Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

1
Les conxunciones
Carauterístiques xenerales
Dase'l nome de conxunciones a delles pallabres qu'amuesen como carauterístiques
ser átones, dependientes y tener la posibilidá de cumplir ún
d'estos cometíos:
a) Enllazar dos términos de la mesma función o categoría sintáctica, como
faen les conxunciones coordinatives o conectores. Ver tamién XXV.1.2.
b) Convertir o tresponer una oración en sustantivu, axetivu o alverbiu, con
una función específica dientro d'otra oración, como ye'l casu de les conxunciones
subordinatives o trespositores. Ver tamién XXV.2.1.
2
Conxunciones coordinatives o conectores
XX
2.1 Carauterístiques funcionales
Les conxunciones coordinatives ponen en rellación dos términos de la
mesma función. Asina, dos suxetos (Xuan y María canten), dos complementos
direutos (el neñu come mazanes y figos), dos complementos indireutos
(ellos faen casu al pá y al güelu). Tamién puen enllazar dos términos
de la mesma categoría sintáctica: dos sustantivos (como nos exemplos
anteriores), dos axetivos (esi cuadru paez bonu y caru), dos verbos (ellos
falen y rin), dos oraciones (díxome que les puertes taben pesllaes y que
nun podíen abrise), etc.
Convién precisar que'l cometíu de les conxunciones coordinatives nun ye
amestar nin crear la rellación ente los términos, sinón aportar valores
semánticos a esa amestadura. Por exemplu, en el neñu come mazanes y
figos, la conxunción y da un matiz de xuntanza o suma; en el neñu come
mazanes o peres, la conxunción o conseña que d'ente los dos términos en
rellación ha escoyese ún.
2.2 Clasificación según conteníu
Acordies col significáu qu'aporten, les conxunciones coordinatives clasifíquense
como sigue darréu:
XX.
Les
conxunciones
257