Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXIV.
Les oraciones
atributives
370
1
Les oraciones
atributives
Verbos atributivos
Un garapiellu de verbos, como ser, tar, paecer, resultar y quedar, presenten
como carauterística'l fechu de nun ser a recibir como subordináu un
complementu direutu, sinón un sintagma de naturaleza nominal (sustantiva,
axetiva o alverbial) que se llama atributu: yes bomberu, ta gayolera,
paez un árbol, resulta tarde. Estos verbos reciben el nome d'atributivos,
n'oposición a los predicativos, que desconocen l'atributu y enanchen el so
lexema per aciu de complementu direutu (facer, comer, axuntar, partir,
etc.).
Si bien sintácticamente nuna oración como la casa ye blanca l'atributu ye
sintácticamente un subordináu del nucleu verbal ye, semánticamente nun
ye asina, darréu que l'atributu, respeuto del nucleu verbal, acueye tola
carga semántica de la que ta desprovistu'l verbu, que tien un conteníu
enforma xenéricu. Asina entós, la secuencia de verbu y atributu pue entendese
como dixebra d'un nucleu verbal unitariu, lo que se comprueba en
bien de casos. Por exemplu, amarguxar ’ tar amarguxu, asemeyar ’ ser
asemeyáu, afamiar ’ tar famientu.
2
L'atributu
XXIV
2.1 Carauterístiques del atributu
L'atributu ye un términu subordináu del nucleu verbal. A diferencia de los
verbos predicativos, los verbos atributivos tienen un conteníu semánticu
enforma floxu o xenéricu, polo que davezu la presencia del atributu faise
conveniente pa que la oración algame un sentíu completu. Exemplu: Xuan
ye profesor, pero non *Xuan ye (a menos que s'emplegue yá nun contestu
conocíu).
La función d'atributu ye de calter nominal. Puen exercela autónomamente:
- Un sustantivu o sintagma sustantiváu: esi rapacín ye un degorriu, la
madera que nos traxo ye aquello, con esi traxe tan elegante paeces