Gramática - Academia de la Llingua Asturiana
Gramática - Academia de la Llingua Asturiana Gramática - Academia de la Llingua Asturiana
XVI. El verbu 212 13.3.10 VERBU PONER Presenta les raíces /pon-/, /pong-/, /pond-/, /pun s-/, /puest-/. INDICATIVU Presente Pretéritu Imperfeutu pongo ponía pones poníes pon ponía ponemos poníamos ~ poníemos ponéis poníais ~ poníeis ponen poníen Pretéritu Indefiníu Pluscuamperfeutu punxi punxera ~ punxere punxisti ~ punxesti punxeras ~ punxeres punxo punxera ~ punxere punximos ~ punxemos punxéramos ~ punxéremos punxistis ~ punxestis punxerais ~ punxereis punxeron punxeran ~ punxeren SUXUNTIVU Presente Pretéritu Imperfeutu ponga punxera ~ punxere pongas punxeras ~ punxeres ponga punxera ~ punxere pongamos punxéramos ~ punxéremos pongáis punxerais ~ punxereis pongan punxeran ~ punxeren POTENCIAL Futuru Condicional pondré pondría pondrás pondríes pondrá pondría pondremos pondríamos ~ pondríemos pondréis pondríais ~ pondríeis pondrán pondríen IMPERATIVU pon ponéi FORMES NON PERSONALES Infinitivu Xerundiu Participiu poner poniendo puestu puesta puesto puestos puestes
13.3.11 VERBU QUERER Presenta les raíces /ker-/ ~ /kier-/ ~ /kie-/, /ked-/, /ki s-/. INDICATIVU Presente Pretéritu Imperfeutu quiero quería quies queríes quier quería queremos queríamos ~ queríemos queréis queríais ~ queríeis quieren queríen Pretéritu Indefiníu Pluscuamperfeutu quixi quixera ~ quixere quixisti ~ quixesti quixeras ~ quixeres quixo quixera ~ quixere quiximos ~ quixemos quixéramos ~ quixéremos quixistis ~ quixestis quixerais ~ quixereis quixeron quixeran ~ quixeren SUXUNTIVU Presente Pretéritu Imperfeutu quiera quixera ~ quixere quieras quixeras ~ quixeres quiera quixera ~ quixere queramos quixéramos ~ quixéremos queráis quixerais ~ quixereis quieran quixeran ~ quixeren POTENCIAL Futuru Condicional quedré quedría quedrás quedríes quedrá quedría quedremos quedríamos ~ quedríemos quedréis quedríais ~ quedríeis quedrán quedríen IMPERATIVU quier queréi FORMES NON PERSONALES Infinitivu Xerundiu Participiu querer queriendo queríu querida querío queríos queríes XVI. El verbu 213
- Page 161 and 162: 1 Les interxeiciones Carauterístiq
- Page 163 and 164: etc. Nesti sen, na mayoría de los
- Page 165 and 166: 4 Menes d'interxeiciones 4.1 Según
- Page 167 and 168: cras o catacrás (un golpe, trastaz
- Page 169 and 170: arre (p'afalar les caballeríes) bi
- Page 171 and 172: ixuxú (allegría o desafíu) madi
- Page 173 and 174: (comen mazanes), complementu indire
- Page 175 and 176: individuos (el neñu espatuxa / los
- Page 177 and 178: do vien?, ¿quién ye?). Pelo contr
- Page 179 and 180: encies cronolóxiques presentes o p
- Page 181 and 182: El calter imperfeutivu o de non per
- Page 183 and 184: - Posibilidá contemplada dende'l p
- Page 185 and 186: como tou sustantivu, l'infinitivu p
- Page 187 and 188: 10.4.1 DELLOS USOS DEL XERUNDIU La
- Page 189 and 190: 11 Esquema de les variaciones morfo
- Page 191 and 192: 12.1 Verbu regular de la 1ª conxug
- Page 193 and 194: 12.3 Verbu regular de la 3ª conxug
