axente
(pol carpinteru) nun ye más qu'un términu subordináu del atributu.
Trátase, poro, de la mesma estructura qu'apaez en l'armariu ye caru pola
madera.
Tampoco les oraciones de pasiva reflexa –como viéndense llibros vieyos–
nun ufren nenguna carauterística morfolóxica nin sintáctica peculiar del
conteníu pasivu. Trátase, nesti casu, d'un pronome se impersonal que tien
como única misión torgar l'apaición d'un complementu direutu, funcionando'l
sintagma llibros vieyos como suxetu léxicu del nucleu verbal vienden.
3
Atributu de suxetu y atributu
de complementu direutu
Hai estructures oracionales que resulten d'una miesta d'atribución y predicación.
Asina, una oración como les moces escuchen el cantar atentes supón una
amestanza de dos estructures: una predicativa les moces escuchen el cantar
y otra atributiva les moces tán atentes. El sintagma atentes ta –na oración
híbrida– en rellación col suxetu; poro, exerce una función llamada
atributu del suxetu.
XXIV.
Les oraciones
atributives
373