03.04.2013 Views

pdf. Los albores del arte en Las Encartaciones - creap

pdf. Los albores del arte en Las Encartaciones - creap

pdf. Los albores del arte en Las Encartaciones - creap

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

V<strong>en</strong>ta de la Perra kobazuloa<br />

86<br />

41<br />

41. Grabatutako hartz burua.<br />

42. Hareharrizko atxetan Fointanebleaun grabatutako trazuak,<br />

Corutyr<strong>en</strong> arabera.<br />

Eskumatara, atariar<strong>en</strong> kanpoaldera emot<strong>en</strong><br />

dau<strong>en</strong> balkoian be, zoruan grabatutako trazomultzo<br />

zehaztubakoak dagoz. Batek doz<strong>en</strong>a<br />

erdi trazu bertikal ditu, eta beste batek hogeita<br />

hamarr<strong>en</strong> bat trazu grabatu, norabide<br />

askotara begira.<br />

Kobazuloar<strong>en</strong> barruan gagozala, sarreratik 4<br />

metro ingurura eta zorutik metro 2ra dago eskumako<br />

hormako hirugarr<strong>en</strong> grafi a; z<strong>en</strong>bait<br />

trazu kurbatu dira, id<strong>en</strong>tifi katu leitekean irudia<br />

osatu barik.<br />

Kobazuloan barrura egin eta 30 z<strong>en</strong>timetrora<br />

dago trazu kurbatuz osaturiko laugarr<strong>en</strong> irudia;<br />

horretariko bi luze<strong>en</strong>ek ixa edo astalki<br />

itxurako irudia osatz<strong>en</strong> dabe.<br />

Bosgarr<strong>en</strong> irudia sarreratik 5 metro ingurura<br />

dago, zorutik 1,40 metrora. Buru bako bisonte<br />

bat<strong>en</strong>a da, trazu sakonean grabatua eta<br />

eskumalderantz begira dagoana. Irudikaturik<br />

ditu bizkarhazur lerroa, lepoa, atzeladea,<br />

eperdialdea (buztan barik), atzeko hank<strong>en</strong><br />

goialdea, sabel-lerro bikotxa eta aurreko<br />

hank<strong>en</strong> eta paparrar<strong>en</strong> hasierea.<br />

Hortik aurrera, eskumako hormako unidade<br />

grafi ko guztiak dagoz gitxi gora behera 1,50<br />

metroko altueratik behera gaur eguneko zoruraino<br />

doan kolada estalagmitiko bat<strong>en</strong> ganean<br />

eginda.<br />

Irudiotako leh<strong>en</strong>a sarreratik 6,80 metro ingurura<br />

dago eta itxura bat<strong>en</strong> irudi fi guratiborik<br />

osatz<strong>en</strong> ez dab<strong>en</strong> sei trazuko multzoa besterik<br />

ez da. Trazuotako bi paraleloan atondurik dagoz<br />

eta horre<strong>en</strong> azpian zeharretara beste trazu<br />

bi dagoz; <strong>en</strong>paraduko beste trazu biek lerro<br />

bertikala osatz<strong>en</strong> dabe, beste<strong>en</strong> ezkerretara.<br />

Horretatik oso hur, sarreratik 7 metrora eta<br />

zorutik 2,25 metrora, orein eme bat<strong>en</strong> aurreko<br />

hanketatik gorako irudia dago, horizontalean<br />

ezkerretara begira. Holango irudietan<br />

ohikoa dan buru hirulerroduna dauka, hau<br />

da bekokiar<strong>en</strong> lerroa, paparrar<strong>en</strong> lerroa eta<br />

kokoteko lerroa. Horr<strong>en</strong> ezkerretara hiru trazu<br />

bertikal dagoz, antza grafi a berekoak ez<br />

diranak, izan be oreinar<strong>en</strong> irudiagaz lotu barik<br />

eta ezer osatu barik dagoz-eta.<br />

Irudi horr<strong>en</strong> hurr<strong>en</strong>go, zorutik 2,5 metrora,<br />

bisonte bat<strong>en</strong> irudi zertzelatua dago, bertikalean<br />

eta ezkerretara begira. Bakarrik ditu<br />

grabatuta buruhazur-lepohazur lerroa, buztana<br />

t<strong>en</strong>te, atzeladea eta sabeladea, sexua trazu<br />

batez irudikaturik dauela.<br />

Eskumalde osoko eta kobazuloko azk<strong>en</strong> unidade<br />

grafi koa sarreratik 8 metrora eta zorutik<br />

2,50 metrora dago. Ezkerretara begira<br />

dagoan hartz oso bat<strong>en</strong> irudia da, apurtxu<br />

bat gorantz giratua. Buruar<strong>en</strong> irudia dager,<br />

musturra irudikatzeko hiru lerro txiki, eta,<br />

A partir de la sigui<strong>en</strong>te, las restantes unidades<br />

gráfi cas de la pared derecha se localizan sobre<br />

una repisa formada por una colada estalagmítica<br />

que desci<strong>en</strong>de <strong>en</strong> curva desde aproximadam<strong>en</strong>te<br />

