Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXII.
El grupu
nominal
318
1
El grupu nominal
El grupu nominal y la so estructura
XXII
Grupu nominal ye la xuntura de dos o más sintagmes que funcionen como
un conxuntu unitariu exerciendo funciones nominales. Trátase, poro, del
grupu sintagmáticu constituyíu por sustantivos, axetivos o alverbios.
El grupu nominal ye una unidá funcional dende'l puntu de vista sintácticu,
lo que se pervé:
a) Por presentase como una unidá de funcionamientu y, poro, como una
eleición nel sistema, n'oposición a otres unidaes asemeyaes que podíen
ocupar el mesmu llugar del mensaxe. Asina, el grupu nominal sorrayáu
en atopó na casa un zapatu vieyu n'oposición a atopó na casa al neñu,
atopó na casa ferramientes, etc.
b) Por presentase como una unidá nel enunciáu, camudable de llugar dientro
d'él: atopó na casa un zapatu vieyu, atopó un zapatu vieyu na casa,
un zapatu vieyu atopó na casa, etc.
El grupu nominal amuesa tres menes d'estructura interna: subordinación
del axacente o axacentes al nucleu (un zapatu vieyu, bastante lloñe, poco
aforrador), coordinación o yustaposición de dos sintagmes (vien los llunes
y los martes; ye fatu, llocu, tontu) ya interdependencia ente los mesmos
(ye fatu de toles maneres).
Delles son les diferencies que'l grupu nominal tien respeuto del grupu verbal.
En primer llugar, nel grupu verbal dase una estructura de subordinación
d'axacentes al nucleu (el verbu); nel grupu nominal, sin embargu, non
siempre ye asina, pues amás de subordinación pue dase tamién, como se
dixo, coordinación, yustaposición ya interdependencia.
Per otra parte, el grupu nominal ye a insertase dientro del grupu verbal en
función oracional (en el llobu famientu anda pel monte de nueche, el sintagma
marcáu ye subordináu al nucleu anda, en función de suxetu léxicu)
o dientro d'otru grupu nominal en función suboracional (en acolumbraron
llobos abondo famientos, el sintagma sorrayáu ye subordináu al nucleu
nominal llobos). Sin embargu, el grupu verbal fai función d'oración (falen
sele) y namái ye a exercer funciones suboracionales si se trespón, esto ye,
si camuda d'oración a otres categoríes sintáctiques; asina, en diz que falen