20.04.2013 Views

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

32<br />

II. ARGENTINA<br />

II.1.Fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> información<br />

II.1.1.Estadísticas Vitales<br />

El sistema <strong>de</strong> estadísticas vitales <strong>en</strong> Arg<strong>en</strong>tina es re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te<br />

completo, al m<strong>en</strong>os a nivel nacional. Sin embargo<br />

existe cierto cons<strong>en</strong>so <strong>en</strong> el país <strong>de</strong> que <strong>en</strong> algunos períodos<br />

se ha producido un <strong>de</strong>terioro <strong>en</strong> <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> los<br />

<strong>datos</strong>. En g<strong>en</strong>eral, se consi<strong>de</strong>ra que el registro <strong>de</strong> nacimi<strong>en</strong>tos<br />

y <strong>de</strong>funciones adolece <strong>de</strong> <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> cont<strong>en</strong>ido<br />

y <strong>de</strong> formas, <strong>la</strong>s que han variado a lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l tiempo<br />

(Alvarado Ruiz, 1991).<br />

Para <strong>la</strong> década <strong>de</strong>l 60, lo principales problemas que pres<strong>en</strong>ta<br />

<strong>la</strong> información es <strong>la</strong> falta <strong>de</strong> oportunidad <strong>de</strong> los <strong>datos</strong><br />

y <strong>la</strong> tabu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>datos</strong> incompletos; a modo <strong>de</strong> ejemplo,<br />

para alg<strong>una</strong>s provincias se pose<strong>en</strong> registros correspondi<strong>en</strong>tes<br />

a sólo seis meses (Panteli<strong>de</strong>s, 1975). Los <strong>datos</strong> para el<br />

período 1984-1990, <strong>en</strong> tanto, pres<strong>en</strong>tan información incompleta<br />

y/o inoport<strong>una</strong> <strong>en</strong> alg<strong>una</strong>s provincias. Así, por ejemplo,<br />

según <strong>una</strong> publicación <strong>de</strong> <strong>la</strong> Dirección <strong>de</strong> Estadísticas<br />

<strong>de</strong> Salud <strong>de</strong> 1991, <strong>la</strong> última remisión <strong>de</strong> <strong>datos</strong> sobre hechos<br />

vitales, a nivel nacional, realizada por <strong>la</strong> provincia <strong>de</strong><br />

Catamarca data <strong>de</strong> 1984 (Arg<strong>en</strong>tina, Ministerio <strong>de</strong> Salud y<br />

Acción Social 1991). Para el período 1995-2000 se estima<br />

que el subregistro <strong>de</strong> nacimi<strong>en</strong>tos fue <strong>de</strong> un 3 por ci<strong>en</strong>to,<br />

por lo que se consi<strong>de</strong>ra que los <strong>datos</strong> pose<strong>en</strong> <strong>una</strong> bu<strong>en</strong>a<br />

cobertura. Lo mismo suce<strong>de</strong> con el subregistro <strong>de</strong> <strong>de</strong>funciones<br />

a nivel total, <strong>en</strong> don<strong>de</strong> se estima <strong>una</strong> cifra simi<strong>la</strong>r a<br />

<strong>la</strong> <strong>de</strong> nacimi<strong>en</strong>tos. Sin embargo, si se consi<strong>de</strong>ra <strong>la</strong> información<br />

por grupos <strong>de</strong> edad, se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran importantes difer<strong>en</strong>cias,<br />

puesto que el mayor porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> subregistro <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>funciones correspon<strong>de</strong> al grupo <strong>de</strong> 0-14 años, tanto para<br />

hombres como mujeres (29,7 y 24,8 por ci<strong>en</strong>to respectivam<strong>en</strong>te)<br />

(Bay y Orel<strong>la</strong>na, 2007). Para el período 2000-2005,<br />

<strong>la</strong> omisión <strong>de</strong> nacidos vivos al comparar el C<strong>en</strong>so Nacional<br />

<strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción y Vivi<strong>en</strong>da <strong>de</strong>l 2001 y los registrados <strong>en</strong> el<br />

subsistema <strong>de</strong> estadísticas vitales es <strong>de</strong>l 6 por ci<strong>en</strong>to para<br />

el total <strong>de</strong>l país, el cual se reduce a m<strong>en</strong>os <strong>de</strong>l 3 por ci<strong>en</strong>to<br />

si se consi<strong>de</strong>ran los registros tardíos (Arg<strong>en</strong>tina, Ministerio<br />

