Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXI.
Derivación
y composición
302
- "Nel grau más altu, muncho, mui" (superlativu con axetivos y alverbios):
bien ’ perbién, blancu ’ perblancu, bonu ’ perbonu, ceo ’ perceo,
cerca ’ percerca, dafechu ’ perdafechu, fatu ’ perfatu, grande ’ pergrande,
humilde ’ perhumilde, lloñe ’ perlloñe, mal ’ permal, malu ’
permalu, munchu ’ permunchu, nidiu ’ pernidiu, pocu ’ perpocu, roxu
’ perroxu, tarde ’ pertarde.
- "Del too, dafechu" (con verbos): acabar ’ peracabar, andar ’ perandar,
comer ’ percomer, correr ’ percorrer, durar ’ perdurar, facer ’
perfacer, ser ’ perser, siguir ’ persiguir, tar ’ pertar, tener ’ pertener.
PLURI-
Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a axetivu.
Significáu: "más d'ún, munchos". Exemplos: nacional ’ plurinacional,
celular ’ pluricelular.
POLI-
Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.
Significáu: "munchos". Exemplos: clínica ’ policlínica, deportivu ’
polideportivu, fónicu ’ polifónicu, silábicu ’ polisilábicu, téunicu ’ politéunicu.
POS-
Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.
Significáu: "depués, detrás". Exemplos: guerra ’ posguerra; glandular ’
posglandular.
PRE-
Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu
o verbu. Significáu: "enantes, delantre". Exemplos: historia ’ prehistoria,
xuiciu ’ prexuiciu; romanu ’ prerromanu, tónicu ’ pretónicu; dicir ’
predicir, ver ’ prever, xulgar ’ prexulgar.
PRO-
Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu
o verbu. Significaos:
- "Alantre": posición ’ proposición, mover ’ promover, poner ’ proponer.
- "A favor de": asturianu ’ proasturianu.
PROTO-
Prefixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu.
Significáu: "primeru, primitivu". Exemplos: historia ’ protohistoria, tipu
’ prototipu.