21.04.2013 Views

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

daqué". Exemplos: asturianu ’ asturianizar, axorar ’ axorizar, castel<strong>la</strong>nu<br />

’ castel<strong>la</strong>nizar, mo<strong>de</strong>rnu ’ mo<strong>de</strong>rnizar, real ’ realizar, social ’<br />

socializar.<br />

-IZU<br />

Sufixu productivu, non categorizador y asociáu a sustantivu. Significáu:<br />

"golor o tastu". Exemplos: gochu ’ gochizu, mexu ’ mexizu, ratu ’ ratizu,<br />

sidra ’ sidrizu, tabacu ’ tabaquizu, vinagre ’ vinagrizu, vinu ’ vinizu.<br />

-IZU, -IZA, -IZO<br />

Sufixu semiproductivu, categorizador <strong>de</strong>n<strong>de</strong> sustantivu y asociáu a axetivu.<br />

Significáu: "asemeyáu, abondante, propiu d'un llugar o época": agostu<br />

’ agostizu, culiebra ’ culebrizu, fana ’ fanizu, gastu ’ gastizu, iviernu<br />

’ ivernizu, l<strong>la</strong>drón ’ l<strong>la</strong>dronizu, l<strong>la</strong>marga ’ l<strong>la</strong>marguizu, puercu ’<br />

porquizu, solombra ’ solombrizu, xineru ’ xinerizu.<br />

-MENTE<br />

Sufixu productivu, categorizador <strong>de</strong>n<strong>de</strong> axetivu y asociáu a alverbiu. Ye<br />

formador d'alverbios: bonu ’ bonamente, curiosu ’ curiosamente, especial<br />

’ especialmente, guapu ’ guapamente, llocu ’ llocamente, raposu<br />

’ raposamente, xuntu ’ xuntamente.<br />

-MIENTU<br />

Sufixu productivu, categorizador <strong>de</strong>n<strong>de</strong> verbu y asociáu a sustantivu.<br />

Significáu: "cualidá, aición y efeutu". Exemplos: afitar ’ afitamientu,<br />

allugar ’ allugamientu, alvertir ’ alvertimientu, conocer ’ conocimientu,<br />

<strong>de</strong>pren<strong>de</strong>r ’ <strong>de</strong>prendimientu, doler ’ dolimientu, endrechar ’ endrechamientu,<br />

escaecer ’ escaecimientu, esmolecer ’ esmolecimientu, fa<strong>la</strong>r<br />

’ fa<strong>la</strong>mientu, finxir ’ finximientu, mover ’ movimientu, nacer ’ nacimientu,<br />

pidir ’ pidimientu, sentir ’ sentimientu, sufrir ’ sufrimientu,<br />

surdir ’ surdimientu, xorrecer ’ xorrecimientu.<br />

-MIENTA ~ -MENTA o -MIENTU ~ - MENTU<br />

Sufixu improductivu, non categorizador o categorizador <strong>de</strong>n<strong>de</strong> verbu y<br />

asociáu a sustantivu. Significáu coleutivu: armar ’ armamentu, cargar ’<br />

cargamentu, cuernu ’ cornamenta, falda ’ faldamenta, fierru ’ ferramienta,<br />

vistir ’ vistimientu.<br />

-ÓN ~-IÓN<br />

Sufixu productivu, categorizador <strong>de</strong>n<strong>de</strong> verbu y asociáu a sustantivu.<br />

Significáu: "aición y efeutu violentu". Exemplos: baxar ’ baxón, calcar<br />

XXI.<br />

Derivación<br />

y composición<br />

289

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!