You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
38 Sermón II<br />
y fue elegido su corazón para la fe, en el nacimiento. Y si no<br />
temió creer cuando recibió la promesa, tampoco temió sacrificar<br />
cuando se lo exigían. Así, la religión <strong>de</strong>l creyente no se opuso<br />
a la <strong>de</strong>voción <strong>de</strong>l obediente. Quiero <strong>de</strong>cir: Abrahán no se dijo:<br />
«Dios nos ha hablado; cuando me prometió un hijo, creí que<br />
Dios me daría posteridad. ¿Qué posteridad? La que me indicó:<br />
en Isaac tendrás linaje. Y para que ese linaje mío no fuera <strong>de</strong><br />
suerte que mi hijo muriera antes <strong>de</strong> mí, añadió: en tu linaje<br />
serán benditas todas las gentes. El fue, pues, quien hablando me<br />
prometió un hijo y él exige ahora que lo mate». No se planteó<br />
problemas, como si fuesen contradictorias y opuestas las palabras<br />
<strong>de</strong> un Dios, que prometía el nacimiento <strong>de</strong> un hijo y <strong>de</strong>l<br />
que luego <strong>de</strong>cía: «Mata por mí a tu hijo». En su corazón mantenía<br />
la fe siempre inmóvil y en modo alguno <strong>de</strong>ficiente. Pensó<br />
Abrahán que, si Dios hizo que naciera <strong>de</strong> unos ancianos el que<br />
no existía, podía también recogerlo <strong>de</strong> la muerte. Más difícil<br />
era lo que ya había hecho Dios, al ver que le daba un hijo que<br />
no existía <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> tanta <strong>de</strong>sesperanza; si atien<strong>de</strong>s a la <strong>de</strong>bilidad<br />
humana, eso era imposible. Así, pues, sujetó su ánimo a la<br />
fe. Creyó que nada era imposible para el Creador. Así como<br />
creyó que recibiría un hijo, creyó <strong>de</strong>spués a Dios que mandaba.<br />
Al recibir el hijo había comprobado la palabra <strong>de</strong> Dios. Creyó,<br />
pues, antes <strong>de</strong> recibirlo y creyó antes <strong>de</strong> matarlo. Fue siempre<br />
fiel y nunca cruel. Llevó a su hijo al lugar <strong>de</strong>l sacrificio; armó<br />
su brazo con el cuchillo. Tú miras al que hiere y al que es<br />
electum est ad fi<strong>de</strong>tn, ut nasceretur. Non trepidavit Abraham cre<strong>de</strong>re,<br />
quando promittebatur; non trepidavit offerré, quando exigebatur: nec<br />
fuit religio cre<strong>de</strong>ntis contraria <strong>de</strong>votioni oboedientis. Hoc dico, non sibi<br />
dixit Abraham, Deus mihi locutus est: quando promisit filium, credidi<br />
quia mihi daturus esset Deus posteritatem; et qualem posteritatem? Ut<br />
diceret mihi, In Isaac vocabitur tibi semen (Gen 21,12): et ne forte sic<br />
vocaretur mihi semen in Isaac, ut ante me meus filius moreretur, In semine<br />
tuo, inquit, benedicentur omnes gentes (ib. 22,18). Ipse mihi ergo<br />
loquens promisit filium, et ipse exigit ut occidam? Non sibi fecit quaestionem<br />
quasi <strong>de</strong> contrariis et sibi adversantibus verbis Dei promittentis<br />
filium nasciturum, et postea dicentis, Occi<strong>de</strong> mihi filium tuum: sed erat<br />
in cor<strong>de</strong> eius fi<strong>de</strong>s semper inconcussa, et nullo modo <strong>de</strong>ficiens. Cogitavit<br />
enim Abraham, Deum qui <strong>de</strong>dit ut ¡He <strong>de</strong> senibus nasceretur qui non<br />
erat, posse etiam <strong>de</strong> morte reparare. Amplius enim est quod iam fecerat<br />
Deus, cum qui non erat post tantam <strong>de</strong>sperationem vi<strong>de</strong>bat sibi datum<br />
filium, et si humanam infirmitatem consulas, impossibile. Adiecit itaque<br />
animum ad fi<strong>de</strong>m; non credidit aliquid impossibile esse Creatori. Qui,<br />
quemadmodum credi<strong>de</strong>rat, suscepit filium, credidit postea iubenti Deo:<br />
iam in suscepto filio probaverat Deum. Credidit filium suscepturus, credidit<br />
