Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

academiadelallingua.com
from academiadelallingua.com More from this publisher
21.04.2013 Views

XXI. Derivación y composición 300 vu. Significáu: "debaxo". Exemplos: tensión ’ hipotensión; tensu ’ hipotensu. IN-, IM- (ante «p», «b») o I- (ante «r», «l») Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu o verbu. Significaos: - "Dientro, en direición a dientro". Exemplos: migrar ’ inmigrar, poner ’ imponer. - "Idea contraria, negación, privación". Exemplos: posibilidá ’ imposibilidá, seguranza ’ inseguranza, xusticia ’ inxusticia; humanu ’ inhumanu, lóxicu ’ ilóxicu, posible ’ imposible, retrucable ’ irretrucable, sanu ’ insanu, seguru ’ inseguru, xustu ’ inxustu. INFRA- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "debaxo". Exemplos: soníu ’ infrasoníu; humanu ’ infrahumanu, roxu ’ infrarroxu. INTER- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "ente". Exemplos: rellación ’ interrellación; nacional ’ internacional, planetariu ’ interplanetariu. INTRA- ~INTRO- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "dientro". Exemplos: historia ’ intrahistoria, venosu ’ intravenosu. META- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "más allá, camudamientu". Exemplos: llinguaxe ’ metallinguaxe; físicu ’ metafísicu. MICRO- Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu: "pequeñu". Exemplos: fotografía ’ microfotografía, onda ’ microonda. MILI- Prefixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu: "milésima parte". Exemplos: gramu ’ milígramu, llitru ’ milíllitru, metru ’ milímetru.

MONO- Prefixu productivu, categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu "ún, únicu": fásicu ’ monofásicu, planu ’ monoplanu. MULTI- Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "munchos". Exemplos: copia ’ multicopia, nacional ’ multinacional, racial ’ multirracial. NEO- Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "nuevu". Exemplos: clasicismu ’ neoclasicismu, lliberal ’ neolliberal. OB- ~ O- Prefixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu o verbu. Significáu: "enfrente". Exemplos: posición ’ oposición, ponente ’ oponente, poner ’ oponer. ORTO- Prefixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu: "reutu, correutu". Exemplu: grafía ’ ortografía. PAN- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a axetivu. Significáu: "tou, total". Exemplos: americanu ’ panamericanu, européu ’ paneuropéu. PARA- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu. Significáu: "al llau de". Exemplos: ciencia ’ paraciencia; militar ’ paramilitar, normal ’ paranormal. PENTA- Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a axetivu. Significáu: "cinco". Exemplu: silábicu ’ pentasilábicu. PER- Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a axetivu, alverbiu y verbu. Significaos: XXI. Derivación y composición 301

XXI.<br />

Derivación<br />

y composición<br />

300<br />

vu. Significáu: "<strong>de</strong>baxo". Exemplos: tensión ’ hipotensión; tensu ’ hipotensu.<br />

IN-, IM- (ante «p», «b») o I- (ante «r», «l»)<br />

Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu<br />

o verbu. Significaos:<br />

- "Dientro, en direición a dientro". Exemplos: migrar ’ inmigrar, poner ’<br />

imponer.<br />

- "I<strong>de</strong>a contraria, negación, privación". Exemplos: posibilidá ’ imposibilidá,<br />

seguranza ’ inseguranza, xusticia ’ inxusticia; humanu ’ inhumanu,<br />

lóxicu ’ ilóxicu, posible ’ imposible, retrucable ’ irretrucable,<br />

sanu ’ insanu, seguru ’ inseguru, xustu ’ inxustu.<br />

INFRA-<br />

Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.<br />

Significáu: "<strong>de</strong>baxo". Exemplos: soníu ’ infrasoníu; humanu ’<br />

infrahumanu, roxu ’ infrarroxu.<br />

INTER-<br />

Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.<br />

Significáu: "ente". Exemplos: rel<strong>la</strong>ción ’ interrel<strong>la</strong>ción; nacional ’<br />

internacional, p<strong>la</strong>netariu ’ interp<strong>la</strong>netariu.<br />

INTRA- ~INTRO-<br />

Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.<br />

Significáu: "dientro". Exemplos: historia ’ intrahistoria, venosu ’<br />

intravenosu.<br />

META-<br />

Prefixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.<br />

Significáu: "más allá, camudamientu". Exemplos: llinguaxe ’ metallinguaxe;<br />

físicu ’ metafísicu.<br />

MICRO-<br />

Prefixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu:<br />

"pequeñu". Exemplos: fotografía ’ microfotografía, onda ’ microonda.<br />

MILI-<br />

Prefixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu.<br />

Significáu: "milésima parte". Exemplos: gramu ’ milígramu, llitru ’<br />

milíllitru, metru ’ milímetru.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!