12.04.2013 Views

el ii marqués de los vélez y la guerra contra los moriscos 1568-1571 ...

el ii marqués de los vélez y la guerra contra los moriscos 1568-1571 ...

el ii marqués de los vélez y la guerra contra los moriscos 1568-1571 ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Los Fajardo y <strong>el</strong> Marquesado <strong>de</strong> Los Vélez I<br />

F<strong>el</strong>ipe II no tardó en dar un giro en <strong>la</strong> perspectiva morisca, en consonancia<br />

con <strong>el</strong> confesionalismo que li<strong>de</strong>raba <strong>el</strong> recién nombrado presi<strong>de</strong>nte d<strong>el</strong> consejo<br />

<strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>, <strong>el</strong> car<strong>de</strong>nal Espinosa. Así, <strong>el</strong> 25 <strong>de</strong> mayo <strong>de</strong> 1566 llegaba a <strong>la</strong> capital<br />

d<strong>el</strong> reino don Pedro Deza, quien como presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> <strong>la</strong> Real Chancillería sería<br />

<strong>el</strong> máximo representante <strong>de</strong> don Diego Espinosa para llevar a buen puerto <strong>la</strong>s<br />

medidas asimi<strong>la</strong>torias 64 . Como era <strong>de</strong> esperar, <strong>el</strong> agente trataría <strong>de</strong> granjearse<br />

todos <strong>los</strong> apoyos posibles para ejecutar su p<strong>la</strong>n, entre <strong>el</strong><strong>los</strong> atrayendo hacia <strong>el</strong><br />

confesionalismo <strong>el</strong> mayor número <strong>de</strong> individuos notables. El 1 <strong>de</strong> enero <strong>de</strong> 1567<br />

se promulgó <strong>la</strong> real pragmática que exigía <strong>la</strong> conversión total <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>moriscos</strong> a <strong>la</strong><br />

cultura cast<strong>el</strong><strong>la</strong>na en <strong>el</strong> p<strong>la</strong>zo <strong>de</strong> un año 65 .<br />

Como no podía ser <strong>de</strong> otra forma, <strong>la</strong> nueva ley fue <strong>la</strong> puerta por <strong>la</strong> que se<br />

coló <strong>la</strong> estrategia d<strong>el</strong> II <strong>marqués</strong> para salir fortalecido <strong>de</strong> <strong>la</strong> situación. En efecto,<br />

orientado a extraer <strong>el</strong> partido máximo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tribu<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>moriscos</strong>, <strong>la</strong><br />

severa legis<strong>la</strong>ción regia le permitió abrir negociaciones con estos vasal<strong>los</strong> un mes<br />

<strong>de</strong>spués <strong>de</strong> promulgarse <strong>la</strong> pragmática real 66 . Al mismo tiempo <strong>el</strong> <strong>marqués</strong> hacía<br />

todo lo <strong>contra</strong>rio cara a <strong>la</strong> galería, pues <strong>el</strong> <strong>de</strong>sp<strong>la</strong>zamiento <strong>de</strong> <strong>los</strong> albistas d<strong>el</strong> gobierno,<br />

entre <strong>los</strong> que se en<strong>contra</strong>ba <strong>el</strong> duque <strong>de</strong> Alba -enemigo <strong>de</strong> Fajardo por<br />

<strong>la</strong> cuestión <strong>de</strong> Huéscar-, también le condujo a acercarse a <strong>los</strong> ebolistas y a Pedro<br />

<strong>de</strong> Deza, <strong>el</strong> hombre <strong>de</strong> <strong>la</strong> situación. En fin, don Luis tenía una baraja para jugar<br />

a ganar y otra para no per<strong>de</strong>r.<br />

Entre tanto, <strong>los</strong> meses que siguen en <strong>el</strong> reino son una verda<strong>de</strong>ra movilización<br />

<strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>moriscos</strong> para revocar <strong>la</strong> ley. Primero fueron <strong>los</strong> intentos <strong>de</strong> su procurador<br />

don Jorge Baeza y, más tar<strong>de</strong>, <strong>los</strong> d<strong>el</strong> notable don Francisco Núñez Muley, ambos<br />

sin éxito 67 . Estos fracasos llenaban <strong>de</strong> argumentos a <strong>los</strong> más extremistas para<br />

comenzar a mover sedición; instaurándose una verda<strong>de</strong>ra <strong>guerra</strong> fría en todo <strong>el</strong><br />

reino, manifiesta sobre todo en <strong>los</strong> ataques monfíes, pr<strong>el</strong>udio <strong>de</strong> una convulsión<br />

64 Sobre <strong>el</strong> confesionalismo vid. MARTÍNEZ MILLÁN, J.: “En busca <strong>de</strong> <strong>la</strong> ortodoxia: El inquisidor general<br />

Diego <strong>de</strong> Espinosa”, en La Corte <strong>de</strong> F<strong>el</strong>ipe II, Madrid, 1994, pp. 188-228. Acerca <strong>de</strong> <strong>la</strong> política<br />

seguida con <strong>los</strong> cristianos nuevos, vid. BENÍTEZ SÁNCHEZ-BLANCO, R.: “La política <strong>de</strong> F<strong>el</strong>ipe II<br />

ante <strong>la</strong> minoría morisca”, en F<strong>el</strong>ipe II y <strong>el</strong> Mediterráneo, Madrid, 1999, tomo II, p. 516.<br />

65 Sobre <strong>el</strong> pap<strong>el</strong> <strong>de</strong> Deza en Granada en r<strong>el</strong>ación al i<strong>de</strong>ario d<strong>el</strong> presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> Castil<strong>la</strong>, vid, CABRILLANA<br />

CIÉZAR, N.: “El problema morisco en <strong>la</strong> correspon<strong>de</strong>ncia d<strong>el</strong> Car<strong>de</strong>nal Espinosa”, M<strong>el</strong>anges Louis<br />

Cardail<strong>la</strong>s, Zaghouan, 1995, I, p. 135 y ss.<br />

66 ANDÚJAR CASTILLO, F. y BARRIOS AGUILERA, M.: “El arte <strong>de</strong> usurpar. Señores, <strong>moriscos</strong> y cristianos<br />

viejos en <strong>el</strong> marquesado <strong>de</strong> <strong>los</strong> Vélez, 1567-<strong>1568</strong>”, Sharq al-Andalus, 13 (1996), p. 108.<br />

67 Sobre <strong>los</strong> intentos <strong>de</strong> diálogo, vid. DOMÍNGUEZ ORTIZ, A. y VINCENT, B.: Historia <strong>de</strong> <strong>los</strong> <strong>moriscos</strong>…,<br />

op. cip., pp. 32-33 y CARO BAROJA, J.: Los <strong>moriscos</strong>…, op. cit., p. 169 y ss.<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!