Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

tidá de referencia pue ser un númberu esautu (pidí-y cinco mil pesetes y
diome'l doble) o una cantidá imprecisa (si tu trabayasti muncho, yo trabayé'l
doble).
Si nun s'esclaria nada, estos numberales espresen multiplicación positiva,
fechu que pue dexase claru col alverbiu más. Exemplos: un pisu equí val
(el) doble de dineru o (el) doble más de dineru, igua-y les ruedes cuéstate('l)
doble de trabayu o (el) doble más de trabayu, el to fíu comió'l triple
que'l mio o comió'l triple más que'l mio.
Si la multiplicación ye negativa, tendrá d'usase l'alverbiu menos.
Exemplos: un pisu equí val (el) doble menos de dineru, igua-y les ruedes
cuéstate('l) doble menos de trabayu, el to fíu comió'l triple menos que'l
mio.
En tou casu, los multiplicativos alverbiales puen sustituyise pola espresión
dos (tres, cuatro...) + vegaes ~ veces + más (menos). Exemplos: un pisu
equí val el doble (más) o un pisu equí val dos vegaes más, un pisu equí val
el doble menos o un pisu equí val dos vegaes menos, el to fíu comió'l triple
(más) de pataques o el to fíu comió tres vegaes más de pataques, el to
fíu comió'l triple menos de pataques o el to fíu comió tres vegaes menos
de pataques.
Más detalles sintácticos sobre los multiplicativos puen atopase en
XXV.2.3.2.c.
4.2 Formes
Los multiplicativos deriven —no que cinca la so forma— de les unidaes
que faen de múltiplu. Na realidá de la llingua, son perpocos los multiplicativos
que correspuenden a unidaes concretes:
AXETIVU SUSTANTIVU
doble doblu o doble resultáu de multiplicar por 2
triple triplu o triple " " " " 3
cuádruple cuádruplu " " " " 4
quíntuple quíntuplu " " " " 5
séstuple séstuplu " " " " 6
décuple décuplu " " " " 10
céntuple céntuplu " " " " 100
Esiste tamién la forma simple (resultáu de multiplicar por 1) y múltiple y
múltiplu (resultáu de multiplicar por más d’unu).
XII.
Los numberales
133