Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

XXI.
Derivación
y composición
292
-U
Sufixu productivu, categorizador dende verbu y asociáu a sustantivu.
Significáu: "aición y efeutu". Exemplos: afogar ’ afuegu, aforrar ’ aforru,
alloriar ’ alloriu, amoriar ’ amoriu, berrar ’ berru, ceguñar ’
ceguñu, esnalopiar ’ esnalopiu, gorgutar ’ gorgutu, llorar ’ lloru, pesar
’ pesu, rebuscar ’ rebuscu, repunar ’ repunu, rutiar ’ rutiu.
-UCAR ~-UQUIAR
Sufixu productivu, non categorizador y asociáu a verbu. Significáu:
"aición y efeutu curtiu y de poca intensidá ". Exemplos: cenar ’ cenucar
~ cenuquiar, escribir ’ escribucar ~ escribuquiar, falar ’ falucar, trabayar
’ trabayucar ~ trabayuquiar.
-UCU, -UCA (en sustantivos)
-UCU, -UCA, -UCO (n'axetivos)
Sufixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu, axetivu o
alverbiu. Significáu diminutivu, dacuando despeutivu. Exemplos: casa ’
casuca, home ’ homucu, llosa ’ llosuca, monte ’ montucu, muyer ’
muyeruca ~ muyerucu, rapaz ’ rapazucu, ventanu ’ ventanucu; grande
’ granducu, vieyu ’ vieyucu; tarde ’ tarduco.
-UCHU, -UCHA (en sustantivos)
-UCHU, -UCHA, -UCHO (n'axetivos)
Sufixu semiproductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu o axetivu.
Significáu diminutivu-despeutivu. Exemplos: flacu ’ flacuchu, perru
’ perruchu, ruin ’ ruinuchu.
-UDU, -UDA, -UDO
Sufixu productivu, categorizador dende sustantivu y asociáu a axetivu.
Significaos:
- "Asemeyáu a": ganchu ’ ganchudu, güevu ’ güevudu, picu ’ picudu.
- "Cualidá, abondancia": barba ’ barbudu, barriga ’ barrigudu, bigote
’ bigotudu, cabeza ’ cabezudu, cuernu ’ cornudu, fuerza ’ forzudu,
fueya ’ fueyudu ~ foyudu, güesu ’ güesudu, llana ’ llanudu, nariz ’
narizudu ~ narigudu, oreya ’ oreyudu, papu ’ papudu, pata ’ patudu,
pelu ’ peludu.
-UECU, -UECA
Sufixu improductivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu
despeutivu: mano ’ manueca, muria ’ muruecu ~ murueca.