- Page 195 and 196: CER fai conozo, conoces, conoz, con
- Page 197 and 198: Pero l'imperativu singular de los v
- Page 199 and 200: dolgáis (o doláis); VALIR: vales,
- Page 201 and 202: CONSTRUIR: constrúis, constrúi, c
- Page 203 and 204: sía fora ~ fore sías foras ~ fore
- Page 205 and 206: 13.3.3 VERBU HABER Presenta les ra
- Page 207 and 208: 13.3.5 VERBU DAR Presenta les raíc
- Page 209 and 210: 13.3.7 VERBU DIR Presenta les raíc
- Page 211: 13.3.9 VERBU PODER Presenta les ra
- Page 215 and 216: 13.3.13 VERBU SABER Presenta les ra
- Page 217 and 218: 13.3.15 VERBU TRAER O TRAYER Presen
- Page 219 and 220: 13.3.17 VERBU VER Presenta les raí
- Page 221 and 222: ensin indicar el fin. Exemplos: eso
- Page 223 and 224: TAR POR + INFINITIVU Espresa qu'una
- Page 225 and 226: TENER + PARTICIPIU Perífrasis perf
- Page 227 and 228: tremenda. Nel casu de quien y cuant
- Page 229 and 230: 1 Interrogativos y esclamativos Los
- Page 231 and 232: 1.4 Función y emplegu Los interrog
- Page 233 and 234: MENES D’ENTRUGA CON Ú Ónde y ú
- Page 235 and 236: 1 Les preposiciones Formes Les prep
- Page 237 and 238: el chaplón clavélu con un martiel
- Page 239 and 240: que, tu nun yes quien a comelo, tu
- Page 241 and 242: Exemplos: faló col fíu de Miguel,
- Page 243 and 244: ) Desaveramientu, dixebra, separtam
- Page 245 and 246: ) Direición, con referencia espaci
- Page 247 and 248: a) La preposición haza ~ hacia ind
- Page 249 and 250: per + allá ’ pellá (tamién: pe
- Page 251 and 252: 4.15.3 OTROS EMPLEGOS La preposici
- Page 253 and 254: La preposición tres pue usase sola
- Page 255 and 256: Y, pa cabu, otres tán formaes a ba
- Page 257 and 258: 1 Les conxunciones Carauterístique
- Page 259 and 260: PERO, MAS Pero indica que se contra
- Page 261 and 262: QUE (QU') Exemplos: que nun ye asin
13.3.11 VERBU QUERER<br />
Presenta les raíces /ker-/ ~ /kier-/ ~ /kie-/, /ked-/, /ki s-/.<br />
INDICATIVU<br />
Presente Pretéritu Imperfeutu<br />
quiero quería<br />
quies queríes<br />
quier quería<br />
queremos queríamos ~ queríemos<br />
queréis queríais ~ queríeis<br />
quieren queríen<br />
Pretéritu In<strong>de</strong>finíu Pluscuamperfeutu<br />
quixi quixera ~ quixere<br />
quixisti ~ quixesti quixeras ~ quixeres<br />
quixo quixera ~ quixere<br />
quiximos ~ quixemos quixéramos ~ quixéremos<br />
quixistis ~ quixestis quixerais ~ quixereis<br />
quixeron quixeran ~ quixeren<br />
SUXUNTIVU<br />
Presente Pretéritu Imperfeutu<br />
quiera quixera ~ quixere<br />
quieras quixeras ~ quixeres<br />
quiera quixera ~ quixere<br />
queramos quixéramos ~ quixéremos<br />
queráis quixerais ~ quixereis<br />
quieran quixeran ~ quixeren<br />
POTENCIAL<br />
Futuru Condicional<br />
quedré quedría<br />
quedrás quedríes<br />
quedrá quedría<br />
quedremos quedríamos ~ quedríemos<br />
quedréis quedríais ~ quedríeis<br />
quedrán quedríen<br />
IMPERATIVU<br />
quier<br />
queréi<br />
FORMES NON PERSONALES<br />
Infinitivu Xerundiu Participiu<br />
querer queriendo queríu querida querío<br />
queríos queríes<br />
XVI.<br />
El verbu<br />
213