Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXI.
Derivación
y composición
294
-"Aición": arder ’ ardura, escritu ’ escritura, fartar ’ fartura, pintar ’
pintura, vueltu ’ voltura, xuntar ’ xuntura.
- "Cualidá, dimensión": anchu ’ anchura, estrechu ’ estrechura, fatu ’
fatura, feu ’ feúra, gafu ’ gafura, grande ’ grandura, caru ’ carura,
guapu ’ guapura, llargu ’ llargura, llistu ’ llistura, llocu ’ llocura,
ralu ’ ralura, tontu ’ tontura.
-USCAR ~ -USQUIAR
Sufixu productivu, non categorizador y asociáu a verbu. Significáu:
"aición y efeutu curtiu y de poca intensidá". Exemplos: nevar ’ nevuscar
~ nevusquiar.
-UXAR
Sufixu semiproductivu, non categorizador o categorizador dende sustantivu
y asociáu a verbu. Significáu: "aición y efeutu curtiu y poco intensu":
apretar ’ apretuxar, pata ’ patuxar.
-UXU, -UXA (en sustantivos)
-UXU, -UXA, -UXO (n'axetivos)
Sufixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.
Significáu diminutivu-despeutivu: amargu ’ amarguxu, blandiu ’ blanduxu.
-UYU, -UYA (en sustantivos)
-UYU, -UYA, -UYO (n'axetivos)
Sufixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu
diminutivu-despeutivu. Exemplos: blandu ’ blanduyu, cera ’ ceruyu,
pera ’ peruyu.
-ZÓN
Sufixu semiproductivu, non categorizador o categorizador dende verbu y
asociáu a sustantivu. Significáu: "aición y efeutu": armar ’ armazón, cargar
’ cargazón, testera ’ testerazón, virar ’ virazón.
3.3 Prefixos
Darréu ufiértase una llista de los principales prefixos emplegaos na llingua
asturiana, indicando delles carauterístiques y exemplos.
A-
Ver XXI.5.