1,50 metros hasta el suelo actual.<br />

En este caso, la primera repres<strong>en</strong>tación se sitúa<br />

a unos 6,80 metros de la <strong>en</strong>trada y compr<strong>en</strong>de<br />

un conjunto de seis trazos que apar<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te<br />

no compon<strong>en</strong> ninguna repres<strong>en</strong>tación fi gurativa.<br />

Dos de ellos se dispon<strong>en</strong> paralelos <strong>en</strong> horizontal<br />

y otros dos <strong>en</strong> oblicuo bajo los anteriores mi<strong>en</strong>tras<br />

que los dos últimos trazan una línea vertical<br />

a izquierda <strong>del</strong> resto.<br />

Muy próxima a la anterior, a unos 7 metros de la<br />

<strong>en</strong>trada y a 2,25 <strong>del</strong> suelo se localiza el tr<strong>en</strong> <strong>del</strong>antero<br />

de una cierva ori<strong>en</strong>tada a izquierda y <strong>en</strong><br />

horizontal. Incluye la cabeza trilineal característica<br />

de este tipo de repres<strong>en</strong>taciones, es decir la<br />

línea de la fr<strong>en</strong>te, línea <strong>del</strong> pecho y línea cervical.<br />

A derecha se dispon<strong>en</strong> tres trazos verticales que<br />

no parec<strong>en</strong> formar p<strong>arte</strong> de la misma grafía ya<br />

que ni están <strong>en</strong> conexión ni completan la fi gura<br />

de la cierva.<br />

A continuación de la anterior, a unos 2,5 metros<br />

<strong>del</strong> suelo se localiza una repres<strong>en</strong>tación sumaria<br />

de bisonte ori<strong>en</strong>tada a izquierda <strong>en</strong> vertical. Únicam<strong>en</strong>te<br />

se han grabado la línea cérvico-dorsal,<br />

la cola inhiesta, una pata trasera y el vi<strong>en</strong>tre con<br />

el sexo indicado mediante un trazo.<br />

La última unidad gráfi ca de la pared derecha y,<br />

por tanto, de la cavidad, se localiza a 8 metros<br />

de la <strong>en</strong>trada y a 2,50 <strong>del</strong> suelo. Se trata de una<br />

repres<strong>en</strong>tación completa de oso ori<strong>en</strong>tada hacia<br />

la izquierda y ligeram<strong>en</strong>te inclinada hacia arriba.<br />

41. Detalle de la cabeza de oso grabado.<br />

42. Trazos grabados sobre roca ar<strong>en</strong>isca <strong>en</strong> Fointanebleau<br />

según Courty.<br />

Se compone de la cabeza con tres pequeños<br />

trazos indicando el hocico e inclinada hacia <strong>del</strong>ante,<br />

la línea cérvico-dorsal, el lomo, la grupa,<br />

una pata por par inacabadas y el pecho.<br />

En defi nitiva, todas las repres<strong>en</strong>taciones <strong>del</strong> dispositivo<br />

iconográfi co de la cueva se han trazado<br />

mediante la técnica <strong>del</strong> grabado profundo sin<br />

que <strong>en</strong> ningún caso se conserv<strong>en</strong> restos de pintura.<br />

Cabe m<strong>en</strong>cionar que todas ellas se localizan<br />

junto a la <strong>en</strong>trada, expuestas a la luz solar<br />

y a las inclem<strong>en</strong>cias meteorológicas. Es posible<br />

que la profunda erosión a la que se ve sometido<br />

el vestíbulo de la cavidad impida la conservación<br />

<strong>del</strong> pigm<strong>en</strong>to. De hecho, <strong>en</strong> la cueva asturiana<br />

de La Viña con un conjunto parietal exterior similar<br />

al de V<strong>en</strong>ta de la Perra, se han detectado<br />

restos de materia colorante <strong>en</strong> el interior de los<br />

surcos grabados, lo que sugiere que ambas técnicas<br />

fueron aplicadas para la creación de las<br />

grafías.<br />

La cueva de V<strong>en</strong>ta de la Perra<br />

87<br />

42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!