21.04.2013 Views

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

Gramática - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

XI.<br />

Los in<strong>de</strong>finíos<br />

124<br />

Pelo contrario, daquién, dalguién, dalgo, nai<strong>de</strong>, nada y quienquiera son<br />

invariables y asóciense siempre a singu<strong>la</strong>r. Daqué, como axetivu, ofrez<br />

forma invariable, pero pue entrar en rel<strong>la</strong>ción con sustantivos variables en<br />

xéneru y númberu (daqué pueblu, daqué ciudá, daqué rapazos, daqué persones).<br />

Lo mesmo-yos asoce<strong>de</strong> a cada y cualquiera ~ cualesquiera: un llibru<br />

pa cada rapacín, cada pocos metros hai un finsu, un llibru cualquiera<br />

o un llibru cualesquiera, unos llibros cualquiera o unos llibros cualesquiera,<br />

una llibreta cualquiera o una llibreta cualesquiera.<br />

Otros, en función <strong>de</strong> nucleu sustantivu, concuer<strong>de</strong>n siempre en masculín<br />

(daquién o dalguién malu, nai<strong>de</strong> escondíu, quienquiera que tea informáu)<br />

o en neutru (dalgo malo, daqué b<strong>la</strong>nco, nada prestoso).<br />

Daquién, dalguién, nai<strong>de</strong> y quienquiera namái funcionen como sustantivos.<br />

Otros son axetivos que, como ye esperable, puen sustantivase: vieno<br />

una muyer d'Avilés ’ vieno una d'Avilés, dalgún diputáu faló <strong>de</strong>l asuntu<br />

’ dalgún faló <strong>de</strong>l asuntu, alquilen <strong>de</strong>lles cases ’ alquilen <strong>de</strong>lles, nun ye<br />

<strong>de</strong> nenguna vecina ’ nun ye <strong>de</strong> nenguna, nun veo da<strong>la</strong> cosa ’ nun veo<br />

da<strong>la</strong>, entrúga-y a cualquier guardia ’ entrúga-y a cualquiera.<br />

Hai que <strong>de</strong>stacar el fechu <strong>de</strong> que cada, a diferencia <strong>de</strong>l restu, nun tien<br />

autonomía sintagmática, polo qu'enxamás pue constituyir enunciáu por sí<br />

mesmu.<br />

4<br />

In<strong>de</strong>finíos i<strong>de</strong>ntificadores<br />

4.1 Conteníu y formes<br />

Dáse-yos el nome d'i<strong>de</strong>ntificadores a un grupu heteroxeneu d'in<strong>de</strong>finíos<br />

que tienen a comuña l'amosar estremaos criterios d'i<strong>de</strong>ntificación d'oxetos<br />

o persones <strong>de</strong> <strong>la</strong> realidá. Son los que siguen darréu:<br />

mesmu mesma mesmo, mesmos mesmes<br />

otru otra otro, otros otres<br />

<strong>de</strong>más<br />

tal ~ talu ta<strong>la</strong> talo, talos tales<br />

dambos dambes<br />

entrambos entrambes<br />

Equivaliendo al neutru otro, esiste tamién l'arcaísmu ál, emplegáu en locuciones<br />

como daqué ál "dalguno otro, dalguna otra cosa" y lo ál "lo otro".

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!