occisurus. Ubique fi<strong>de</strong>lis, nusquam cru<strong>de</strong>lis. Omnino perduxit filium<br />
ad locum victimae: armavit etiam <strong>de</strong>xteram cultro. Attendis quis feriat,<br />
et quem feriat: atten<strong>de</strong> quis iubeat. Pius ergo Abraham obtemperando:<br />
La prueba <strong>de</strong> Abrahán 39<br />
herido, pero mira al que lo or<strong>de</strong>nó. Fue, cierto, Abrahán piadoso<br />
al aceptar. ¿Y qué diremos <strong>de</strong> Dios al mandar? ¡No sea<br />
que el que manda <strong>de</strong>sagra<strong>de</strong> quizá a los espíritus débiles, por no<br />
<strong>de</strong>cir sacrilegos! Pero, si agrada el que obe<strong>de</strong>cía, ¿cómo <strong>de</strong>sagradará<br />
el que mandaba? Porque si Abrahán obró bien obe<strong>de</strong>ciendo,<br />
mejor, mucho mejor <strong>de</strong> modo incomparable, obró Dios<br />
mandando.<br />
2. Quizá se busque una figura l . Porque no en vano mandaría<br />
eso Dios, o habríamos <strong>de</strong> recibir carnalmente lo que, al ser<br />
leído, quizá ha impresionado el corazón <strong>de</strong> algunos menos inteligentes.<br />
Porque dice: Dios tentó a Abrahán. ¿Es Dios tan<br />
ignorante <strong>de</strong> la realidad, o <strong>de</strong>l corazón humano, que tenga que<br />
tentar al hombre para conocerlo? De ningún modo. Es para que<br />
el hombre se conozca a sí mismo. Nos referimos, pues, ante<br />
todo, hermanos, a aquellos que rechazan la ley antigua <strong>de</strong> la<br />
Santa Escritura 2 : hay algunos que no entien<strong>de</strong>n, y quieren<br />
combatir lo que no entien<strong>de</strong>n mejor que buscar para enten<strong>de</strong>r;<br />
no son humil<strong>de</strong>s investigadores, sino orgullosos calumniadores:<br />
quieren recibir el Evangelio y rechazar la ley antigua, estimando<br />
que pue<strong>de</strong>n mantenerse en el camino <strong>de</strong> Dios y caminar <strong>de</strong>rechos<br />
con un solo pie; no son escribas eruditos en el reino <strong>de</strong><br />
Dios, que sacan <strong>de</strong> su tesoro cosas nuevas y antiguas; en atención<br />
a esos tales, no sea que haya aquí algunos emboscados,<br />
o, si no los hay, los que aquí están sepan qué han <strong>de</strong> respon<strong>de</strong>rles<br />
a esos tales, hay que solucionar brevemente ese problema.<br />
quid Deus iubendo? Ne forte infirmis, non dicam sacrilegis animis, ipse<br />
displiceat qui iubebat. Sed si placet qui obtemperabat, quomodo displiceat<br />
qui iubebat? [28] Quia si Abraham bene fecit obtemperando; multo<br />
melius, et longe melius, incomparabili modo, Deus iubendo.<br />
CAPUT II.—2. Deus temptans Abraham Manichaeis immerito displicet.—Fortasse<br />
sacramentum quaeratur. Non enim frustra hoc Deus iuberet,<br />
aut carnaliter accipiendum est, quod lectum fortasse nonnullorum minus<br />
intellegentium corda commovit. Temptavit, inquit, Deus Abraham (Gen<br />
22,1). Sie ergo ignarus est Deus rerum, sic nescius cordis humani, ut temptando<br />
hominem inveniat? Absit: sed ut ipse homo se inveniat. Primo<br />
itaque, fratres, propter illos qui adversantur Legi veteri, Scripturae<br />
sanctae; quia nonnulli non intellegentes citius volunt exagitare quod non<br />
intellegunt, quam quaerere ut intellegant; et non fiunt humiles inquisitores,<br />
sed superbi calumniatores: propter hos ergo qui Evangelium volunt<br />
accipere, et Legem veterem respuere; putantes in via Dei posse se esse,<br />
et recte uno pe<strong>de</strong> atribulare; quoniam non sunt Scribae eruditi in regno<br />
Dei, qui proferunt <strong>de</strong> thesauro suo nova et vetera (Mt 13,52): propter<br />
hos ergo tales, ne qui forte hic lateant, aut etsi hic non sunt, habeant<br />
1 Aquí sacramentum equivale a figura, misterio, significado oculto y profundo.<br />
Es muy frecuente este uso en las obras exegéticas <strong>de</strong>l santo. Véase la nota 1<br />
al sermón <strong>10</strong>, p.178.<br />
2 Los maniqueos.