<strong>de</strong> Salud y Acción Social, 2008).<br />

La estimación directa <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad antes <strong>de</strong> los primeros<br />

cinco años <strong>de</strong> vida correspon<strong>de</strong> a <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tab<strong>la</strong>s <strong>de</strong><br />

mortalidad exist<strong>en</strong>tes, basadas éstas <strong>en</strong> el registro <strong>de</strong> estadísticas<br />

vitales y <strong>en</strong> información c<strong>en</strong>sal.<br />

II<br />

<strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />

ARGENTINA<br />

II.1.2.C<strong>en</strong>sos<br />

Varios c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción fueron levantados <strong>en</strong> el país<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> fines <strong>de</strong>l siglo pasado, el último <strong>de</strong> los cuales fue<br />

llevado a cabo <strong>en</strong> el año 2010. Debido a que incluyeron<br />

<strong>la</strong>s preguntas pertin<strong>en</strong>tes para estimar mortalidad <strong>en</strong> eda<strong>de</strong>s<br />

tempranas, sólo se consi<strong>de</strong>raron los c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> 1970,<br />

1980, 1991 y 2001; los <strong>datos</strong> <strong>de</strong>l c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 2010 no se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran<br />

disponibles aún. En estos c<strong>en</strong>sos, <strong>la</strong> información<br />

básica es obt<strong>en</strong>ida por muestreo. Para el c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1970<br />

sólo se cu<strong>en</strong>ta con aquél<strong>la</strong> correspondi<strong>en</strong>te a los grupos <strong>de</strong><br />

eda<strong>de</strong>s 20-24, 25-29 y 30-34, información que <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral<br />

arroja estimaciones confiables (Schkolnik, 1975).<br />

El porc<strong>en</strong>taje <strong>de</strong> omisión c<strong>en</strong>sal estimado para los c<strong>en</strong>sos<br />

<strong>de</strong> 1970, 1980, 1991 y 2001 es <strong>de</strong> un 2,8, 1,0, 1,1 y 3,1 por<br />

ci<strong>en</strong>to respectivam<strong>en</strong>te (CELADE, 2008).<br />

II.1.3.Encuestas por muestreo<br />

No se han realizado <strong>en</strong>cuestas a nivel nacional, pertin<strong>en</strong>tes<br />

al tema.<br />

II.2.Estimaciones <strong>de</strong>l Grupo<br />

Interag<strong>en</strong>cial para <strong>la</strong> Estimación<br />

<strong>de</strong> <strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> Niñez<br />

(IGME) y <strong>de</strong>l CELADE<br />

Para que el usuario no especializado <strong>en</strong> <strong>la</strong>s técnicas <strong>de</strong> estimación<br />

t<strong>en</strong>ga <strong>una</strong> guía sobre los <strong>datos</strong> aquí incluidos, a<br />

continuación se realiza un breve análisis <strong>de</strong> <strong>la</strong>s características<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s estimaciones y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cias con <strong>base</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong>s diversas fu<strong>en</strong>tes.<br />

Las estimaciones indirectas para <strong>la</strong> mortalidad infantil<br />

prov<strong>en</strong>i<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1970, muestran <strong>una</strong> pequeña<br />

subestimación respecto a <strong>la</strong>s prov<strong>en</strong>i<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> los registros<br />

vitales, alcanzando el 7 por ci<strong>en</strong>to <strong>en</strong> el caso más extremo.<br />

Respecto al c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1980, <strong>la</strong>s difer<strong>en</strong>cias <strong>en</strong>tre<br />

<strong>la</strong>s estimaciones indirectas obt<strong>en</strong>idas <strong>de</strong> éste y <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

estadísticas vitales es mayor, observando <strong>una</strong> subestimación<br />

superior al 40 por ci<strong>en</strong>to <strong>en</strong> algunos casos. En este<br />

s<strong>en</strong>tido, se ha consi<strong>de</strong>rado que este c<strong>en</strong>so conti<strong>en</strong>e <strong>una</strong><br />

serie <strong>de</strong> problemas re<strong>la</strong>tivos a <strong>la</strong>s preguntas indirectas<br />

para estimar fecundidad y mortalidad. Alg<strong>una</strong>s posibles<br />

fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> error son el porc<strong>en</strong>taje elevado <strong>de</strong> casos sin

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!